Hy vọng tới từ mạng xã hội

Từ sáng đến tối, những gia đình có người nhiễm COVID-19 lùng sục các tài khoản Instagram, Twitter, thả tin nhắn trên các nhóm WhatsApp và làm việc thông qua danh bạ điện thoại của mình. Họ đang tìm giường bệnh, oxy, thuốc Covid Remdesivir và huyết tương.

Ấn độ đang rơi vào tình huống hỗn loạn và choáng ngợp trước một “cơn bão COVID-19” khủng khiếp. Một tin nhắn WhatsApp bắt đầu được công bố: "Hai giường ICU miễn phí". Ít phút sau, chúng biến mất và được thông báo sở hữu bởi bất kỳ ai tiếp cận trước. Những thông báo khác như "Cần gấp máy tạo oxy. Vui lòng giúp đỡ" tràn lan trên các mạng xã hội và nhận hàng nghìn bút biểu tượng chia sẻ.

Chưa bao giờ hệ thống y tế Ấn Độ đối mặt với tình trạng khủng hoảng nghiêm trọng như hiện tại. Mặc dù chính phủ của Thủ tướng Modi đã rất nỗ lực trong việc ngăn chặn sự lây lan của đại dịch, nhưng người dân đang thực sự hoang mang bởi làn sóng COVID quá mạnh khiến nhiều người đang phải tự tìm kiếm sự may mắn giữa sự sống và cái chết trong bối cảnh các nguồn lực cạn kiệt.

Quả thật, nhu cầu về oxy và máy thở đang vượt quá khả năng cung cấp trong khi những người ốm yếu không có thời gian để chờ đợi. Các báo cáo từ chính phủ cho thấy hàng nghìn người tử vong mỗi ngày bởi COVID-19, nhưng các chuyên gia nhận định con số thực tế cao hơn rất nhiều bởi hệ thống thống kê không tốt ở một số bang tại Ấn Độ.

Trong một bài viết trên BBC, nhà báo Georgina Rannard chia sẻ câu chuyện về một người cố gắng tìm kiếm oxy ở Ấn Độ, rằng tình trạng tại quốc gia gần 1,4 tỷ dân rất nghiêm trọng và cái chết có thể đến với bất cứ ai và bất cứ lúc nào.

“Khi tôi bắt đầu tác phẩm này vào thứ Sáu, tôi đã nói chuyện với một người đàn ông đang tìm kiếm oxy trên WhatsApp cho người anh họ 30 tuổi của anh ta ở Uttar Pradesh. Vào thời điểm tôi hoàn thành nó vào Chủ nhật, anh ấy đã chết”, Rannard viết.

Giữa sự hỗn loạn, nhiều cá nhân đang tham gia để cố gắng mang lại một số trật tự và tập trung thông tin, thiết lập các nhóm cộng đồng và sử dụng tài khoản Instagram để luân chuyển liên hệ. Arpita Chowdhury, 20 tuổi và một nhóm sinh viên tại trường đại học của cô ở thủ đô Delhi đang vận hành một cơ sở dữ liệu trực tuyến về thông tin mà họ tự thu thập và xác minh.

"Nó đang thay đổi từng giờ từng phút. Năm phút trước, tôi được biết rằng có một bệnh viện có 10 giường còn trống, nhưng khi tôi gọi thì không còn giường nào", cô giải thích.

Cùng với các đồng nghiệp của mình, cô gọi đến các số liên lạc được quảng cáo trên mạng xã hội cung cấp oxy, giường, huyết tương hoặc thuốc và đăng thông tin đã được xác minh trực tuyến. Sau đó, cô tiếp nhận các yêu cầu từ người thân của bệnh nhân Covid để yêu cầu giúp đỡ. "Ở cấp độ cơ bản nhất, đó là điều chúng tôi có thể làm để giúp đỡ", cô nói.

Đau khổ tìm cách cứu sống người thân

Trong bối cảnh đại dịch đang hoành hành, nhiều người dân Ấn Độ đang kiệt sức và đau khổ sau nhiều ngày gồng gánh với việc tìm kiếm phương pháp điều trị cứu sống người thân của mình.

"Bây giờ là 6 giờ sáng ở Ấn Độ và đó là lúc chúng tôi bắt đầu các cuộc gọi. Chúng tôi tìm hiểu nhu cầu của ông tôi trong ngày - oxy hoặc thuốc tiêm - và chúng tôi nhấn WhatsApp và gọi cho mọi người mà chúng tôi biết", Avani Singh giải thích.

Cụ ông 94 tuổi của cô bị bệnh COVID-19 ở Delhi. Từ nhà của họ ở Mỹ, Avani và mẹ của cô, Amrita, mô tả họ đã truy cập vào một trang web chuyên tư vấn, cung cấp các dịch vụ về gia đình, bạn bè, người thân và các mối quan hệ nghề nghiệp, để tìm kiếm giúp đỡ nhưng nhanh chóng suy sụp bởi nhu cầu quá lớn.

"Chúng tôi làm việc với mọi liên hệ mà chúng tôi biết. Tôi đã tìm kiếm trên mạng xã hội - có những trang tôi theo dõi nói rằng 'như vậy và được xác nhận là có giường ICU' hoặc 'nơi này có oxy'. Chúng tôi đã thử khoảng 200 nơi", Avani giải thích.

Cuối cùng thông qua một người bạn cùng trường, họ đã tìm thấy một bệnh viện có giường nhưng phát hiện ra ở đó không có ôxy. Lúc này, ông của Avani đã bất tỉnh. Amrita giải thích: “Sau đó, tôi đăng một lời cầu xin trên Facebook và một người bạn đã biết một phòng cấp cứu với bình dưỡng khí - vì người bạn đó mà ông tôi đã sống sót qua đêm”.

Tình trạng sức khỏe của ông của Avani đã được cải thiện nhưng nhiệm vụ phía trước đối với Avani và Amrita là tiếp tục tìm kiếm thuốc tiêm Remdesivir. Họ tiếp tục thực hiện các cuộc gọi và anh trai của Amrita sống trong ổ dịch Delhi phải sục sạo khắp các địa điểm và quãng đường di chuyển một ngày lên đến 100 dặm (160km).

"Ông của tôi là người bạn tốt nhất của tôi. Tôi không thể cảm ơn những người điều hành trang Instagram đủ cho tất cả những gì họ đang làm", Avani nói.

Lo lắng hàng giả và những kẻ đầu cơ

Khi những nỗi khổ về việc tìm kiếm nơi cung cấp oxy chưa dứt, Avani nói riêng và nhiều người dân Ấn Độ nói chung lại phải đối mặt với một thực tế nghiệt ngã và đau khổ khác là hàng giả và những kẻ đầu cơ thiết bị y tế.

"Chúng tôi nghe nói có một hiệu thuốc có Remdesivir, nhưng vào thời điểm anh họ tôi đến đó thì không còn chỗ nào. Nó mở cửa lúc 8h30 sáng và mọi người đã xếp hàng từ nửa đêm - chỉ 100 người đầu tiên được tiêm”, Amrita, mẹ của Avani nói.

“Bây giờ họ đang bán thuốc trên thị trường chợ đen. Nó có giá chỉ là 1.200 rupee (16 USD), nhưng họ đang bán với giá 100.000 rupee (1.334 USD) - và bạn không thể đảm bảo nó là thật”, Amrita giải thích.

Giống như Amrita nhiều người trên khắp Ấn Độ buộc phải tìm đến chợ đen để mua bình oxy, thuốc chữa COVID-19 và chấp nhận trả cái giá “cắt cổ” để đổi lấy cơ hội sống sót cho người thân của họ - dù chất lượng thuốc ở thị trường này chưa được kiểm chứng.

Aditya Gupta đã đi hỏi khắp nơi nhưng không thể tìm được tìm kiếm một máy tạo oxy cho người anh họ mắc bệnh hiểm nghèo ở Gorakhpur, một thị trấn phía bắc của bang Uttar Pradesh, nơi đang quay cuồng với những ca bệnh và tử vong ngày càng tăng. Trong khi tình trạng của người anh Saurabh Gupta liên tục chuyển biến xấu đi, Gupta phải dành cả ngày Chủ nhật để tìm mua bình oxy, nhưng vô ích.

Cuối cùng Gupta đã quyết định tìm đến chợ đen, và chấp nhận trả cái giá “trên trời”, với hơn 50.000 rupee (670 USD), để mua một bình oxy có giá thị trường chỉ bằng 1/8. Tuy nhiên giờ thì cả bố và mẹ anh cũng mắc bệnh, và Gupta hiểu rằng anh sẽ không thể mua được một bình oxy khác ở chợ đen.

Những câu chuyện như của Avani hay Gupta có thể nói là khá phổ biến ở Gorakhpur, New Delhi, Noida, Lucknow, Allahabad, Indore và rất nhiều thành phố khác trên khắp Ấn Độ, nơi COVID-19 như một cơn bão ập xuống khiến nhiều gia đình đang tuyệt vọng vì hệ thống y tế bị quá tải, không thể tiếp nhận thêm người bệnh.

Một số gia đình với nỗ lực cứu người thân đã phải tìm đến chợ đen, nhưng có nhiều trường hợp được ghi nhận gục chết trước cửa bệnh viện vì không đủ tiền mua thuốc và bình oxy ở chợ đen.