Giá lương thực và số người “sốt” tăng tỷ lệ thuận

Với giá ngô và gạo tăng cao, người dân Triều Tiên đang gặp khó khăn để có đủ đồ ăn từng bữa qua ngày, làm dấy lên lo ngại về việc xảy ra nạn đói tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ qua.

Các lệnh trừng phạt quốc tế, thương mại bị đình trệ với Trung Quốc và các trường hợp nhiễm Covid-19 trong nước đang ảnh hưởng đến nền kinh tế Triều Tiên. Trong khi đất nước này được cho là sẽ duy trì lập trường cứng rắn đối với phương Tây, họ có thể sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ từ Trung Quốc và Nga.

Viện Phát triển Triều Tiên (KDI) do Chính phủ Hàn Quốc hậu thuẫn đã cảnh báo trong một báo cáo công bố ngày 30/6 rằng Triều Tiên có thể rơi vào "nạn đói thầm lặng", với lý do thiếu thông tin từ bên trong đất nước trong bối cảnh đại dịch Covid-19.

Báo cáo dự đoán rằng bất kỳ sự thiếu hụt lương thực nào sẽ ảnh hưởng không tương xứng đến người nghèo. Giá ngô, thường được tiêu thụ bởi các hộ gia đình thu nhập thấp, đã cao gấp 2-4 lần vào năm 2021 và 2022 vào đầu năm 2020. Giá gạo bắt đầu tăng vào cuối năm 2021, gần gấp đôi so với đầu năm 2020 trong một số tháng nhất định.

Một số người đưa ra khả năng Triều Tiên đang phải đối mặt với nạn đói tồi tệ hơn nạn đói đã xảy ra vào những năm 1990 do hiện nay thiếu sự hỗ trợ từ Hàn Quốc.

Trong khi đó, các bản tin từ Triều Tiên dường như đang thúc đẩy thông tin rằng nước này đã vượt qua đại dịch Covid-19. Hãng thông tấn trung ương chính thức của Triều Tiên ngày 29/7 đã công bố những bức ảnh nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un ôm hôn các cựu chiến binh tại sự kiện kỷ niệm 69 năm ngày đình chiến Triều Tiên. Và không có ai trong ảnh đeo khẩu trang.

Triều Tiên đã báo cáo gần 400.000 trường hợp bị "sốt" mới hàng ngày trong thời gian cao điểm của đợt bùng phát hồi tháng 5. Không có trường hợp mới nào được báo cáo kể từ ngày 30/7.

Nhưng những con số chính thức đã thu hút sự hoài nghi. Theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA), 70 trong số 4,77 triệu bệnh nhân “sốt” ở Triều Tiên đã tử vong kể từ cuối tháng 4. KDI gọi đây là một con số "không thể" trong một báo cáo ngày 29/7, dự đoán rằng số người chết thực sự có thể đã lên tới 50.000 người.

Phong toả kéo dài, đình chỉ giao thương

KDI cho biết trong báo cáo hồi tháng 6 rằng, các vụ phong toả kéo dài sẽ làm gián đoạn hoạt động kinh tế tại các chợ địa phương của Triều Tiên và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân. Nhiều người Triều Tiên hiện đang dựa vào thị trường địa phương để kiếm sống khi Chủ tịch Kim Jong Un khuyến khích mở cửa và cải cách nền kinh tế.

Theo Daily NK, các thị trường ở Triều Tiên tạm thời đóng cửa vào tháng 5 sẽ mở cửa trở lại hai hoặc ba ngày một tuần vào cuối tháng. Nhưng một số lượng lớn người dân đã đói trong thời gian ngừng hoạt động đến mức không có sức để lao động.

Triều Tiên đã bị thiệt hại về kinh tế trước Covid-19. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với nước này vì thực hiện liên tiếp các vụ thử hạt nhân và tên lửa trong năm 2016 và 2017, dẫn đến tình trạng thiếu hụt hàng hoá, lương thực lớn. Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc ước tính từ năm 2017 đến năm 2021, tổng sản phẩm quốc nội thực tế của Triều Tiên chỉ tăng trong năm 2019.

Thêm vào đó, đại dịch làm trầm trọng hơn sự cô lập của Triều Tiên với thế giới. Dịch vụ tàu chở hàng giữa Triều Tiên và Trung Quốc, huyết mạch thương mại quan trọng nhất trước đây, đã bị đình chỉ vào đầu năm 2020 trong nỗ lực ngăn chặn Covid-19.

Dịch vụ này đã hoạt động trở lại vào đầu năm 2022, chỉ bị đình chỉ một lần nữa vào tháng 4 vừa qua do sự bùng phát trở lại của virus ở Trung Quốc. Thương mại hàng hóa song phương giữa Triều Tiên và Trung Quốc giảm 89% từ năm 2019 đến năm 2021.

Viện trợ ít ỏi, trừng phạt tăng cao

Những thách thức về hậu cần cũng ảnh hưởng đến viện trợ quốc tế. Chương trình Lương thực Thế giới đã đình chỉ hỗ trợ lương thực cho Triều Tiên vào tháng 3/2021 vì Covid-19 và đóng cửa văn phòng của tổ chức này ở Bình Nhưỡng.

Các đại diện của Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế đã không thể đến Triều Tiên trong hơn 2 năm qua và chỉ có 16.400 USD hỗ trợ đến được nước này vào năm 2021.

Trước các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc và các biện pháp trừng phạt khác, Triều Tiên dự kiến sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ từ Nga và Trung Quốc. Nước này đã yêu cầu nối lại thương mại song phương với Trung Quốc. Nga - đất nước bị phương Tây trừng phạt vì cuộc xung đột Ukraine cũng đang xích lại gần Triều Tiên hơn.

Trong khi đó, Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi vào tuần trước đã đến thăm Khu vực An ninh Chung tại Panmunjom, một ngôi làng đình chiến tại khu phi quân sự chia cắt hai miền Triều Tiên – Hàn Quốc, Hãng thông tấn Yonhap đưa tin. Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã nói với bà Pelosi trong một cuộc điện thoại trước đó rằng chuyến thăm của bà thể hiện sự răn đe của Hoa Kỳ và Hàn Quốc đối với Triều Tiên.

Sơn Tùng (Theo Nikkei Asia và Yonhap)