Sau cuộc xung đột với Nga, một lượng lớn ngũ cốc của Ukraine đã bị chặn lại ở các cảng Biển Đen, do vậy có giá rẻ hơn so với sản xuất. Sau đó, chúng thường được xuất khẩu qua đường bộ sang các nước láng giềng như Ba Lan và Hungary, dẫn đến làm ảnh hưởng đến giá cả và công việc của nông dân địa phương.

Trong một bức thư gửi Ủy ban châu Âu vào tháng trước, các thủ tướng của 5 quốc gia Đông Âu cho biết quy mô gia tăng đối với các sản phẩm như ngũ cốc, hạt có dầu, trứng, thịt gia cầm và đường là "chưa từng có", đồng thời cho biết thuế quan đối với hàng nông sản nhập khẩu của Ukraine nên được áp dụng.

Tác động của tình trạng cung vượt cầu đã tạo ra một vấn đề chính trị đối với Đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền của Ba Lan, sau khi nền kinh tế vốn đã giảm sút do lạm phát tăng cao.

"Hôm nay, Chính phủ đã quyết định về một quy định cấm nhập khẩu ngũ cốc vào Ba Lan, cũng như hàng chục loại thực phẩm khác từ Ukraine", lãnh đạo Đảng PiS Jaroslaw Kaczynski cho biết trong một đại hội đảng.

Ông nói thêm, danh sách những hàng hóa này, bao gồm "từ ngũ cốc đến sản phẩm mật ong, rất, rất nhiều thứ", sẽ được đưa vào quy định của Chính phủ Ba Lan.

Bộ Chính sách Nông nghiệp và Lương thực Ukraine cho biết lệnh cấm của Ba Lan mâu thuẫn với các thỏa thuận song phương hiện có về xuất khẩu và kêu gọi đàm phán để giải quyết vấn đề.

"Chúng tôi hiểu rằng nông dân Ba Lan đang ở trong tình thế khó khăn, nhưng chúng tôi nhấn mạnh rằng nông dân Ukraine đang ở trong tình thế khó khăn nhất hiện nay", Bộ này cho biết trong một tuyên bố.

Cuối ngày thứ Bảy, chính phủ của Thủ tướng Hungary Viktor Orban cũng tham gia lệnh cấm, nói rằng giá cả và sự dư thừa ngũ cốc từ Ukraine sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng cho nông dân địa phương.

Tuy nhiên, Hungary không đưa ra chi tiết về thời điểm lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc và thực phẩm khác có hiệu lực, nhưng cho biết lệnh cấm sẽ hết hạn vào cuối tháng 6 tới.

Ông Kaczynski của Ba Lan nói: "Chúng tôi là bạn bè và đồng minh của Ukraine và không thay đổi... Nhưng nhiệm vụ của mọi quốc gia, mọi cơ quan, chính quyền tốt trong mọi trường hợp là bảo vệ lợi ích các công dân của mình”. Ông cho biết Ba Lan sẵn sàng bắt đầu đàm phán với Ukraine để giải quyết vấn đề ngũ cốc.

Trong khi đó, Chính phủ Hungary cho biết họ hy vọng sẽ có những thay đổi trong quy định ở cấp EU, bao gồm cả việc xem xét lại việc loại bỏ thuế nhập khẩu đối với sản phẩm của Ukraine.

Hoàng Anh (theo Reuters)