Giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho rằng, dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy là văn bản quy phạm pháp luật rất quan trọng trong bối cảnh thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy. Từ đó, tạo cơ sở pháp lý và đặt ra những nguyên tắc chung đối với hoạt động của cơ quan, người có thẩm quyền khi triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy nhằm đảm bảo các hoạt động bình thường, liên tục, thông suốt của bộ máy nhà nước, đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.

“Đây cũng là vấn đề khó khi thiết kế để làm sao vừa bao quát hết toàn diện các nội dung và vừa khái quát, mang tính nguyên tắc để cả hệ thống vận hành bình thường, không gián đoạn, không bỏ sót, không trùng lặp về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, lĩnh vực và địa bàn”, Bộ trưởng Bộ Tư pháp nêu.

Về phạm vi điều chỉnh, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho biết: Nghị quyết chỉ quy định những nguyên tắc xử lý chung, không đặt ra vấn đề quy định về quy trình, trình tự, thủ tục, chế tài... Việc đặt ra tất cả các nội dung với phạm vi bao trùm là không khả thi. Những vấn đề đã có quy định của văn bản quy phạm pháp luật, đã rõ, đã xử lý, không có vướng mắc như vấn đề tài chính, tài sản, chế độ chính sách của cán bộ, công chức, viên chức... chúng ta tiếp tục thực hiện.

Doanh nghiệp nhà nước cũng là tổ chức quy định tại khoản 10, khoản 11 Điều 4, Luật Doanh nghiệp năm 2020. Do đó, việc sắp xếp tổ chức của các doanh nghiệp nhà nước hoặc các nội dung liên quan đến quản lý doanh nghiệp nhà nước theo phương án sắp xếp được cấp có thẩm quyền phê duyệt cũng thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị quyết này.

Nhấn mạnh việc sắp xếp tổ chức bộ máy có phạm vi tác động rất sâu rộng và có thể chưa thể dự liệu hết được các tình huống phát sinh, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho biết, Điều 13 dự thảo Nghị quyết đã quy định nguyên tắc để giải quyết các vấn đề phát sinh khi sắp xếp tổ chức chức bộ máy. Trong đó, có một cơ chế khá đặc biệt, Quốc hội cho phép Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân cao xem xét, ban hành, giải quyết hoặc ủy quyền ban hành văn bản giải quyết các vấn đề phát sinh khi sắp xếp tổ chức bộ máy thuộc thẩm quyền; đồng thời, cũng cho phép các cơ quan, người có thẩm quyền ban hành văn bản, bằng hình thức văn bản hành chính, để hướng dẫn, giải quyết vấn đề phát sinh.

“Đây là quy định trong điều kiện rất đặc biệt của đất nước để bảo đảm xử lý kịp thời, nhanh chóng những vấn đề phát sinh. Mục đích cao nhất, quy định đặt ra phải bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp theo quy định của pháp luật”, Bộ trưởng Bộ Tư pháp nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho biết, các ý kiến Đại biểu Quốc hội phát biểu rất tâm huyết, sâu sắc, xác đáng và nhiều ý kiến hợp lý. Trên cơ sở ý kiến phát biểu thảo luận của các Đại biểu Quốc hội, Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ phối hợp chặt chẽ với Cơ quan chủ trì thẩm tra để tiếp thu, báo cáo Chính phủ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét, thông qua.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, qua thảo luận, đa số Đại biểu Quốc hội cơ bản nhất trí với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước. Bộ trưởng Bộ Tư pháp thay mặt Cơ quan trình đã giải trình, tiếp thu những nội dung quan trọng. Sau Phiên họp này, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo Cơ quan chủ trì thẩm tra, Cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với các cơ quan liên quan nghiêm túc nghiên cứu tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội để chỉnh lý dự thảo Nghị quyết, bảo đảm đáp ứng các yêu cầu đề ra với chất lượng cao nhất để trình Quốc hội xem xét, thông qua vào cuối Kỳ họp này.