Ngày 30/8 sau khi Cục An toàn thực phẩm cảnh báo khẩn cấp về nhiều trường hợp ảnh hưởng sức khỏe do ăn pate Minh Chay, Bệnh viện (BV) Chợ Rẫy (TP.HCM) đã thông tin về 5 trường hợp bệnh nhân ăn pate Minh Chay bị ngộ độc điều trị tại đây.

Cặp vợ chồng cùng cư ngụ tại Khánh Hòa là anh H.M.C. (36 tuổi, tiền sử bệnh tăng huyết áp) và chị N.Đ.H.O (36 tuổi, khỏe mạnh, đang có thai con đầu 19 tuần).

Khoảng 12h ngày 19/07/2020 hai vợ chồng anh C cùng ăn pate Minh Chay. Đến khoảng 9h ngày 20/7/2020 anh C. đột ngột buồn nôn, nôn ói, chóng mặt, mờ mắt, nuốt khó, sụp mi mắt, không sốt. Sau 4 ngày, anh C điều trị tại bệnh viên Khánh Hòa tình trạng bệnh nặng hơn, nói khó và khó thở nhẹ nên được chuyển vào BV Chợ Rẫy ngày 24/7/2020. Lúc nhập viện bệnh nhân tỉnh, tự thở nhanh, sụp mi mắt.

Người vợ khởi phát buồn nôn, nôn ói và mệt mỏi vào ngày 21/7/2020. Đến ngày 24/7/2020 xuất hiện thêm các triệu chứng mờ mắt, sụp mi mắt, nuốt khó, nói khó. Bệnh nhân nhập BV Chợ Rẫy ngày 24/7/2020.

Hiện cả hai vợ chồng tỉnh táo, tiếp xúc tốt, không sốt, sụp mi mắt hoàn toàn, nói khó, nuốt khó, yếu tứ chi sức cơ từ 2-4/5, khó thở tăng dần, suy hô hấp phải đặt nội khí quản, thở máy ngày 27/7/2020.  

Chẩn đoán hiện tại: Theo dõi ngộ độc botulinum nghi do ăn pate chay đóng hộp bị nhiễm khuẩn.

3 bệnh nhân còn lại là bạn bè, 2 người ngụ tại Đồng Nai và 1 người ngụ tại Vũng Tàu gồm N.T.T, sinh năm 2000, N.T.N.T., sinh năm 1996, và T.T.G., sinh năm 1994. Cả 3 cùng nhau ăn pate Minh Chay ngày 24/7/2020

Ngày 25/7/2020 bệnh nhân N.T.T. đột ngột nôn ói, đau thượng vị, không sốt. Ngày 27/7/2020 nhập BV Đồng Nai. Bệnh nhân T.T.G. đột ngột nôn ói, mệt mỏi không sốt ngày 26/7. Đến 2 ngày sau nhập BV Đồng Nai. Bệnh nhân N.T.N.T. đột ngột nôn ói, đau họng, nói khó, sốt 1 cơn ngày 26/7, hôm sau nhập BV Bà Rịa - Vũng Tàu.

Theo ghi nhận của BV địa phương, cả ba bệnh nhân đều xuất hiện triệu chứng nói khó, sụp mi mắt, khó nuốt, khó thở, yếu tứ chi với sức cơ từ 2/5 đến 3/5. Sau đó, cả 3 đều được chuyển BV Chợ Rẫy lần lượt vào các ngày 27, 29 và 30/7/2020.

Hiện tại, cả năm bệnh nhân được điều trị hỗ trợ với thở máy, thay huyết tương, Vitamin nhóm B, dinh dưỡng, vật lý trị liệu... và diễn biến sức khỏe theo hướng tích cực.

Trước đó, Cục An toàn thực phẩm cho biết trong thời gian qua (từ ngày 13/7 đến 18/8/2020) đã xuất hiện rải rác 9 ca bệnh phải điều trị tại BV Bạch Mai (2 ca bệnh), tại BV Chợ Rẫy (5 ca) và BV Bệnh Nhiệt Đới TP.HCM (2 ca) từ một số tỉnh/thành phố trong cả nước với triệu chứng mệt mỏi, sụp mi mắt, tứ chi yếu cơ, khó nuốt, liệt cơ, khó thở.

Qua điều tra cho thấy các bệnh nhân đều sử dụng sản phẩm Pate Minh Chay của Công ty TNHH Hai Thành viên Lối sống mới. Sau khi cấy mẫu pate chay (hai hộp pate Minh Chay các bệnh nhân đang ăn dở được đem đi cấy vi sinh tại Viện Vệ sinh dịch tễ TPHCM) kết quả phát hiện có vi khuẩn Clostridium botulinum.

Botulinum là một chất độc tác động lên các dây thần kinh, nó được vi khuẩn C. botulinum sản sinh ra trong quá trình phát triển (nhân đôi hay sinh bào tử).

Vi khuẩn C. botulinum là một loài vi khuẩn yếm khí (sống trong môi trường không có không khí). Có khả năng tự tạo ra bào tử (hiểu nom na là vi khuẩn tự đóng kén để tồn tại trong môi trường có không khí) nằm lẫn trong đất cát. Khi có điều kiện thuận lợi là môi trường yếm khí, thường gặp nhất là những thức ăn bị nhiễm vi khuẩn được đóng hộp, thì các bào tử này sẽ tái hoạt động trở lại, sinh sản, phát triển và tạo ra botulinum.

Trung bình từ 12-36 giờ (có thể vài ngày) sau khi khi ăn phải các loại thức ăn bị nhiễm này, con người hay động vật sẽ bị ngộ độc botulinum dẫn tới các triệu chứng sau: Đau bụng, đau cơ, mệt mỏi, nhìn mờ hay nhìn đôi, khô miệng, nói khó, nuốt khó, sụp mi mắt, yếu cơ toàn thân và sau cùng là khó thở, không thở được do liệt các cơ hô hấp dẫn tới tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Các triệu chứng này xuất hiện chậm hay nhanh tùy thuộc vào lượng botulinum ăn phải.