Toyota đã buộc phải đình chỉ hoạt động tại cả ba nhà máy của mình ở Thái Lan bắt đầu từ ngày 20/7. Quyết định này xuất phát từ sự gia tăng các trường hợp COVID-19 giữa các nhà cung cấp, khiến nhà sản xuất ô tô Nhật Bản không thể mua được phụ tùng. Tiến trình khởi động lại vẫn chưa chắc chắn.

"Dịch bệnh ở Thái Lan nghiêm trọng hơn tôi dự đoán", Noriaki Yamashita, chủ tịch công ty con Toyota Motor tại Thái Lan cho biết. "Ngành công nghiệp ô tô đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng", ông nói thêm.

Số ca tăng đột biến đã ảnh hưởng nặng nề đến Thái Lan và các quốc gia Đông Nam Á khác, dẫn đến việc áp đặt nhiều hạn chế di chuyển nghiêm ngặt hơn. Các cuộc phong tỏa bắt đầu ở Bangkok và các thành phố khác trong khu vực từ tháng Sáu đã được kéo dài đến cuối tháng Tám.

Mặc dù hoạt động sản xuất được cho phép ở Thái Lan, nhưng sự bùng phát tại một nhà máy của Honda đã dẫn đến việc đóng cửa tạm thời do nhà nước bắt buộc. Trước tình hình đó, Honda Motor đã quyết định tạm dừng hoạt động tại một nhà máy trong ba ngày đến hết thứ Năm (5/8).

Tại Malaysia, thủ đô Kuala Lumpur và các khu vực khác tiếp tục điều hướng các hạn chế kinh doanh. Những biện pháp bao gồm giới hạn số lượng các ngành có thể tiếp tục hoạt động cũng như số lượng nhân viên có thể làm việc tại chỗ.

Trong khi đó, các hạn chế di chuyển của Indonesia được thực thi trên các đảo Java và Bali đã được kéo dài sang thứ Hai (9/8). Các đợt bùng phát trên khắp đất nước đã tràn ngập các bệnh viện của nước này.

Người nước ngoài và gia đình của họ đã trở về nước trong bối cảnh số ca nhiễm gia tăng tại Indonesia. Toshiba đã yêu cầu các nhân viên Nhật Bản đóng tại hoặc đến Indonesia làm việc tại nhà. Tập đoàn công nghệ này cũng cho phép những người lao động này quay trở lại Nhật Bản nếu họ muốn.

Tại Philippines, một đợt đóng cửa kéo dài 2 tuần ảnh hưởng đến khu vực thủ đô Manila sẽ có hiệu lực vào thứ Sáu (6/8), nâng lên mức hạn chế cao nhất trong hệ thống báo động bốn tầng của nước này và tăng cường các biện pháp kiểm soát di chuyển trên khắp thủ đô. Tại Việt Nam, lệnh ở nhà đã được áp dụng đối với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cũng làm gián đoạn ngành logistics.

Kinh doanh bị ảnh hưởng, chuỗi cung ứng toàn cầu gián đoạn

Tất cả những hạn chế này đang có tác động đến doanh số kinh doanh. Tuần trước, Toyota dự báo doanh số bán ô tô của ngành tại Thái Lan, một trong những thị trường ô tô lớn nhất Đông Nam Á, sẽ chỉ tăng 1% trong năm lên 800.000 xe.

Ước tính mới của Toyota hoàn toàn trái ngược với dự báo tăng trưởng 7%-14% vào đầu năm. Doanh số bán hàng bị giảm sút sẽ giảm 20% so với năm 2019 trước đại dịch.

Theo bất kỳ biện pháp nào, các công ty đa quốc gia hoạt động trong khu vực ASEAN đang phải vật lộn với hoạt động kinh doanh bị cắt giảm nghiêm trọng.

Panasonic sản xuất linh kiện điện tử và thiết bị gia dụng ở Đông Nam Á. Tính đến tuần trước, các cơ sở tại Indonesia của họ có nhân viên chưa bằng một nửa so với công suất bình thường, và các hoạt động của công ty ở Malaysia chỉ có dưới 60% nhân viên.

Trong khi Panasonic duy trì hoạt động sản xuất tại các trung tâm chính, công ty báo cáo rằng họ đã tạm ngừng hoạt động tại một số nhà máy ở một số khu vực.

“Giấy phép hoạt động sẽ được cấp hàng tuần”, Giám đốc Tài chính Hirokazu Umeda của Panasonic giải thích. Các công ty như nhà sản xuất Nhật Bản không có lựa chọn nào khác ngoài việc duy trì sự linh hoạt và điều chỉnh lịch trình sản xuất dựa trên đơn đặt hàng của chính phủ.

Nhà máy của Nikon ở tỉnh Ayutthaya của Thái Lan, nơi sản xuất máy ảnh kỹ thuật số và ống kính rời, đã tạm dừng hoạt động trong sáu ngày đến ngày 25 tháng 7 do dịch bệnh bùng phát. Tất cả nhân viên đều trải qua các xét nghiệm PCR (xét nghiệm sinh học phân tử).

Vấn đề cũng đang trở nên phức tạp hơn với Nikon bởi số lượng người lao động trực tiếp đến làm việc đã giảm, một phần là do người dân phải cách ly khi tiếp xúc gần với những người đã có kết quả xét nghiệm dương tính. Nikon đang tổ chức lại sản xuất của mình bằng cách ưu tiên các dây chuyền có nhiều lô hàng nhất.

Nhiều công ty khác cũng đang giải quyết những khó khăn này bằng cách tập trung vào việc giữ cho chuỗi cung ứng luôn trôi chảy. Hoya, nhà sản xuất ống kính Nhật Bản, có kế hoạch mở rộng lực lượng lao động tại các nhà máy ở Thái Lan và Việt Nam từ 10% đến 20%.

Hiện tại, nếu một công nhân bị nhiễm bệnh, những người khác làm cùng ca bắt buộc phải cách ly tại nhà. Điều đó đã khiến hoạt động nhà máy của Hoya ở cả Thái Lan và Việt Nam giảm trung bình khoảng 10%. Công ty đang duy trì một lượng nhân viên lớn hơn để bù đắp cho những người vắng mặt.

Nhật Bản đang cảm nhận được sự ảnh hưởng của những gián đoạn này vì các linh kiện sản xuất ở Đông Nam Á cũng được xuất khẩu sang nước này. Các công ty Nhật Bản đã đều đặn chuyển công suất trong những năm qua sang khu vực, và do đó, các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á chiếm khoảng 16% tổng kim ngạch nhập khẩu của Nhật Bản vào năm ngoái.

Do chuỗi cung ứng tại Việt Nam bị đình trệ, Toyota đã quyết định đình chỉ 3 nhà máy tại tỉnh Aichi của Nhật Bản. Và Honda sẽ đóng cửa nhà máy Suzuka ở tỉnh Mie trong bảy ngày trong tháng này vì nguồn cung từ Indonesia và các nơi khác cũng bị trì hoãn.

Trước tình hình khó khăn tại ASEAN, các tập đoàn đang ngày càng gióng lên hồi chuông cảnh báo về những gì đang tồn đọng, với các kế hoạch duy trì hoạt động kinh doanh liên tục được điều chỉnh và làm mới. Hiroki Totoki, Phó chủ tịch điều hành của Tập đoàn Sony cho biết: “Thật khó để dự đoán tác động của dịch bệnh đối với sản xuất, bán hàng và chuỗi cung ứng”.