Theo Chỉ thị này, Bộ Xây dựng cho biết, hiện vẫn tồn tại một số dạng thức của lãng phí như: Chất lượng xây dựng, hoàn thiện pháp luật nói chung chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn dẫn đến khó khăn, lãng phí các nguồn lực; thủ tục hành chính còn gây lãng phí thời gian, công sức của người dân, doanh nghiệp; thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia còn chậm... 

Bộ Xây dựng cho rằng: Đứng trước cơ hội lịch sử để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về “Công tác phòng, chống lãng phí", Bộ trưởng yêu cầu thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ tập trung thực hiện một số giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, đẩy mạnh công tác phòng, chống lãng phí; Tập trung tuyên truyền sâu rộng, nâng cao ý thức, trách nhiệm trong cán bộ, đảng viên và người lao động, trước hết là sự nêu gương của người đứng đầu tại từng cơ quan, đơn vị thuộc Bộ; cán bộ, đảng viên, người lao động về ý nghĩa, tầm quan trọng và trách nhiệm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Tiết kiệm, chống lãng phí phải được thể hiện rõ nét qua những chương trình hành động, kế hoạch, có chỉ tiêu cụ thể, các công việc cụ thể và tiến hành thường xuyên, triệt để.

Thứ hai, tập trung rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật trong lĩnh vực quản lý Nhà nước ngành Xây dựng có liên quan đến công tác phòng, chống lãng phí. Nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật đối với các lĩnh vực dễ xảy ra thất thoát, lãng phí, tiêu cực như: Công tác ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn, đơn giá, định mức kinh tế kỹ thuật; lĩnh vực quản lý hoạt động xây dựng, giám định chất lượng công trình, quy hoạch xây dựng, vật liệu xây dựng... quy định vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức Đảng, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị trong công tác phòng, chống lãng phí; nghiên cứu, xây dựng định hướng chiến lược phòng, chống lãng phí trong ngành Xây dựng. Xử lý nghiêm các cá nhân, tập thể có hành vi, việc làm gây thất thoát, lãng phí tài sản công.

Thứ ba, tập trung giải quyết triệt để các nguyên nhân dẫn dến lãng phí. Đổi mới mạnh mẽ công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế ngành Xây dựng, coi đây là yếu tố quan trọng để phòng, chống lãng phí; cải cách triệt để, giảm tối đa thủ tục hành chính liên quan đến lĩnh vực xây dựng, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, tạo sự đồng bộ trong chuyển đổi để chống lãng phí.

Đồng thời, sử dụng tài nguyên, nhân lực, vật lực hiệu quả; rà soát, sửa đổi, tối ưu hóa quy trình làm việc đảm bảo khoa học, hiệu quả; nâng cao hiệu quả sử dụng tiết kiệm năng lượng; tập trung nghiên cứu, triển khai, đẩy nhanh tiến độ các chương trình, mục tiêu quốc gia, các gói tín dụng hỗ trợ phát triển an sinh xã hội; rà soát, hoàn thiện tinh gọn bộ máy tổ chức để hoạt động hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín để thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện mới.

Nâng cao chất lượng công tác lập quy hoạch xây dựng, kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030, quyết định chủ trương đầu tư; tập trung giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng, dừng thi công, khẩn trương triển khai thi công, hoàn thành, đưa vào sử dụng các công trình, dự án để chống lãng phí, thất thoát.

Nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị đầu tư và tổ chức triển khai thực hiện dự án; công tác thẩm định dự án, thiết kế và dự toán. Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, đôn đốc hoàn thành công trình đúng tiến độ; đẩy mạnh công tác quyết toán vốn đầu tư các dự án hoàn thành. Giải quyết dứt điểm tồn tại kéo dài đối với các dự án hiệu quả thấp, gây thất thoát, lãng phí lớn (nếu có).

Đổi mới và nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh phát triển của doanh nghiệp Nhà nước, nâng cao hiệu quả đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. Đẩy mạnh thực hiện cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn góp của Nhà nước do Bộ Xây dựng làm đại diện chủ sở hữu.

Về tổ chức thực hiện, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ theo chức năng nhiệm vụ được giao và phạm vi lĩnh vực quản lý Nhà nước Bộ Xây dựng cử 1 bộ phận thường trực công tác phòng, chống lãng phí; tổ chức thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ, giải pháp nêu tại Chỉ thị này và các quy định có liên quan. Người đứng đầu cơ quan, đơn vị nào để xảy ra tình trạng lãng phí sẽ phải kiểm điểm, có hình thức kỷ luật…

Bộ trưởng giao Vụ Kế hoạch Tài chính chủ trì phối hợp với Thanh tra Bộ và các đơn vị liên quan theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, báo cáo Bộ trưởng tình hình thực hiện chỉ thị hàng năm.