Các số liệu do Bundesbank, ngân hàng trung ương Đức, cung cấp cho Financial Times cho thấy đầu tư trực tiếp của Đức vào Trung Quốc đạt 2,48 tỷ euro trong ba tháng đầu năm 2024, tăng lên 4,8 tỷ euro trong quý 2.

Con số này nâng tổng số đầu tư trong nửa đầu năm 2024 lên 7,3 tỷ euro, so với 6,5 tỷ euro trong cả năm 2023.

Khoản đầu tư này, phần lớn do các nhà sản xuất ô tô lớn của Đức thúc đẩy, diễn ra bất chấp cảnh báo từ chính phủ Đức về những rủi ro địa chính trị ngày càng gia tăng liên quan đến thị trường Trung Quốc.

Trong khi đó, bà Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, đã kêu gọi các doanh nghiệp trên khắp EU "giảm rủi ro" khỏi nền kinh tế lớn nhất châu Á.

Nhiều người ở châu Âu lo ngại rằng các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Đức chưa rút ra được bài học từ cuộc chiến tranh Ukraine, cuộc chiến đã phơi bày sự vướng mắc nguy hiểm của Đức với Nga và sự phụ thuộc quá mức vào khí đốt của Nga.

Người ta lo ngại rằng sự leo thang căng thẳng địa chính trị ở Eo biển Đài Loan (Trung Quốc) có thể gây ra thảm họa cho nhiều công ty Đức có mối quan hệ sâu rộng và ngày càng sâu sắc với Trung Quốc.

Điều này cũng có thể cắt đứt Đức khỏi nhiều nguồn đầu vào và nguyên liệu thô quan trọng cần thiết trong quá trình sản xuất mọi thứ, từ hóa chất đến pin mặt trời và pin cho ô tô điện. Sự phụ thuộc của Đức vào hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đặc biệt cao như các kim loại đất hiếm như scandium và yttrium.

Các chuyên gia cho biết phần lớn số tiền đầu tư là lợi nhuận tái đầu tư kiếm được ở Trung Quốc. Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Kinh tế Cologne (IW Köln) cho thấy hơn một nửa trong số 19 tỷ euro lợi nhuận mà các công ty Đức kiếm được ở Trung Quốc vào năm ngoái đã được tái đầu tư tại đây.

Họ cho biết sự gia tăng đầu tư trực tiếp của Đức phản ánh chiến lược mới "Tại Trung Quốc, vì Trung Quốc" mà các công ty như Volkswagen theo đuổi nhằm chuyển nhiều hoạt động sản xuất hơn sang một trong những thị trường lớn nhất của họ.

Những con số mới nhất được đưa ra chỉ hơn một năm sau khi chính phủ của ông Scholz thông qua chiến lược Trung Quốc đầu tiên của Đức, một kế hoạch dựa trên nhu cầu của nền kinh tế lớn nhất châu Âu là "giảm rủi ro" trong quan hệ với Trung Quốc.

Trong khi nhấn mạnh rằng ông phản đối ý tưởng "tách rời" Đức khỏi Trung Quốc và cắt đứt hoàn toàn quan hệ, ông Scholz cảnh báo các công ty "không nên bỏ hết trứng vào một giỏ".

Chiến lược này kêu gọi các công ty Đức đa dạng hóa chuỗi cung ứng và thị trường xuất khẩu của họ khỏi Trung Quốc và do đó giảm thiểu tình trạng dễ bị tổn thương của đất nước trước những cú sốc bên ngoài.

Nhưng cho đến nay vẫn có rất ít bằng chứng cho thấy các công ty - đặc biệt là các nhà sản xuất ô tô lớn - đang lắng nghe lời cảnh báo của chính phủ.

Danielle Goh, một nhà phân tích tại nhóm nghiên cứu Rhodium Group có trụ sở tại Hoa Kỳ, cho biết "động lực mạnh mẽ" của đầu tư Đức vào Trung Quốc sẽ tiếp tục trong suốt phần còn lại của năm.

Bà đã trích dẫn một số thông báo lớn trong những tháng gần đây, chẳng hạn như kế hoạch đầu tư 2,5 tỷ euro của Volkswagen để mở rộng trung tâm sản xuất và đổi mới tại thành phố Hợp Phì, tỉnh An Huy, và kế hoạch đầu tư 2,5 tỷ euro của BMW vào Cơ sở sản xuất Thẩm Dương.

Bà cho biết: "Trong năm năm qua, các khoản đầu tư của Đức luôn chiếm hơn 50 phần trăm các khoản đầu tư của EU27 vào Trung Quốc, chủ yếu là do các nhà sản xuất ô tô Đức đóng góp".

Điệp Nguyễn (Theo FT)