Mục tiêu giảm sự phụ thuộc vào Nga

Mỗi quốc gia trong số 27 quốc gia thành viên của EU đều có các chính sách năng lượng quốc gia của riêng mình. Điều này làm phức tạp thêm nhiệm vụ của Ủy ban châu Âu trong việc phát triển một chiến lược cân bằng giữa các mục tiêu giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga, hạn chế ‘nỗi đau’ kinh tế và không làm mất đi mục tiêu giảm phát thải carbon của Ủy ban châu Âu.

Sau loạt đề xuất đầu tiên vào tháng 10, khi giá khí đốt tăng, tập trung vào trợ cấp quốc gia và cắt giảm thuế, EU đang soạn thảo phương án mới để trình bày với các nhà lãnh đạo tại hội nghị thượng đỉnh ở Brussels vào ngày 24-25 tháng 3 nhằm hợp nhất các nguyện vọng của các quốc gia thành viên.

Những người phản đối sự can thiệp của toàn EU giới hạn giá khí đốt cho rằng sẽ hiệu quả hơn nếu sử dụng số tiền công quỹ để chuyển đổi sang năng lượng sạch trong sản xuất và sinh hoạt.

Thế nhưng, những người ủng hộ lập luận rằng nếu giá năng lượng tiếp tục cao, một số quốc gia thành viên sẽ phải ‘vật lộn’ kiếm tìm biện pháp trong nước để bảo vệ các hộ gia đình nghèo. Các chính phủ EU đã chi hàng tỷ euro cho việc giảm thuế và trợ cấp để bảo vệ người tiêu dùng.

Tuần trước, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha thông báo rằng họ đã phát triển các đề xuất áp đặt giới hạn giá 180 Euro mỗi giờ (MWh) trên thị trường điện bán buôn giao ngay của châu Âu, và họ sẽ tiếp tục kế hoạch này ngay cả khi EU không có phê duyệt.

Thứ hai (21/3) theo nguồn tin của Bộ Năng lượng Tây Ban Nha cho biết mức trần không phải là đề xuất cốt lõi của nước này và Tây Ban Nha sẽ ưu tiên các biện pháp có sự hỗ trợ rộng rãi hơn của EU. Việc quan trọng là nên tách giá điện khỏi mức giá khí đốt.

Một số quốc gia cũng đã áp đặt lại giới hạn giá, ví dụ Pháp đã đóng băng giá khí đốt trong nước vào năm ngoái bằng cách bồi thường cho các công ty khí đốt bán dưới giá giao ngay cao hơn, Hy Lạp đã đề xuất riêng một mức trần đối với giá khí đốt của châu Âu vì chi phí điện cao.

Thế nhưng, lại có những nước phản đối việc can thiệp vào thị trường năng lượng và giới hạn giá đề xuất bao gồm Đức và Hà Lan.

Biến đổi chi phí

Mặc dù thực tế là các nước Châu Âu sử dụng một quy chuẩn để định giá điện, chi phí bán buôn khác nhau giữa các nước thành viên dựa trên cơ cấu sản xuất năng lượng của họ và các yếu tố khu vực như kết nối lưới điện và thời tiết.

Vào thứ Hai, hợp đồng điện cơ bản cho ngày tới của Tây Ban Nha trị giá khoảng 175 Euro mỗi megawatt giờ (MWh), trong khi hợp đồng tương đương của Đức trị giá khoảng 237 Euro/MWh.

Chi phí đơn vị điện cuối cùng ra thị trường sẽ quyết định giá điện tổng thể, một thực tế có nghĩa là các nhà máy điện khí thường xuyên đặt giá và theo Spyain, giá không phản ánh một cách công bằng tỷ trọng năng lượng tái tạo ngày càng tăng.

Theo đó, Brussels đã từ chối các lời kêu gọi giảm giá khí đốt và điện (một kiến nghị Tây Ban Nha đã đề xuất từ cuối năm ngoái) vì họ đang chờ một báo cáo dự kiến trong tháng này từ các cơ quan quản lý năng lượng về khả năng cải cách thị trường điện của EU.

Bộ trưởng Khí hậu Áo Leonore Gewessler cho biết sẽ rất bất lợi nếu hành động này được thực hiện. Bà nói: “Tất cả những thay đổi có thể xảy ra trên thị trường năng lượng cần được xem xét cẩn thận.

Trong tháng này, EU đã đặt ra kế hoạch giảm 2/3 sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga, một mục tiêu mà các nhà phân tích cho rằng sẽ khó đạt được do tập trung vào cạnh tranh nguồn cung LNG khan hiếm. Kế hoạch cũng sẽ yêu cầu mở rộng các dự án năng lượng tái tạo và cải tạo tiết kiệm năng lượng nhanh hơn.

Ủy ban dự kiến trong tuần này sẽ đề xuất quy định trên toàn EU yêu cầu các quốc gia phải lấp đầy kho chứa khí đốt trước mùa đông để tạo ra bước đệm an toàn trước những cú sốc về nguồn cung.

Lê Na (Theo CAN)