Thực hiện khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (gọi tắt là IUU), ngoài những quy định chung, trách nhiệm của địa phương thì lực lượng Cảnh sát biển thường xuyên chủ động làm tốt công tác tuyên truyền để góp phần tạo thay đổi nhận thức cho bà con ngư dân khi hành nghề trên biển.

Vừa qua, chúng tôi có dịp tham gia một đợt tuyên truyền về IUU Bộ Tư lệnh (BTL) Vùng Cảnh sát biển 1 phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh uỷ Quảng Ninh tổ chức tại khu vực neo đậu tàu thuyền phường Cẩm Thủy, thành phố Cẩm Phả. Có mặt tại buổi tuyên truyền, ông Phạm Thành Nam, Đội kiểm tra Trật tự đô thị - Môi trường thành phố Cẩm Phả khái quát một số nét về khu vực thuộc địa bàn mình quản lý: “Ở thành phố Cẩm Phả, số lượng tàu thuyền ra vào qua bến Cẩm Thuỷ hàng ngày trung bình từ 400 đến 500 phương tiện. Trước khi tàu của bà con ra khơi, chúng tôi đều phối hợp với các lực lượng chức năng, đặc biệt là cán bộ của lực lượng Cảnh sát biển để tuyên truyền cho bà con khi ra khơi phải thực hiện đúng các quy định của nhà nước, đảm bảo làm sao khi làm ăn trên biển bà con tự ý thức chấp hành, không vi phạm các quy định của Nhà nước, góp phần để Ủy ban châu Âu sớm gỡ thẻ vàng đối với xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam!”.

Anh Đinh Hữu Hải - chủ tàu đánh bắt xa bờ mang số hiệu QN 92368 TS cho biết: “Theo kế hoạch thì tàu của tôi rời bến từ sáng sớm nay, nhưng nghe tin có buổi tuyên truyền do lực lượng Cảnh sát biển tổ chức nên tôi quyết định lùi giờ ra khơi lại mấy tiếng để anh em thủy thủ cùng được tiếp thu những kiến thức pháp luật do các anh truyền đạt!”.

Được biết, tàu cá QN 92368 TS của anh Đinh Hữu Hải là con tàu lớn, với nhiều trang thiết bị hiện đại được gia đình anh đóng với mức chi phí trên 21 tỷ đồng. Với quy mô này, tàu có thể hoạt động xa bờ cả tháng và vươn đến khai thác ở các vùng biển xa. Tại đây, lực lượng chức năng đã tiến hành tuyên truyền, cấp phát tờ rơi, tờ gấp về nội dung chống khai thác IUU, Luật Cảnh sát biển Việt Nam; thông tin một số quy định về hoạt động nghề cá trên biển, trong đó nhấn mạnh những chế tài xử lý của Việt Nam và các nước đối với hành vi vi phạm. Tuyên truyền, vận động các chủ tàu cá khai thác xa bờ, thuyền trưởng thực hiện nghiêm túc việc ghi nhật ký khai thác hải sản, báo cáo khai thác, lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát tàu cá đảm bảo theo đúng quy định; tần số các đài canh khi tàu thuyền của ngư dân trong quá trình đánh bắt trên biển không may gặp sự cố cần được lực lượng Cảnh sát biển trợ giúp.

Bên cạnh đó, BTL Vùng trao tặng cờ Tổ quốc, áo phao, phao tròn cho bà con. Đây là những vật dụng hết sức thiết thực dành cho bà con khi làm ăn trên biển. Những món quà tuy giá trị không lớn nhưng đó là tình cảm, trách nhiệm của lực lượng Cảnh sát biển góp phần động viên bà con an tâm vươn khơi bám biển, bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

“Nếu như trước đây, khi Ủy ban châu Âu chưa áp thẻ vàng đối với xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, con tàu này của tôi có đủ điều kiện để bám theo các luồng cá để khai thác mà không cần quan tâm đó là vùng biển chung hay thuộc chủ quyền của nước nào. Nhưng nay được các anh Cảnh sát biển và chính quyền địa phương tuyên truyền, chúng tôi đã hiểu về tác hại của việc khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Do vậy, không chỉ tàu của gia đình tôi mà các tàu khác ở bến này cũng đều tự giác chấp hành!” - anh Đinh Hữu Hải cho hay.

Đây là một nội dung hoạt động nằm trong chương trình công tác dân vận “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân”. Thông qua hình thức tuyên truyền trực tiếp tổ chức tại các địa phương như Quảng Ninh, Hải Phòng, Nam Định, Hà Tĩnh, Quảng Bình và lồng ghép, kết hợp trong các chuyến tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển, BTL Vùng Cảnh sát biển 1 đã tổ chức được 45 đợt tuyên truyền; cấp phát hàng ngàn tời rơi các loại cho bà con ngư dân làm ăn sinh sống trên các khu vực biển, đảo về Luật Cảnh sát biển Việt Nam, quy định về IUU…

Đại tá Nguyễn Văn Hiển, Phó Chính ủy BTL Vùng Cảnh sát biển 1 cho biết: "Xuất phát từ nhận thức của một bộ phận ngư dân của nước ta có thói quen tự ý đi tìm ngư trường khai thác mới hoặc chạy theo sự di cư mùa vụ của các loại hải sản. Thực hiện khuyến cáo của Ủy ban châu Âu về chống khai thác IUU, cùng với các ngành chức năng và cấp ủy, chính quyền các địa phương, thời gian qua, cán bộ, chiến sĩ Vùng Cảnh sát biển 1 đã tích cực đồng hành, góp phần tạo thay đổi nhận thức, hành động cho bà con ngư dân khi hành nghề trên biển".

"Ngoài việc tổ chức tuyên truyền cho ngư dân các quy định về chống khai thác IUU, chúng tôi còn thường xuyên phối hợp với chính quyền các địa phương ven biển triển khai cho tất cả chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá xa bờ ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài. Những hoạt động trên đã góp phần không nhỏ vào việc thay đổi từ nhận thức đến hành vi của ngư dân khi đánh bắt thuỷ hải sản trên biển", Đại tá Hiển nói.

Bài và ảnh: Mạnh Thường