Những vấn đề cấp bách

Ông Putin đã tiếp đón Tổng thống Senegal, người đang giữ chức chủ tịch Liên minh châu Phi, tại dinh thự trên Biển Đen của ông ở Sochi vào ngày thứ 100 của chiến dịch quân sự ở Ukraine. Tình trạng thiếu lương thực toàn cầu và nguồn cung cấp ngũ cốc bị mắc kẹt tại các cảng của Ukraine nằm trong chương trình nghị sự.

Ông Sall nói với các nhà báo: “Tôi thấy ông Vladimir Putin đã cam kết và nhận ra rằng cuộc khủng hoảng và các lệnh trừng phạt tạo ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho các nền kinh tế yếu kém, chẳng hạn như các nền kinh tế châu Phi", đồng thời cho biết ông "rất yên tâm và rất vui với các hoạt động trao đổi…”.

Trước cuộc hội đàm kéo dài 3 giờ, ông Sall đã kêu gọi ông Putin "nhận thức rằng các quốc gia của chúng tôi, ngay cả khi họ ở xa chiến sự, là nạn nhân trên bình diện kinh tế" của cuộc xung đột.

Ông cho rằng điều quan trọng là phải làm việc cùng nhau để "mọi thứ liên quan đến lương thực, ngũ cốc, phân bón thực sự nằm ngoài" các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt lên Nga sau khi ông Putin đưa quân tới Ukraine vào ngày 24/2.

Trong bài phát biểu trước các phóng viên trước cuộc hội đàm, ông Putin không đề cập đến nguồn cung cấp ngũ cốc nhưng cho biết Nga "luôn đứng về phía châu Phi" và luôn rất muốn tăng cường hợp tác. "Ở giai đoạn phát triển mới, chúng tôi rất coi trọng mối quan hệ của mình với các nước châu Phi, và tôi phải nói rằng điều này đã có một kết quả tích cực nhất định", ông cho biết.

Mỹ và Liên minh châu Âu đã áp đặt các biện pháp trừng phạt chưa từng có đối với Nga, thúc đẩy Tổng thống Putin tìm kiếm thị trường mới và tăng cường quan hệ với các nước ở châu Phi và châu Á. Điện Kremlin cho biết hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về việc mở rộng "đối thoại chính trị" giữa Nga và Liên minh châu Phi cũng như hợp tác kinh tế và nhân đạo.

Ông Putin còn cho biết Nga sẵn sàng tìm cách vận chuyển ngũ cốc bị mắc kẹt tại các cảng của Ukraine nhưng đã yêu cầu phương Tây dỡ bỏ các lệnh trừng phạt. Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov dự kiến sẽ có mặt tại Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ Tư tuần sau để đàm phán về việc tạo ra một "hành lang an ninh" cho việc xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine.

Châu Phi chịu ảnh hưởng nặng nề

Chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine và một loạt các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Nga đã làm gián đoạn nguồn cung phân bón, lúa mì và các mặt hàng khác từ cả hai nước, đẩy giá lương thực và nhiên liệu lên cao.

Giá ngũ cốc ở châu Phi, lục địa nghèo nhất thế giới, đã tăng do xuất khẩu từ Ukraine sụt giảm, làm gia tăng tác động của xung đột và biến đổi khí hậu, đồng thời làm dấy lên lo ngại về bất ổn xã hội.

Liên Hợp Quốc cho biết châu Phi phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng "chưa từng có" do cuộc xung đột gây ra. Hôm thứ Năm, Chad, quốc gia không giáp biển ở Trung Phi, đã tuyên bố tình trạng "khẩn cấp về lương thực" và kêu gọi cộng đồng quốc tế giúp đỡ.

Các con tàu chở đầy ngũ cốc vẫn bị chặn ở Ukraine, quốc gia trước tháng 2 là nước xuất khẩu ngô và lúa mì hàng đầu thế giới, chỉ tính riêng hạt hướng dương và dầu đã chiếm 50% thương mại toàn cầu.

Hơn 44% lúa mì được tiêu thụ ở các nước châu Phi đến từ Nga và Ukraine, theo số liệu của LHQ. Theo Ngân hàng Phát triển châu Phi, giá lúa mì đã tăng khoảng 45% do nguồn cung bị gián đoạn.

Liên Hợp Quốc đã cảnh báo rằng 18 triệu người đang phải đối mặt với nạn đói nghiêm trọng ở Sahel, một phần của châu Phi phía dưới sa mạc Sahara, nơi nông dân đang phải đối mặt với các vụ mùa tồi tệ nhất trong hơn một thập kỷ. Ngoài ra, 13 triệu người khác đang phải chiến đấu với nạn đói nghiêm trọng ở khu vực Sừng Châu Phi do hậu quả của một đợt hạn hán dai dẳng.

Bùi Huy (theo DW, France24, AFP)