Trong một nỗ lực để xác định virus đến từ đâu và lây lan như thế nào, những câu hỏi đã khiến chính phủ Trung Quốc phẫn nộ và thúc đẩy cuộc tranh luận chính trị ở Mỹ, Tổng thống Joe Biden hồi tháng 5 đã kêu gọi các cơ quan tình báo Mỹ tìm hiểu sâu hơn.

“Tuy nhiên, sau khi kiểm tra tất cả các báo cáo tình báo có sẵn và các thông tin khác, IC vẫn phân biệt về nguồn gốc có khả năng xảy ra nhất của COVID-19”, báo cáo chưa được phân loại do Giám đốc Tình báo Quốc gia đưa ra kết luận.

“Tất cả các cơ quan đều đánh giá rằng hai giả thuyết là hợp lý: tiếp xúc tự nhiên với động vật bị nhiễm bệnh và một sự cố liên quan đến phòng thí nghiệm”, báo cáo viết.

Đó cũng là hai giả thuyết mà cộng đồng tình báo Mỹ đã “kết hợp” vào khoảng đầu năm nay trước khi Tổng thống Biden yêu cầu các cơ quan “tăng gấp đôi nỗ lực của họ để thu thập và phân tích thông tin có thể đưa chúng ta đến gần hơn một kết luận cuối cùng”.

Theo báo cáo, bốn thành viên của cộng đồng tình báo Mỹ nói với sự tin tưởng thấp rằng virus ban đầu được truyền từ động vật sang người. Cơ quan tình báo thứ năm tin tưởng với độ tin cậy vừa phải rằng vụ lây nhiễm đầu tiên ở người có liên quan đến một phòng thí nghiệm. Các nhà phân tích không tin rằng virus này được phát triển như một vũ khí sinh học.

Cộng đồng tình báo cũng kết luận rằng các quan chức Trung Quốc không biết về virus này trước khi bùng phát COVID-19, nhưng IC và ông Biden đã chỉ trích Bắc Kinh cản trở cuộc điều tra về nguồn gốc của virus.

Tổng thống Mỹ kêu gọi Trung Quốc hợp tác với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) điều tra về nguồn gốc virus, “bao gồm cả việc cung cấp quyền truy cập vào tất cả các dữ liệu và bằng chứng liên quan”.

Một nghiên cứu trước đó của WHO được công bố vào tháng 3 đã kết luận rằng virus rất có thể lây truyền từ dơi sang người và việc rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở Trung Quốc là “cực kỳ khó xảy ra”.

Trong một cuộc họp báo ở trụ sở Liên hợp quốc tại Geneva vào tháng trước, Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus kêu gọi các quốc gia phối hợp điều tra để tìm ra nguồn gốc của virus Corona. Ông nói rằng, "Chúng tôi khuyến khích tất cả các bên tiếp tục theo đuổi những nghiên cứu đó".

Cách đây hai ngày, một nhóm các nhà khoa học của WHO bày tỏ lo ngại khi việc tìm kiếm nguồn gốc đại dịch COVID-19 đã giết chết hàng triệu người và làm tê liệt kinh tế toàn cầu đang rơi vào bế tắc và đình trệ. Tuyên bố của các nhà khoa học được đưa ra chưa đầy hai tuần sau khi WHO trong nỗ lực hồi sinh cuộc điều tra nguồn gốc của đại dịch đã thúc giục Trung Quốc cung cấp thông tin về các trường hợp COVID-19 sớm nhất.

Điều này sẽ bao gồm dữ liệu COVID của 174 trường hợp lây nhiễm được xác định vào tháng 12 năm 2019 mà các nhà khoa học chưa được tiếp cận trong cuộc điều tra ban đầu. Các nhà điều tra cho biết "đã đồng ý" vào thời điểm đó rằng giai đoạn thứ hai của nghiên cứu sẽ được giải đáp.

Tuy nhiên, Trung Quốc đã từ chối yêu cầu của WHO vào đầu tháng này, nói rằng cuộc điều tra vào tháng 1/2021 là đủ, đồng thời cáo buộc yêu cầu cung cấp thêm dữ liệu được thúc đẩy do yếu tố chính trị thay vì khoa học.

Bộ ngoại giao Trung Quốc cũng đã chỉ trích cuộc điều tra của Mỹ trước khi báo cáo được công bố. 

Song, các chuyên gia WHO tại cuộc họp báo cũng nhấn mạnh rằng không cần phải đợi một phái bộ quốc tế khác đến Trung Quốc, bởi có nhiều nhà khoa học Trung Quốc có năng lực có thể thực hiện công việc này.