“Trung Quốc dường như vẫn chưa dẫn đầu về đổi mới robot, nhưng có lẽ chỉ là vấn đề thời gian trước khi các công ty chế tạo robot nước này bắt kịp vị trí dẫn đầu”, Quỹ Đổi mới và Công nghệ Thông tin (ITIF) cho biết trong một báo cáo công bố tuần này.

Quyết định thay thế con người bằng robot thường là giải pháp tiết kiệm ngân sách. Theo đó, các nước phát triển có mức lương cao sẽ có tỷ lệ sử dụng robot cao hơn các nước có mức lương thấp hơn.

Tuy nhiên, ITIF nhận thấy rằng Trung Quốc đang sử dụng tự động hóa nhiều hơn dự kiến dựa trên số tiền công nhân được trả trong sản xuất, với số lượng robot được sử dụng nhiều hơn 12,5 lần so với dự đoán – một bước nhảy vọt so với mức 1,6 lần vào năm 2017.

Ngược lại, Mỹ chỉ sử dụng 70% "nhân sự" robot, xét đến mức lương trả cho công nhân sản xuất của nước này.

Nghiên cứu cho thấy tốc độ sản xuất và triển khai robot ở Trung Quốc đang tăng lên nhanh chóng. Chính phủ nước này đã ưu tiên phát triển ngành công nghiệp robot, điều này cho thấy rằng các công ty chế tạo robot của nước này có khả năng sớm trở thành những nhà đổi mới hàng đầu.

Xu hướng tăng được suy ra từ dữ liệu trong báo cáo “Trung Quốc đã là thị trường robot công nghiệp lớn nhất thế giới" của Robert D. Atkinson, chủ tịch ITIF và tác giả của báo cáo, cho biết vào năm 2022. Ông cũng nhấn mạnh 52% tổng số robot công nghiệp trên thế giới được lắp đặt ở Trung Quốc, tăng từ 14% một thập kỷ trước đó.

Thị trường robot đang bùng nổ của Trung Quốc có thể bắt nguồn từ nhu cầu nội địa mạnh mẽ và sự hỗ trợ chính sách thường xuyên.

“Trung Quốc có nền tảng sản xuất tốt và chuỗi công nghiệp hoàn chỉnh. Quốc gia này còn có khả năng cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho việc phát triển robot và một loạt các kịch bản ứng dụng công nghiệp cho robot”, theo một báo cáo công bố trên tờ báo chính thức của Bộ khoa học và công nghệ Trung Quốc.

Robot hiện được sử dụng trong nhiều lĩnh vực rộng lớn của nền kinh tế Trung Quốc, bao gồm sản xuất, hậu cần, khách sạn, y tế và xây dựng.

Ông Atkinson cho biết: “Ngành công nghiệp ô tô của Bắc Kinh hiện là ngành lớn nhất thế giới, đây cũng là một lợi ích cho việc áp dụng robot của nước này, vì ngành công nghiệp ô tô là khách hàng chính của robot công nghiệp”.

Mặc dù từng phát minh ra robot nhưng Mỹ vẫn đi sau trong xuất khẩu toàn cầu do thiếu đầu tư dài hạn, với các công ty hàng đầu hiện nay ở Đức, Nhật Bản và Thụy Sĩ. Trung Quốc thống trị về sản lượng và khối lượng sử dụng.

Theo ITIF, thị trường robot đang phát triển mạnh của Trung Quốc đã được hỗ trợ bởi các khoản trợ cấp lớn từ nhiều cấp chính quyền khác nhau, điều này đã khuyến khích việc áp dụng robot và công nghệ tự động hóa khác.

Nhu cầu to lớn và ngày càng tăng nhanh về tự động hóa công nghiệp đã tạo ra nhiều công ty khởi nghiệp về robot, nhiều công ty trong số đó có trụ sở tại Đông Quan, tỉnh Quảng Đông phía nam Trung Quốc, một khu vực nổi tiếng với ngành công nghiệp robot rộng khắp.

Sự trỗi dậy của những công ty khởi nghiệp này đã báo trước những lợi thế và hiệu quả đáng kể về chi phí. Báo cáo của ITIF dẫn lời Li Zexiang, giáo sư Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông, cho biết: “Người dân ở Quảng Đông có thể phát triển một sản phẩm công nghệ mới nhanh hơn từ 5 đến 10 lần so với Thung lũng Silicon hoặc vhâu Âu, với tốc độ 1/5 hoặc 10 lần, thậm chí giảm đáng kể chi phí đầu vào”.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng ngành công nghiệp robot của Trung Quốc vẫn phụ thuộc nhiều vào công nghệ nước ngoài và vẫn phụ thuộc vào nhiều linh kiện nhập khẩu, chủ yếu do các công ty ở Nhật Bản, Đức và Thụy Sĩ sản xuất.

Dẫu vậy. phần mềm, chiếm khoảng 80% giá trị của robot và là điểm khác biệt chính về chất lượng và tính linh hoạt của robot, là một điểm yếu đối với các công ty Trung Quốc.

Điệp Nguyễn (Theo SCMP)