Sau các cuộc đàm phán căng thẳng kéo dài suốt đêm, Chủ tịch COP27 Sameh Shoukry từ nước chủ nhà Ai Cập đã công bố văn bản cuối cùng về quỹ "tổn thất và thiệt hại" và các vấn đề quan trọng khác, đồng thời triệu tập phiên họp toàn thể để nhanh chóng thông qua.

Các nhà đàm phán không đưa ra phản đối nào khi Chủ tịch COP27 Sameh Shoukry đọc biểu quyết các mục của chương trình nghị sự. Và khi bình minh ló dạng ở khu nghỉ mát Sharm el-Sheikh của Ai Cập, nơi diễn ra hội nghị, thì thỏa thuận đã được thông qua.

Bộ trưởng khí hậu của Đức Jennifer Morgan cho biết: "Mặc dù không có thỏa thuận nào về việc cắt giảm khí thải mạnh mẽ hơn, nhưng chúng ta đã thực hiện được một thỏa thuận quan trọng vì chúng ta muốn đứng về phía những người dễ bị tổn thương nhất".

Các đại biểu ca ngợi bước đột phá trong việc thành lập quỹ "tổn thất và thiệt hại" là công lý khí hậu, vì mục đích của quỹ là giúp các quốc gia dễ bị tổn thương đối phó với bão, lũ lụt và các thảm họa khác do lượng khí thải carbon của các quốc gia giàu gây ra từ trước đến nay.

Được xem là "COP châu Phi", hội nghị thượng đỉnh ở Ai Cập từng hứa hẹn sẽ làm nổi bật hoàn cảnh của các nước nghèo đang phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng nhất từ sự nóng lên toàn cầu, chủ yếu do các quốc gia công nghiệp, giàu có gây ra.

Các quốc đảo nhỏ phải đối mặt với mực nước biển dâng cao do biến đổi khí hậu đã ca ngợi quỹ "tổn thất và thiệt hại", nhưng vẫn thất vọng về sự thiếu tham vọng trong việc hạn chế phát thải. Đặc phái viên khí hậu từ Quần đảo Marshall cho biết bà "mệt mỏi" nhưng rất vui.

Dù đạt được một số thỏa thuận quan trọng, song COP27 chưa giải quyết các vấn đề gây tranh cãi về mục tiêu tổng thể: cắt giảm khí thải và loại bỏ nhiên liệu hóa thạch. Cụ thể, theo yêu cầu của Ấn Độ và một số phái đoàn khác, không có nghị quyết nào về việc giảm sử dụng "tất cả nhiên liệu hóa thạch" được đưa ra tại phiên bế mạc.

Thay vào đó, COP27 chỉ kêu gọi các quốc gia thực hiện các bước hướng tới "giảm dần than và loại bỏ dần các khoản trợ cấp nhiên liệu hóa thạch không hiệu quả", các chi tiết vốn đã được thống nhất tại COP26 ở Glasgow năm ngoái.

Bộ trưởng Ngoại giao Đức Annalena Baerbock cho biết trong một tuyên bố: “Thật bực bội khi chứng kiến việc cắt giảm và loại bỏ dần năng lượng hóa thạch đang bị cản trở bởi một số nhà phát thải và nhà sản xuất dầu lớn”. Bộ trưởng Khí hậu Na Uy Espen Barth Eide nói: “Nó không phá vỡ thỏa thuận ở Glasgow, nhưng nó không có chút tham vọng nào".

Thỏa thuận mới không tăng cường các lời kêu gọi giảm lượng khí thải. Nhưng nó vẫn giữ nguyên mục tiêu toàn cầu là hạn chế sự nóng lên ở mức 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Thế giới hiện đã nóng hơn gần 1,2 độ C.

Hoàng Hải (theo AP, Reuters)