“Việc Nvidia – “gã khổng lồ” sản xuất chip của Mỹ ký thỏa thuận thành lập trung tâm nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và Trung tâm dữ liệu AI tại Việt Nam đánh dấu bước tiến đáng kể trong kế hoạch đưa Hà Nội thành trung tâm công nghệ khu vực Đông Nam Á”. Đó là đánh giá trong bài viết đăng ngày 6/12 trên trang mạng The Diplomat - tạp chí tin tức quốc tế về chính trị, xã hội và văn hóa trên thế giới, đặc biệt ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.

Không chỉ The Diplomat, việc Chính phủ Việt Nam và Tập đoàn NVIDIA hợp tác thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển AI, Trung tâm Dữ liệu AI đã là tâm điểm thu hút sự chú ý đặc biệt của báo giới cũng như dư luận quốc tế những ngày qua. Hãng tin tài chính nổi tiếng Bloomberg không chỉ thông tin về việc nhà sáng lập và Chủ tịch NVIDIA Jensen Huang đã ký thỏa thuận mở một Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển AI tại Việt Nam mà còn lưu ý, Việt Nam đang đặt mục tiêu đạt doanh thu hàng năm hơn 100 tỉ USD từ ngành bán dẫn vào năm 2050. Chính phủ đặt mục tiêu thành lập 3 trung tâm dữ liệu lớn và 3 trung tâm AI vào năm 2030, theo chiến lược quốc gia công bố năm 2021.

Hãng tin Anh Reuters ngoài việc thông tin về việc NVIDIA và Chính phủ Việt Nam cùng thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển AI cũng như một Trung tâm Dữ liệu AI tại Việt Nam, còn dẫn lời Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, AI sẽ thúc đẩy tăng trưởng và Việt Nam cũng muốn sử dụng AI để phát triển năng lượng sạch. Theo Reuters, thỏa thuận thể hiện quyết tâm của Chính phủ của Việt Nam để “bắt kịp, tiến cùng và vượt lên” trong lĩnh vực AI - một trong những ngành công nghệ có nhiều phát triển đột phá hiện nay.

Sự chú ý đặc biệt của thế giới rõ ràng không đơn thuần nằm ở sự kiện hợp tác đơn thuần giữa một hãng sản xuất chíp trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu thế giới với Chính phủ Việt Nam mà quan trọng hơn thế, như nhìn nhận của Hãng tin Anh Reuters, đó là việc họ đã đang nhận diện ra Việt Nam đang nỗ lực tạo tiền đề mạnh mẽ cho việc phát triển hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo Việt Nam, qua đó thúc đẩy R&D và triển khai ứng dụng các công nghệ AI tiên tiến.

Với nhiều chuyên gia, việc tạo tiền đề mạnh mẽ cho việc phát triển hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo Việt Nam hay việc Việt Nam đã và đang đón nhận các xu hướng đổi mới công nghệ, số hóa và hiện đại hóa, hay chủ động sẵn sàng tiến xa hơn vào kỷ nguyên mới của trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số là sự lựa chọn hết sức đúng đắn và thức thời. “Việc chuyển đổi sang thời đại kỷ nguyên trí tuệ sẽ nâng cao vai trò của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu” - GS. Klaus Schwab - Chủ tịch sáng lập Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) nhận định.

GS. Klaus Schwab cho rằng, hiện tại có 4 lĩnh vực chính mà công nghệ đang tái định hình bối cảnh của Việt Nam. Đầu tiên phải kể đến AI và tự động hóa trong sản xuất. Cụ thể, ngành sản xuất của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực điện tử, dệt may và ô tô, là động lực chính đằng sau sự phát triển kinh tế. Khi bước vào kỷ nguyên trí tuệ, với đặc trưng là AI và tự động hóa, sẽ cách mạng các quy trình sản xuất, nâng cao hiệu quả và giảm chi phí. 

Còn ông Phùng Việt Thắng, Giám đốc Quốc gia Việt Nam, Khối Kinh doanh, Marketing và Truyền thông, Tập đoàn Intel thì cho rằng Việt Nam đang ở thời điểm vàng để gia nhập vào xu hướng phát triển AI mạnh mẽ trong những năm tới. Bằng cách khai thác AI để cải thiện chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa quy trình và nâng cao trải nghiệm khách hàng, Việt Nam có thể tạo ra một cuộc cách mạng chưa từng có về cách thức hoàn thành công việc. Sự phát triển không ngừng của công nghệ AI mang đến cho Việt Nam cơ hội lớn để nâng cao sức cạnh tranh toàn diện.

Tại Hội thảo “Kiến tạo tương lai AI cho Việt Nam” mới đây, nghiên cứu của Google khẳng định, thu hút đầu tư và tạo điều kiện cho đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực AI sẽ là yếu tố chủ chốt để Việt Nam đạt được mục tiêu kinh tế số đóng góp 30% GDP vào năm 2030 và nếu được khai thác hiệu quả, AI có thể giúp Việt Nam đạt được mục tiêu phát triển kinh tế nhanh chóng và trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

Trở lại với sự kiện Chính phủ Việt Nam và Tập đoàn NVIDIA hợp tác, các chuyên gia cũng đều cho rằng Việt Nam đang sở hữu cơ hội rất lớn từ sự hợp tác này. GS-TS Đặng Lương Mô, Chủ tịch danh dự Hội Vi mạch Bán dẫn TP.HCM, đánh giá “cú bắt tay” giữa Việt Nam và Tập đoàn NVIDIA là một tín hiệu rất tốt khi Việt Nam sẽ có thêm nguồn vốn, cơ hội đầu tư, phát triển, có cơ hội học hỏi - nhất là ở lĩnh vực chúng ta chưa có nhiều kinh nghiệm như AI.

Ông Đào Trung Thành, Phó viện trưởng Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ nhân tạo ABAII, thì cho rằng việc NVIDIA - một tên tuổi hàng đầu thế giới về AI - chọn thời điểm này để thiết lập trung tâm R&D và trung tâm dữ liệu AI cho thấy môi trường chính sách, nhân lực và hạ tầng ở VN đã đủ hấp dẫn và sẵn sàng cho một bước tiến vượt bậc. Đặc biệt, sự kiện đã khẳng định vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị AI toàn cầu. Còn TS Đặng Minh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu ứng dụng công nghệ CMC, khẳng định từ việc hợp tác này, bản thân DN trong nước cũng sẽ tự tin và có thêm nhiều cơ hội để mở rộng hợp tác với những tập đoàn lớn trên thế giới, từ đó lớn nhanh hơn, tiếp cận công nghệ mới nhanh hơn. Ở chiều ngược lại, VN cũng sẽ đóng góp trở lại vào hoạt động nghiên cứu sáng tạo, phát triển AI trên thế giới.

Tại cuộc tọa đàm phát triển ngành bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức ngày 11/12/2023, ông Jensen Huang, nhà sáng lập Nvidia đã nhấn mạnh, AI là “làn sóng lớn và nhanh” và rằng “nếu có thể cưỡi trên con sóng lớn, Việt Nam sẽ tăng trưởng, thịnh vượng, cơ hội rộng mở. Tôi tin chúng ta có khả năng làm được điều đó. Đây là cơ hội ngàn năm có một”. Cũng tại cuộc tọa đàm, CEO tập đoàn nghìn tỷ USD Nvidia đã cam kết sẵn sàng làm đối tác của Việt Nam trong tận dụng làn sóng trên, với lời hẹn sớm quay lại.

Và gần một năm sau, cũng vào tháng cuối cùng của năm, nhà sáng lập Nvidia đã giữ đúng lời hứa. Ông trở lại Việt Nam cùng bản hợp tác cùng cam kết tiếp tục mở rộng đầu tư, hỗ trợ đào tạo nhân tài cũng như xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật số tại Việt Nam. Sự tin tưởng của những “đại bàng” trong làng công nghệ như Nvidia; sự quyết tâm và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo như các nhà lãnh đạo đất nước đã nhiều lần khẳng định; với trí tuệ và quyết tâm đóng góp, phụng sự của những cá nhân, doanh nghiệp dẫn dắt như Vingroup cùng giải VinFuture tạo ra… hoàn toàn có thể nuôi niềm tin rằng, con đường tới kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của thịnh vượng, phát triển của đất nước ta sẽ ngày càng gần lại.

Như nhìn nhận của Tiến sĩ ngành Quan hệ quốc tế, Đại học Brandeis (Mỹ) Ngô Di Lân: “Khi các giải pháp công nghệ được kết hợp với tinh thần tự lực, tự cường và niềm tự hào dân tộc, chúng ta có thể tạo ra những đột phá mới trong mọi lĩnh vực, từ sản xuất đến quản trị, từ giáo dục đến văn hóa. Đây chính là một trong những con đường quan trọng để Việt Nam không chỉ bắt kịp mà có thể vượt lên trong kỷ nguyên số, góp phần hiện thực hóa khát vọng về một đất nước hùng cường và thịnh vượng”.

Nguyễn Hà