Độc đáo Lễ cúng mừng nhà mới của người Êđê tại Tây Nguyên

Chủ nhật, 12/01/2025 18:56 PM - 0 Trả lời

(CLO) Lễ cúng mừng nhà mới tạ ơn các vị thần linh, ông bà tổ tiên đã phù hộ, che chở để có điều kiện xây dựng được nhà mới, mà còn phù trợ gia chủ làm ăn phát đạt, khỏe mạnh sau này, là nghi lễ quan trọng trong lễ hội vòng đời của người Ê đê tại Tây Nguyên.

Đây là nghi lễ quan trọng nên việc chuẩn bị cho lễ cúng được chủ nhà tiến hành kỹ lưỡng. Lễ vật gồm có: 1 con heo, 1 con gà, 5 ché rượu cần được buộc vào các cột Gơng đã được đẽo gọt và dựng lên từ trước, xếp thành hàng dọc ở gian chính của ngôi nhà mới; 7 chiếc vòng bằng đồng được đeo vào tai của các ché rượu cần. Người ta dùng sơn đỏ, phẩm màu đỏ hoặc tiết heo bôi lên cột nhằm biểu trưng cho sự giàu có, yên vui, hạnh phúc.

doc dao le cung mung nha moi cua nguoi edetai tay nguyen hinh 1

Thầy cúng vào lễ (Ảnh: Như Quỳnh).

Trong bộ lễ phục chỉnh tề, thầy cúng báo cáo với thần linh về ngôi nhà mới hoàn thành, sau đó cúng ông bà, tổ tiên, cầu xin thần linh, tổ tiên tiếp tục bảo vệ ngôi nhà, mọi người sức khỏe bình an và luôn đoàn kết, gắn bó bên nhau, cuộc sống sung túc, có những vụ mùa bội thu.

Tại lễ cúng, sau khi các lễ vật được chuẩn bị đầy đủ, dàn chiêng được tấu lên báo hiệu cho bà con gần xa biết gia đình có việc vui, mời mọi người đến dự lễ. Chủ nhà cho đỏ lửa các bếp trong nhà, với mong muốn cầu mong sự ấm cúng, no đủ. Thầy cúng đọc lời khấn mời thần linh về chứng giám thành ý của chủ nhà với ngụ ý: “Ơ Các Yang! Chúng tôi báo với ông bà, tổ tiên rằng con cháu đã về được nơi ở mới, đã dựng được làng, được nhà, mời ông bà tổ tiên về dự lễ, và phù hộ cho con cháu, cùng bà con trong buôn sức khỏe dồi dào, may mắn, buôn làng đoàn kết, ấm no. Ơ, Yang!”.

Lần lượt các nghi lễ tiếp theo cũng được tiến hành; trong đó, nghi lễ cúng rửa nhà được người Êđê xem là quan trọng nhất.

Tại nghi lễ này, chủ nhà ngồi trước ché rượu đối diện với thầy cúng, mọi người trong nhà cũng khơi bếp cho sáng lửa lên. Thầy cúng đọc lời khấn với ngụ ý: “Ơ các Yang! Hãy về đây chứng giám cho lễ nhà mới của vợ chồng người Êđê này, cầu thang đã làm, ghế K’pan đã bào láng, bếp đã sáng lửa, thần hãy trông coi con cháu, họ hàng người Êđê này, thấy cái chòi đã gãy, thấy nhà sắp đổ cột, nắng chiều, mưa dột, chúng tôi đã báo các thần.

Nay, ngôi nhà đã làm xong, nhà chưa đẹp nhưng đã có công đẽo cột, có công cắt tranh, lễ vật đã có heo, gà, rượu đã đủ. Ơ Yang!”. Lời khấn xong, thầy cúng cầm rượu trao cho gia chủ uống và lấy chiếc vòng đồng đeo vào tay cho bố của chủ nhà, với ý nghĩa cầu chúc cho những người đàn ông trong gia đình được khỏe mạnh để gánh vác, giữ cho gia đình yên ấm, hạnh phúc.

doc dao le cung mung nha moi cua nguoi edetai tay nguyen hinh 2

Chủ nhà ngồi trước ché rượu đối diện với thầy cúng (Ảnh: Như Quỳnh).

Sau nghi lễ, thầy cúng lấy cơm, thịt, rượu cho các thành viên trong gia đình ăn cùng các vị thần linh, đồng thời mời họ hàng hai bên cùng ăn và uống để hưởng lộc cúng Yang. 

Trong suốt quá trình diễn ra lễ cúng, tiếng chiêng không ngừng ngân vang, đó là lời tâm sự, cầu lên các Yang, mong sự may mắn, sung túc, bình an trong cuộc sống. Âm vang của chiêng càng trở nên rộn rã hơn khi nghi lễ sắp kết thúc, bởi đó cũng là lúc chủ nhà thực hiện nghi thức mời rượu, bữa cơm thịnh soạn cũng được dọn ra để mời anh em họ hàng và khách quý cùng chung vui với gia đình. Trong ngôi nhà mới mọi người quây quần bên nhau cùng ăn cơm, thưởng thức rượu cần, hòa mình vào giai điệu độc đáo của cồng chiêng.

Theo thầy cúng, ngày xưa nghi lễ cúng trải qua 5 bước, trước nhất là cúng Yang (thần linh) báo cáo với thần linh về ngôi nhà mới, sau đó cúng cho ông bà tổ tiên, đến cúng rửa nhà, cúng mừng sức khỏe bố, mẹ, con cháu và chúc mừng gia chủ có ngôi nhà mới. Ngày nay, lễ cúng đã được đồng bào Êđê lược giản đi rất nhiều, tùy theo hoàn cảnh, điều kiện của từng gia đình mà tổ chức, tuy nhiên vẫn theo đúng nghi thức truyền thống và rất trang trọng. 

Khánh Phước

Tin mới

Cần cân nhắc quy định xem xét, thông qua các luật của Quốc hội tại 1 kỳ họp

Cần cân nhắc quy định xem xét, thông qua các luật của Quốc hội tại 1 kỳ họp

(CLO) Chiều 13/2, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, thảo luận về dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), các đại biểu cho rằng: Cần cân nhắc quy định xem xét, thông qua các luật của Quốc hội tại 1 kỳ họp bởi việc xem xét kỹ lưỡng các dự thảo luật trong 2 hay nhiều kỳ họp là sự cẩn trọng cần thiết trong công tác xây dựng luật.

Tin tức
Các hãng xe muốn 'thay áo' trở thành công ty công nghệ

Các hãng xe muốn 'thay áo' trở thành công ty công nghệ

(CLO) Trong hơn một thế kỷ qua, các hãng xe hơi được định danh bởi những mẫu xe họ sản xuất. Thế nhưng, cục diện ngành công nghiệp này đang thay đổi nhanh chóng khi nhiều thương hiệu lớn không còn chỉ tập trung vào việc chế tạo ô tô, mà muốn chuyển mình thành những công ty công nghệ thực thụ.

Xe
Nhà máy lọc dầu Trung Quốc được chào bán dầu Nga giá rẻ

Nhà máy lọc dầu Trung Quốc được chào bán dầu Nga giá rẻ

(CLO) Lệnh trừng phạt mới của Mỹ khiến chi phí vận chuyển dầu Nga sang Trung Quốc tăng gấp 5 lần, đẩy giá ESPO xuống mức chiết khấu kỷ lục.

Thị trường - Doanh nghiệp
Quảng Bình điều động, chỉ định Bí thư Thành ủy Đồng Hới và Bí thư Thị ủy Ba Đồn

Quảng Bình điều động, chỉ định Bí thư Thành ủy Đồng Hới và Bí thư Thị ủy Ba Đồn

(CLO) Ngày 13/2, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Bình đã tổ chức hội nghị công bố quyết định về công tác cán bộ tại Thành ủy Đồng Hới và Thị ủy Ba Đồn. Đồng chí Lê Ngọc Quang, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy chủ trì hội nghị.

Tin tức
Thủ tướng đề nghị tập đoàn chế biến thịt gia súc, gia cầm lớn nhất thế giới mở rộng đầu tư tại Việt Nam

Thủ tướng đề nghị tập đoàn chế biến thịt gia súc, gia cầm lớn nhất thế giới mở rộng đầu tư tại Việt Nam

(CLO) Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Tập đoàn JBS S.A. mở rộng hợp tác, đầu tư tại Việt Nam trong các lĩnh vực mà Tập đoàn có thế mạnh, như chăn nuôi, chế biến thịt, nghiên cứu hợp tác trong các lĩnh vực cây công nghiệp, chế biến cà phê…; JBS S.A có thể liên doanh, liên kết với doanh nghiệp Việt Nam, hoặc đầu tư trực tiếp; hợp tác đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng; đồng thời kết nối các doanh nghiệp khác hợp tác, đầu tư với Việt Nam.

Tin tức
Kỷ niệm 4904 năm Đức Vua Thủy tổ Kinh Dương Vương khai sinh mở nước

Kỷ niệm 4904 năm Đức Vua Thủy tổ Kinh Dương Vương khai sinh mở nước

(CLO) Lễ hội Kinh Dương Vương năm 2025 thể hiện niềm tôn kính của các thế hệ con Lạc - cháu Hồng đối với vị Vua Thủy tổ nước Nam, đã có công dựng nước, mở mang bờ cõi.

Đời sống văn hóa
Công ty Dược Vật tư y tế Khải Hà chấp nhận bị xử phạt, chủ đầu tư gỡ thông báo vi phạm

Công ty Dược Vật tư y tế Khải Hà chấp nhận bị xử phạt, chủ đầu tư gỡ thông báo vi phạm

(CLO) Liên quan đến việc Công ty Cổ phần Thương mại Dược Vật tư y tế Khải Hà bị cấm thầu 6 tháng. Ngày 12/2, Bệnh viện Y học cổ truyền Huế đã thu hồi thông báo xử lý nhà thầu vi phạm trên Hệ thống mạng đấu thầu Quốc Gia.

Chống lãng phí, tham nhũng, tiêu cực
Thanh Hóa: 'Biến tướng' trò chơi dân gian tại lễ hội Chùa Rồng

Thanh Hóa: "Biến tướng" trò chơi dân gian tại lễ hội Chùa Rồng

(CLO) Trò chơi dân gian tổ chức tại lễ hội Chùa Rồng (xã Cẩm Thạch, huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa) đang có dấu hiệu "biến tướng" thành hành vi đánh bạc.

Đời sống
Dự báo thời tiết ngày 14/2: Nam Bộ tiếp tục mưa dông, Bắc Bộ sương mù

Dự báo thời tiết ngày 14/2: Nam Bộ tiếp tục mưa dông, Bắc Bộ sương mù

(CLO) Theo Đài Khí tượng Thủy văn Nam Bộ, trong những ngày tới, khu vực Nam Bộ vẫn có mưa rào và dông vài nơi, có nơi mưa to, gây ngập úng cục bộ do ảnh hưởng bởi vùng áp thấp nhiệt đới đang hoạt động giữa Biển Đông. Ngày 14/2, không khí lạnh tiếp tục tác động tới Bắc Bộ, Trung Bộ gây mưa, trời rét.

Môi trường và cuộc sống
Hải Phòng: Gần 2.900 thanh niên lên đường nhập ngũ

Hải Phòng: Gần 2.900 thanh niên lên đường nhập ngũ

(CLO) Ngày 13/2/2025, 100% quận, huyện, thành phố trên địa bàn TP Hải Phòng đã tổ chức Lễ giao nhận quân trang trọng, ý nghĩa, bảo đảm chặt chẽ, an toàn; thực sự là ngày “Hội Tòng quân” của địa phương tiễn thanh niên lên đường làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Tin tức
Lâm Đồng: Truy bắt đối tượng dùng búa đập phá tủ, cướp tiệm vàng

Lâm Đồng: Truy bắt đối tượng dùng búa đập phá tủ, cướp tiệm vàng

(CLO) Chiều 13/2, tại thị trấn Di Linh, huyện Di Linh, Lâm Đồng, đã xảy ra một vụ cướp tiệm vàng rất manh động.

Công luận 24H
Hải Phòng triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tăng trưởng kinh tế năm 2025

Hải Phòng triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tăng trưởng kinh tế năm 2025

(CLO) Tại Hội nghị Cung cấp thông tin báo chí và Giao ban báo chí tuần 7 năm 2025, ông Nguyễn Ngọc Tú - Giám đốc Sở Kế hoạch và đầu tư Hải Phòng thông tin về việc triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tăng trưởng kinh tế năm 2025 theo Nghị quyết số 25/NQ-CP ngày 05/02/2025 của Chính phủ và thông tin về tình hình kinh tế xã hội thành phố Hải Phòng tháng 1 năm 2025.

Đời sống
Chủ tịch Hội Nông dân xã mang súng đi cướp tài sản nhà lãnh đạo tỉnh Bình Phước

Chủ tịch Hội Nông dân xã mang súng đi cướp tài sản nhà lãnh đạo tỉnh Bình Phước

(CLO) Ngày 13/2, Công an tỉnh Bình Phước thông tin, đang chỉ đạo các đơn vị liên quan tiếp tục thực nghiệm hiện trường, lấy lời khai đối tượng Đỗ Tuấn Anh (SN 1978, Chủ tịch Hội Nông dân xã Lộc Thái, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước) để điều tra, làm rõ hành vi cướp tài sản.

Vụ án
Người đàn ông từng vứt bỏ 750 triệu USD Bitcoin giờ đây mua lại cả một 'bãi rác' để tìm lại số tài sản đó

Người đàn ông từng vứt bỏ 750 triệu USD Bitcoin giờ đây mua lại cả một 'bãi rác' để tìm lại số tài sản đó

(CLO) Một quyết định sai lầm năm 2013 khiến James Howells mất trắng 770 triệu USD. Giờ đây, anh sẵn sàng mua cả bãi rác Newport để ‘sửa sai’.

Thị trường - Doanh nghiệp
Đề xuất trao nhiều thẩm quyền cho Hà Nội và TP. HCM để xây dựng Metro

Đề xuất trao nhiều thẩm quyền cho Hà Nội và TP. HCM để xây dựng Metro

(CLO) Chính phủ đề xuất Hà Nội và TP. HCM được chỉ định gói thầu tư vấn, phi tư vấn, xây lắp tại dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị.

Công luận 24H
QL15D lên cửa khẩu La Lay thông tuyến sau nhiều giờ xe chở gỗ lật chắn ngang

QL15D lên cửa khẩu La Lay thông tuyến sau nhiều giờ xe chở gỗ lật chắn ngang

(CLO) Sau nhiều giờ nỗ lực giải phóng hiện trường vụ xe chở gỗ lật chắn ngang, quốc lộ 15D lên cửa khẩu quốc tế La Lay (Quảng Trị) đã thông tuyến trở lại vào trưa 13/2.

Công luận 24H
Bình Luận

Tin khác

Kỷ niệm 4904 năm Đức Vua Thủy tổ Kinh Dương Vương khai sinh mở nước

Kỷ niệm 4904 năm Đức Vua Thủy tổ Kinh Dương Vương khai sinh mở nước

(CLO) Lễ hội Kinh Dương Vương năm 2025 thể hiện niềm tôn kính của các thế hệ con Lạc - cháu Hồng đối với vị Vua Thủy tổ nước Nam, đã có công dựng nước, mở mang bờ cõi.

Đời sống văn hóa
Hải Dương: Khai mạc Tuần Văn hóa, du lịch và xúc tiến thương mại 2025

Hải Dương: Khai mạc Tuần Văn hóa, du lịch và xúc tiến thương mại 2025

(CLO) Ngày 13/2, tại khu trải nghiệm Côn Sơn camping, BTC Lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc khai mạc Tuần Văn hóa, du lịch và xúc tiến thương mại năm 2025.

Đời sống văn hóa
Đặc sắc chương trình khai hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2025

Đặc sắc chương trình khai hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2025

(CLO) Sáng 13/2/2025, tại khu di tích Côn Sơn (TP Chí Linh, tỉnh Hải Dương) đã diễn ra chương trình khai hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2025 với nhiều hoạt động ý nghĩa, đặc sắc thu hút nhiều người dân và du khách thập phương tới tham dự.

Đời sống văn hóa
Gìn giữ và phát huy những giá trị của Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long

Gìn giữ và phát huy những giá trị của Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long

Vịnh Hạ Long là Di sản thiên nhiên thế giới của Việt Nam được UNESCO vinh danh 3 lần. Vịnh có diện tích 1.553 km² bao gồm 1.969 hòn đảo (trong đó 980 hòn đảo đã có tên); khu Di sản thế giới được UNESCO công nhận có diện tích 434 km², bao gồm 775 hòn đảo, trong đó có 411 hòn đảo đã được đặt tên. Đây là nơi tập trung rất nhiều đảo đá, hang động và bãi tắm đẹp nổi tiếng.

Đời sống văn hóa
Làm sao để lễ hội bảo tồn được các giá trị nhân văn?

Làm sao để lễ hội bảo tồn được các giá trị nhân văn?

(NB&CL) Mùa lễ hội năm 2025 đang diễn ra tương đối yên ả, êm đềm. Tuy nhiên, đó đây vẫn xảy ra tình trạng chen lấn, xô đẩy tranh cướp vật thiêng; cách quản lý, tổ chức sinh hoạt lễ hội, tín ngưỡng hiện nay còn những bất cập… NB&CL có cuộc trò chuyện với TS Trần Hữu Sơn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu ứng dụng văn hóa - du lịch xung quanh những nội dung này.

Đời sống văn hóa
Lễ Giỗ tổ Hùng Vương bắt đầu từ ngày 29/3

Lễ Giỗ tổ Hùng Vương bắt đầu từ ngày 29/3

(CLO) Lễ Giỗ tổ Hùng Vương và Tuần văn hóa - Du lịch đất Tổ năm 2025 được tổ chức quy mô cấp tỉnh, từ ngày 29/3 đến 7/4 (mùng 1 đến 10/3 năm Ất Tỵ).

Đời sống văn hóa
Bạc Liêu sẵn sàng cho Festival nghề Muối Việt Nam 2025

Bạc Liêu sẵn sàng cho Festival nghề Muối Việt Nam 2025

(CLO) Festival nghề Muối Việt Nam với chủ đề "Nâng tầm giá trị hạt muối Việt Nam" sẽ được tổ chức từ ngày 6 đến 8/3 với chi phí lên đến 15 tỉ đồng.

Đời sống văn hóa
Khai mạc Ngày thơ Việt Nam lần thứ 23 năm 2025

Khai mạc Ngày thơ Việt Nam lần thứ 23 năm 2025

(CLO) Tối 12/2, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Ninh Bình tổ chức khai mạc Ngày thơ Việt Nam lần thứ 23 năm 2025 quy tụ hàng nghìn tác phẩm đặc sắc của nhiều thế hệ tác giả.

Đời sống văn hóa
Đồng bào các dân tộc vui hội Xuân tại Làng Văn hóa

Đồng bào các dân tộc vui hội Xuân tại Làng Văn hóa

(CLO) Ngày hội Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc năm 2025 có sự tham gia của khoảng 200 đồng bào các dân tộc, với phương châm "chủ thể văn hóa tự giới thiệu về mình".

Đời sống văn hóa
TP.HCM hướng tới tham gia Mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO về điện ảnh

TP.HCM hướng tới tham gia Mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO về điện ảnh

(CLO) TP.HCM đang từng bước hoàn thiện hồ sơ gia nhập Mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO (UCCN) trong lĩnh vực điện ảnh, khẳng định tham vọng trở thành trung tâm điện ảnh sáng tạo của khu vực.

Đời sống văn hóa