Đờn ca tài tử nhọc nhằn tìm đến Unesco

Thứ sáu, 03/04/2015 09:52 AM - 0 Trả lời

Đờn ca tài tử nhọc nhằn tìm đến Unesco

Sự kiện: UNESCO

(Congluan.vn) -Cuối cùng, sau nhiều năm chờ đợi, Đờn ca tài tử của dân tộc VN đã được UNESCO công nhận, chính thức là di sản thế giới!

 
Trong phiên họp chiều 5/12 (giờ VN) của Ủy ban Di sản Unesco diễn ra tại Ai Cập, Đờn ca tài tử đã chính thức được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Báo Công luận 
Đờn ca tài tử được giới thiệu với UNESCO từ những năm 1960. GS Trần Văn Khê cho biết từ năm 1963 ông đã nhờ nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba thu một đĩa đờn ca tài tử để giới thiệu với UNESCO. Một đĩa tương tự đã được thực hiện vào năm 1972 với phần trình tấu của GS.TS Trần Văn Khê và nhạc sư Vĩnh Bảo. Ngoài ra, Cocora Radio France - một cơ quan truyền thông của Pháp - đã mời ông cùng ông Vĩnh Bảo (năm 1972) và nghệ sĩ đàn tranh Hải Phượng (năm 1994) ghi âm hai đĩa Ðờn ca tài tử khác và cả hai đĩa này đều nằm trong danh sách đĩa nhạc bán chạy nhất nước Pháp, được nhận giải Phê bình âm nhạc... vào năm phát hành. Các bộ đĩa thu Đờn ca tài tử theo lời mời của UNESCO của các ông vẫn được lưu trong kho lưu trữ âm nhạc dân tộc của tổ chức này.

Bấy nhiêu cũng đủ để thấy “người ngoài” đã để mắt đến Đờn ca tài tử từ lâu. Còn hiện tại, Đờn ca tài tử vẫn là loại hình nghệ thuật dân tộc được nhiều du khách nước ngoài chọn khám phá, thưởng thức khi đến Việt Nam.

Cho dù Đờn ca tài tử thực sự là loại hình nghệ thuật độc đáo của Việt Nam và khách quốc tế rất thích thú khi khám phá, trải nghiệm trong không gian riêng có của Đờn ca tài tử, nhưng hành trình đưa nghệ thuật Đờn ca tài tử đến với UNESCO cũng còn lắm gian nan.

Báo Công luận
 

Dưới góc độ quản lý nhà nước, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch ra quyết định số 2681/BVHTTDL, theo đó Viện Âm nhạc Việt Nam có trách nhiệm phối hợp với Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch 21 tỉnh, thành phố có nghệ thuật Đờn ca tài tử và các cơ quan liên quan xây dựng hồ sơ “Nghệ thuật Đờn ca tài tử” trình UNESCO ghi vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

GS-TS Trần Văn Khê phân tích: “Theo công ước 2003 thì di sản cần phải có bề dày lịch sử, tư liệu phải dồi dào, hồ sơ cũng dày hơn, nhưng Đờn ca tài tử chỉ mới ra đời hơn 100 năm, vẫn còn quá... trẻ, nên rất khó so với những nghệ thuật hàng trăm năm tuổi. Nhưng theo công ước 2008 về Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại thì các yêu cầu đã bớt khắt khe. Trong đó Đờn ca tài tử lại đáp ứng được yêu cầu nổi bật là tính cộng đồng khi nó lan tỏa rất mạnh, sống rất khỏe trong dân gian và không chỉ người miền Nam mà người miền Bắc, miền Trung cũng dành tình cảm cho Đờn ca tài tử”.

Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam bộ có rất nhiều triển vọng được UNESCO đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, bởi cơ bản đã đạt hết mọi tiêu chí mà UNESCO đưa ra: có tầm ảnh hưởng văn hóa rộng lớn, giá trị nghệ thuật độc đáo, không nhầm lẫn với bất cứ loại hình âm nhạc nào khác và quan trọng nhất là nghệ thuật Đờn ca tài tử có sức sống mãnh liệt, hiện vẫn đang “sống” và “sống rất khỏe” tại nhiều tỉnh thành Nam bộ.

Hình thành từ cuối thế kỷ 19, Đờn ca tài tử phản ánh rõ nét đời sống, tâm tư, tình cảm của người miền Nam. Đó là sản phẩm của sự giao thoa giữa dòng nhạc cung đình - dòng nhạc đã theo chân các nhạc quan chạy vào Nam theo phong trào Cần Vương - cùng dòng nhạc dân gian nảy sinh trên vùng đất mới trong quá trình đi khai hoang mở cõi. Do đó, nó là “tiếng lòng” của những người ly hương cất lên để giải tỏa nỗi lòng, để tìm bạn tri âm nơi “rừng thiêng nước độc” vì thế cũng buồn da diết mà điệu thức “Oán” là một điển hình, chỉ duy nhất có ở cổ nhạc Nam bộ. Trên vùng đất mới rất cần sự tương thân tương ái, gắn kết lẫn nhau, vì vậy mà Đờn ca tài tử cũng “bình đẳng” hơn hẳn so với ca trù chỉ dành cho bậc trí thức, nhã nhạc chỉ phục vụ cho tầng lớp quý tộc...

Để xây dựng hồ sơ trình UNESCO, đã có 14/21 tỉnh thành có Đờn ca tài tử tiến hành tổ chức các buổi hội thảo, toạ đàm và thu được những kết quả khả quan. Qua điều tra điền dã, nhóm lập hồ sơ đã phát hiện có 24 CLB và 4 dàn nhạc chơi Đờn ca tài tử xuất sắc. Phỏng vấn nghệ thuật được 18 tay đờn, sưu tầm được 8 tập tài liệu của 8 danh cầm và tìm được bài Ngũ châu, bài Tứ bửu bằng chữ nhạc cổ truyền. Đó là những tài liệu quý giá nhất của Đờn ca tài tử, rất cần thiết vào những hạng mục quan trọng của việc lập hồ sơ.

Hội thảo quốc tế ”Đờn ca tài tử và những lối hòa đàn ngẫu hứng” vừa diễn hồi đầu tháng 1 tại thành phố Hồ Chí Minh có thể xem là một trong những bước chuẩn bị cuối cùng trong việc lập Hồ sơ quốc gia Đờn ca tài tử đang được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch giao cho Học viện Âm nhạc gấp rút hoàn thành trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Đây là một hoạt động có ảnh hưởng then chốt trong chiến dịch tuyên truyền, quảng bá, làm rõ và nâng cao những giá trị nghệ thuật và tính độc đáo của nghệ thuật Đờn ca tài tử không chỉ trong phạm vi quốc gia mà còn cả cộng đồng quốc tế. Với sự góp mặt của hơn 120 đại biểu trong nước và 7 đại biểu quốc tế đến từ Pháp, Síp, Đức, Nhật, Malaysia, Hàn Quốc và Singapo, Hội thảo đã thực sự trở thành những cuộc bàn luận sôi nổi với hơn 30 bản tham luận giới thiệu về các khía cạnh, các sinh hoạt văn hóa đặc sắc của loại hình nghệ thuật truyền thống Đờn ca tài tử, chia sẻ thông tin, định hướng cho việc phát triển nhằm đáp ứng công tác bảo tồn, quảng bá hình ảnh loại hình nghệ thuật đặc sắc này trong xu hướng hội nhập với các nền văn hóa khác nhau trên thế giới. Bên cạnh đó, hội thảo còn đề cập đến nhiều vấn đề nâng cao nhận thức, khuyến khích cộng đồng địa phương, xã hội chung tay giữ gìn, tuyên truyền, bảo tồn và phát huy nét văn hóa đặc trưng và sự hợp tác, ủng hộ, đồng thuận của các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học quốc tế trong quá trình đề cử loại hình nghệ thuật độc đào này trong tương lai.

Khi Đờn ca tài tử được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Đờn ca tài tử sẽ được nâng lên một tầm cao mới, không chỉ là di sản của người dân Việt Nam mà là của toàn thế giới, được thế giới bảo hộ và gìn giữ. Từ đó mở ra nhiều cơ hội mới cho sự phát triển đất nước về mọi mặt, trong đó có lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, mỗi người dân Việt Nam lại càng thêm tự hào khi giới thiệu đến bạn bè thế giới hình ảnh một nước Việt Nam giàu đẹp.

  • Ngân Khánh tổng hợp

Tin mới

Ông Vladimir Putin và hành trình 25 năm lãnh đạo nước Nga

Ông Vladimir Putin và hành trình 25 năm lãnh đạo nước Nga

(CLO) Ông Vladimir Putin đã giữ vị trí Tổng thống Nga suốt 25 năm, từ một chính trị gia ít tên tuổi trở thành một trong những nhân vật quyền lực bậc nhất thế giới.

Thế giới 24h
TP HCM phạt hơn 12.000 phương tiện dừng, đỗ sai quy định

TP HCM phạt hơn 12.000 phương tiện dừng, đỗ sai quy định

(CLO) 3 tháng đầu năm 2025, Cảnh sát giao thông (CSGT) TP HCM phát hiện, xử lý hơn 12.200 trường hợp xe ô tô dừng, đỗ sai quy định, giảm gần 15% so với cùng kỳ năm 2024.

Giao thông
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo xử lý thông tin báo chí phản ánh về giá thịt lợn

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo xử lý thông tin báo chí phản ánh về giá thịt lợn

(CLO) Liên quan đến vấn đề thịt lợn và giá thịt lợn hơi tăng cao, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, hiệp hội, doanh nghiệp đánh giá tình hình thị trường; kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn cơ quan, địa phương triển khai các giải pháp đảm bảo cung cầu; kiểm soát khâu trung gian, thực hiện nghiêm các chỉ đạo về điều hành giá...

Tin tức
Nga và Ukraine đổ lỗi lẫn nhau khi đàm phán hòa bình gặp bế tắc

Nga và Ukraine đổ lỗi lẫn nhau khi đàm phán hòa bình gặp bế tắc

(CLO) Nga và Ukraine tiếp tục cáo buộc nhau không thực sự nghiêm túc trong các cuộc đàm phán hòa bình khi liên tiếp đổ lỗi về những cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng.

Thế giới 24h
Đề nghị siết chặt quản lý, bảo tồn di tích trên cả nước

Đề nghị siết chặt quản lý, bảo tồn di tích trên cả nước

(CLO) Nhằm tăng cường quản lý di tích và hoạt động bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh trên toàn quốc, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Hoàng Đạo Cương đã ký ban hành Công văn số 1218/BVHTTDL-DSVH gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị thực hiện nghiêm túc công việc này.

Đời sống văn hóa
Xây dựng kế hoạch hành động quốc gia để giải quyết tình hình ô nhiễm không khí

Xây dựng kế hoạch hành động quốc gia để giải quyết tình hình ô nhiễm không khí

(CLO) Nêu rõ tình trạng ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí ở một số thành phố lớn, tại một số thời điểm đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của người dân, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh cần xây dựng kế hoạch hành động quốc gia để giải quyết tình hình ô nhiễm không khí, xác định mục tiêu từng năm và cả giai đoạn 5 năm.

Tin tức
Nga chuẩn bị khởi công xây cầu đường bộ tới Triều Tiên

Nga chuẩn bị khởi công xây cầu đường bộ tới Triều Tiên

(CLO) Nga và Triều Tiên đang bước vào giai đoạn cuối cùng để khởi công xây dựng một cây cầu đường bộ bắc qua sông Đồ Môn, nhằm tăng cường kết nối và hợp tác song phương.

Thế giới 24h
IDICO (IDC) chuẩn bị chi gần 500 tỷ đồng tạm ứng cổ tức, cổ đông lớn hưởng trọn hơn 170 tỷ đồng

IDICO (IDC) chuẩn bị chi gần 500 tỷ đồng tạm ứng cổ tức, cổ đông lớn hưởng trọn hơn 170 tỷ đồng

(CLO) Tổng công ty IDICO – CTCP (Mã: IDC) sẽ chốt danh sách cổ đông nhận tạm ứng cổ tức đợt 2 vào ngày 7/4 tới đây, với tỷ lệ 15% bằng tiền mặt. Ước tính doanh nghiệp sẽ chi ra khoảng 495 tỷ đồng để thực hiện, trong đó hai cổ đông lớn nhất sẽ nhận tổng cộng hơn 170 tỷ đồng.

Kinh doanh - Tài chính
Thông xe kỹ thuật cầu Quảng Đà nối Quảng Nam và Đà Nẵng

Thông xe kỹ thuật cầu Quảng Đà nối Quảng Nam và Đà Nẵng

(CLO) Cầu Quảng Đà có tổng vốn đầu tư hơn 274 tỷ đồng bắc qua sông Yên, nối tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng chính thức thông xe sau hơn 15 tháng thi công.

Giao thông
Bộ Y tế đề xuất tăng mức hỗ trợ đóng BHYT cho học sinh

Bộ Y tế đề xuất tăng mức hỗ trợ đóng BHYT cho học sinh

(CLO) Bộ Y tế đề xuất nâng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế lên tối thiểu 50% cho học sinh từ lớp 1 tới lớp 12, thay vì 30% như hiện nay.

Công luận 24H
Chuẩn y ông Trần Trí Quang giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp

Chuẩn y ông Trần Trí Quang giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp

(CLO) Ngày 27/3, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp khóa XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025 tổ chức Hội nghị lần thứ 21 và công bố, trao Quyết định của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác cán bộ.

Tin tức
Đội tuyển nữ Việt Nam chung bảng với UAE tại giải Asian Cup nữ 2026

Đội tuyển nữ Việt Nam chung bảng với UAE tại giải Asian Cup nữ 2026

(CLO) Chiều 27/3, Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) đã tổ chức lễ bốc thăm chia bảng Vòng loại Giải vô địch bóng đá nữ châu Á 2026 (Asian Cup nữ 2026). Theo kết quả bốc thăm, đội tuyển nữ Việt Nam sẽ nằm chung bảng E cùng các đội tuyển Guam, Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE) và Maldives.

Thể thao
Thanh tra Chính phủ đề xuất bỏ thanh tra huyện, thanh tra sở, thanh tra tổng cục

Thanh tra Chính phủ đề xuất bỏ thanh tra huyện, thanh tra sở, thanh tra tổng cục

(CLO) Thanh tra Chính phủ vừa có Tờ trình Chính phủ về dự thảo Luật Thanh tra sửa đổi. Trong đó, Thanh tra Chính phủ đề xuất bỏ thanh tra huyện, thanh tra sở, thanh tra tổng cục.

Tin tức
Quảng Bình: Xử lý nhóm thanh niên vi phạm giao thông khi lái xe phân khối lớn

Quảng Bình: Xử lý nhóm thanh niên vi phạm giao thông khi lái xe phân khối lớn

(CLO) Ngày 27/3, Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an tỉnh Quảng Bình thông tin về việc xử lý nhóm thanh niên điều khiển xe mô tô phân khối lớn vi phạm trật tự an toàn giao thông trên tuyến Quốc lộ 1A.

Giao thông
VN-Index giảm tiếp, một cổ phiếu ngân hàng diễn biến nổi bật

VN-Index giảm tiếp, một cổ phiếu ngân hàng diễn biến nổi bật

(CLO) Đóng cửa phiên giao dịch ngày 27/3, VN-Index giảm 2,28 điểm (-0,17%), dừng ở mức 1.323,81 điểm. Trong bối cảnh hầu hết cổ phiếu ngân hàng giảm giá thì SHB diễn biến nổi bật với mức tăng 3,67%. 

Kinh doanh - Tài chính
Xây dựng lực lượng Cảnh vệ trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại

Xây dựng lực lượng Cảnh vệ trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại

(CLO) Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Bộ Công an, tổ chức Lễ Kỷ niệm 50 năm Ngày thành lập Trung đoàn 375 (28/3/1975-28/3/2025) và đón nhận Huân chương Chiến công hạng Ba. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân dự và trao Huân chương Chiến công hạng Ba tặng Trung đoàn 375.

Tin tức
Bình Luận

Tin khác

Đề nghị siết chặt quản lý, bảo tồn di tích trên cả nước

Đề nghị siết chặt quản lý, bảo tồn di tích trên cả nước

(CLO) Nhằm tăng cường quản lý di tích và hoạt động bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh trên toàn quốc, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Hoàng Đạo Cương đã ký ban hành Công văn số 1218/BVHTTDL-DSVH gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị thực hiện nghiêm túc công việc này.

Đời sống văn hóa
PGS.TS Bùi Hoài Sơn: 'Cải tạo không gian văn hoá ở hồ Gươm là một bước đi táo bạo, cần thiết'

PGS.TS Bùi Hoài Sơn: 'Cải tạo không gian văn hoá ở hồ Gươm là một bước đi táo bạo, cần thiết'

(CLO) Việc tháo dỡ, di dời một số công trình quanh Hồ Hoàn Kiếm nhằm mở rộng không gian văn hóa, vui chơi đang thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận. Trước những thay đổi mang tính bước ngoặt này, PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội, đã có những chia sẻ sâu sắc với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận về tầm quan trọng của việc quy hoạch không gian công cộng trong quá trình phát triển đô thị của Hà Nội.

Đời sống văn hóa
Cúng Tết Thanh minh cần chuẩn bị lễ vật gì?

Cúng Tết Thanh minh cần chuẩn bị lễ vật gì?

(CLO) Tết Thanh minh là dịp lễ quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt, thể hiện lòng kính trọng, biết ơn đối với tổ tiên và những người đã khuất. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ cách thức tổ chức cũng như các lễ vật cần chuẩn bị cho ngày này.

Đời sống văn hóa
Nhận diện tranh kính nghệ thuật của người Việt

Nhận diện tranh kính nghệ thuật của người Việt

(NB&CL) Dù tiếp nối các dòng tranh phương Tây, nhưng những nghệ nhân Việt Nam đã thổi vào sản phẩm tranh kính của mình bản sắc văn hoá Việt, tâm hồn Việt.

Đời sống văn hóa
Hòa nhạc 'Đỉnh Vinh quang' - những góc nhìn khác nhau về chiến thắng

Hòa nhạc 'Đỉnh Vinh quang' - những góc nhìn khác nhau về chiến thắng

(CLO) Hòa nhạc “Đỉnh Vinh quang - From Struggle to Triumph” mang đến những câu chuyện khác nhau nhưng đều có chung một chủ đề: Sự đấu tranh và chiến thắng.

Đời sống văn hóa
Triển lãm ảnh các tác phẩm của 'cha đẻ' nghệ thuật điêu khắc hiện đại Brancusi

Triển lãm ảnh các tác phẩm của 'cha đẻ' nghệ thuật điêu khắc hiện đại Brancusi

(CLO) Constantin Brancusi là một trong những nhà điêu khắc có ảnh hưởng nhất thế kỷ XX - ông được mệnh danh là "cha đẻ" của nghệ thuật điêu khắc hiện đại.

Đời sống văn hóa
Hơn 100 ca sĩ, ban nhạc khuấy động đêm 'Dạ hội Cựu sinh viên Thủ đô' mùa 2

Hơn 100 ca sĩ, ban nhạc khuấy động đêm 'Dạ hội Cựu sinh viên Thủ đô' mùa 2

(CLO) “Dạ hội Cựu sinh viên Thủ đô" năm 2025 sẽ chính thức diễn ra vào chiều tối 12/4/2025 tại khuôn viên trường Đại học Tổng hợp cũ - 19 Lê Thánh Tông, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Đời sống văn hóa
Khám phá không gian nghệ thuật Hội làng nghệ 'Đa sắc'

Khám phá không gian nghệ thuật Hội làng nghệ 'Đa sắc'

(CLO) Chuỗi sự kiện “Hà Nội Art Fair: Hội làng nghệ “Đa sắc” không chỉ trưng bày các tác phẩm nghệ thuật mà còn mang đến cho công chúng nhiều góc nhìn độc đáo, sáng tạo.

Đời sống văn hóa
Khám phá không gian văn hóa Thái Lan tại Hoàng Thành Thăng Long

Khám phá không gian văn hóa Thái Lan tại Hoàng Thành Thăng Long

(CLO) Cuối tuần này, tại Hoàng Thành Thăng Long, Đại sứ quán Thái Lan tại Hà Nội sẽ tổ chức Lễ hội “Thai Festival: The Pulse of Tradition - Nhịp đập của truyền thống”.

Đời sống văn hóa
Bất chấp cảnh báo, người dân vẫn 'ùn ùn' check-in toà nhà Hàm Cá Mập trước khi tháo dỡ

Bất chấp cảnh báo, người dân vẫn 'ùn ùn' check-in toà nhà Hàm Cá Mập trước khi tháo dỡ

(CLO) Dù đã có cảnh báo từ lực lượng chức năng, hàng trăm người dân và du khách nước ngoài vẫn tiếp tục đổ về khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) để chụp ảnh, lưu giữ khoảnh khắc chia tay tòa nhà Hàm Cá Mập trước khi công trình này bị tháo dỡ.

Đời sống văn hóa