Chính phủ Úc cho biết hôm thứ Sáu (1/10) rằng các cuộc đàm phán với Brussels dự kiến ​​vào giữa tháng 10 hiện đã được lùi sang tháng 11, mặc dù họ nhấn mạnh rằng quá trình này sẽ tiếp tục.

Động thái này diễn ra hai tuần sau khi Canberra thiết lập quan hệ đối tác quốc phòng mới với Mỹ và Anh gọi là AUKUS, dẫn đến việc hủy bỏ thỏa thuận tàu ngầm quy mô lớn với Pháp.

Thỏa thuận bí mật của AUKUS cho phép Úc có được công nghệ của Mỹ và Anh cho tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân - một bản nâng cấp từ tàu ngầm thông thường Fench - đã khiến Paris tức giận. Brussels có thể đã quyết định rằng cần có thời gian để những căng thẳng này hạ nhiệt.

Bộ trưởng Thương mại Úc Dan Tehan cho biết ông chuẩn bị gặp người đồng cấp EU Valdis Dombrovskis vào tuần tới. Ông Tehan cho biết: “Chúng tôi sẽ tiếp tục chuẩn bị cho vòng đàm phán thứ 12 và hướng tới việc ký kết một hiệp định thương mại tự do có lợi cho cả Úc và EU”.

Việc hoãn các cuộc đàm phán thương mại có thể gây khó khăn cho việc ký kết một thỏa thuận vào cuối năm như hai bên đã hy vọng.

Với cuộc bầu cử tổng thống Pháp diễn ra vào mùa xuân tới, Paris không thể dễ dàng rút lui khỏi lập trường cứng rắn của mình vì dư luận.

Các cuộc đàm phán đã cho thấy tầm quan trọng lớn hơn đối với Canberra khi mối quan hệ của nó với Bắc Kinh ngày càng xấu đi. Trung Quốc mua hơn 30% hàng hóa xuất khẩu của Úc nhưng đã áp đặt các rào cản thương mại như thuế quan cao đối với các sản phẩm nông nghiệp.

Một thỏa thuận với EU, chiếm chưa đến 4% kim ngạch xuất khẩu của Úc vào năm ngoái với giá trị 17 tỷ đô la Úc (12,3 tỷ USD), sẽ mang lại cho Canberra một cơ hội rất cần thiết để đa dạng hóa.

Mối quan hệ này cũng có giá trị đối với Brussels. Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của EU được công bố vào tháng 9 kêu gọi xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn với các đối tác chia sẻ các giá trị bao gồm dân chủ và nhân quyền.

Thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết ông đã cố gắng gọi điện cho Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vào đêm trước khi quyết định phụ được công bố, nhưng cuộc gọi không được trả lời, theo truyền thông Úc.

Morrison nói: “Tôi đã trực tiếp thông báo cho ông ấy quyết định của Úc trong một bức thư cá nhân".

Paris đã triệu hồi các đại sứ của mình tại Úc và Hoa Kỳ, và đặc sứ tại Canberra vẫn chưa trở lại công việc của mình. "Chúng tôi đã xây dựng mối quan hệ tin cậy với Úc, và sự tin tưởng này đã bị phản bội', Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian cho biết sau khi hủy hợp đồng.

Herve Lemahieu tại Viện Lowy, một tổ chức tư vấn của Úc, cho biết vấn đề đối với Brussels là cách thức mà nó được thực hiện hơn là bản thân thỏa thuận. "Chúng tôi sẽ không bao giờ có thể khôi phục mức độ tin tưởng mà người Pháp dành cho chúng tôi" trước thỏa thuận với AUKUS.

Ông nói: “Chúng tôi phải thể hiện hoặc minh họa cho người châu Âu thấy rằng chúng tôi không chỉ là một thị trường lớn cho thương mại của chúng tôi mà còn tôn trọng họ như một tác nhân chiến lược ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương".

Vũ Hoàng (theo Nikkei)