Vốn là một loại cây được nhiều người trồng chủ yếu để làm cảnh, tạo bóng mát, thu quả bán chủ yếu vào dịp lễ tết. Tuy nhiên, trong những năm gần đây giá thu mua cau tươi bỗng chốc tăng vọt, tại nhiều nơi thương lái săn tìm, đội giá khiến cho quả cau cháy hàng.

Theo các thương lái thu mua cau cho biết, cau tươi được mua chủ yếu để bán sang thị trường Trung Quốc, làm nguyên liệu sản xuất kẹo cau. Nhiều giá trị kinh tế trước mắt do cây cau mang lại khiến cho nhiều người đua nhau mua cau về trồng tại vườn. Từ loại cây chủ yếu chỉ trồng ở bờ rào, xen kẽ với các loại cây chính vụ thì cau đã trở thành cây trồng phổ biến tại nhiều địa phương.

Thế nhưng, khác với mức giá thường năm, thị trường thu mua cau tươi năm nay rơi vào ảm đạm. Tại nhiều nơi, cau tươi đã đến vụ xuất vẫn chưa tìm được đầu ra. Giá cau giảm gấp nhiều lần so với năm ngoái khiến cho nhiều người khốn đốn, vất vả tìm đầu ra cho sản phẩm.

Với hơn 200 gốc cau cho ra quả năm nay cộng thêm gần 500 gốc vừa được trồng hơn một năm, anh Hồ Văn Sơn (Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk) lo lắng: “Năm nay giá cau rớt mạnh xuống chỉ còn 30.000 đồng – 50.000 đồng/kg, thương lái thu mua ít và kén chọn hơn”.

“Năm ngoái cau được mua ngang, không lựa còn năm nay cau lùn quả dài vẫn bị loại với lý do sấy nó thành màu vàng nhăn sọc và ít nhăn, một số lò đã bỏ hẳn không nhập cau lùn và bên thương lái cũng đã bỏ mua loại cau này”, anh Sơn cho biết.

Trước tình cảnh giá cau xuống dốc, thị trường đầy biến động, anh Trần Văn Bùi (Đắk Nông) đã quyết định rao bán gần 1000 cây cau 4 năm tuổi để chuyển đổi sang trồng loại cây khác. Theo anh Bùi, cau năm nay ra quả nhỏ, nhiều quả không có ruột nên phải bỏ đi hàng loạt.

“Năm ngoái thương lái vào tận vườn thu mua còn năm nay đã vào vụ mà thương lái vào rất ít, còn lựa quả đẹp, giá rẻ. Bán cả vườn còn mập mạp, phát triển tốt cũng thấy buồn, nhưng phải bán để chuyển đổi sang cây khác có nguồn thu ổn định hơn”, anh Bùi cho biết.

Tình trạng thị trường “sốt sình sịch” thu mua và giá cau tăng mạnh trong những năm gần đây kéo theo việc trồng cau ồ ạt của người dân.

Anh Quốc Toản, một chủ vườn cây giống tại Ban Mê Thuột cho biết: “Từ năm ngoái, lúc cau bắt đầu sốt giá thì rất nhiều người đã gom mầm cau giống về trồng hàng loạt, có những ngày người mua gom hơn một vạn mầm cau để trồng”.

Quả cau hiện nay đang được xuất khẩu chủ yếu bằng đường tiểu ngạch sang Trung Quốc, giá cả vẫn bấp bênh vì phụ thuộc lớn vào thị trường nước ngoài, vì vậy trồng cau tươi vẫn còn gặp nhiều rủi ro, chưa ổn định.

Bài và ảnh: Lê Trang