Giá dầu tăng khi Mỹ và EU đạt thỏa thuận thuế lịch sử

Mỹ và Liên minh châu Âu đã chính thức đạt được thỏa thuận về thuế quan vào ngày Chủ nhật vừa qua, qua đó tránh được một cuộc chiến thương mại xuyên Đại Tây Dương có thể gây thiệt hại nghiêm trọng.

Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã công bố thỏa thuận tại khu nghỉ dưỡng golf Turnberry của ông Trump ở Scotland.

Thông báo này đã đẩy giá dầu tăng cao vào ngày Thứ Hai. Cụ thể, giá dầu thô West Texas Intermediate (WTI) đạt mức 65,52 USD/thùng, trong khi giá dầu Brent lên tới 68,84 USD/thùng.

Thị trường lạc quan nhờ kỳ vọng về việc xuất khẩu năng lượng từ Mỹ sang châu Âu sẽ tăng mạnh, vốn là một phần cốt lõi trong khung thỏa thuận thương mại mới.

Theo thỏa thuận, Mỹ áp dụng mức thuế nhập khẩu thống nhất 15% đối với hầu hết hàng hóa từ Liên minh châu Âu. Mức thuế này thấp hơn đáng kể so với mức 30% mà Tổng thống Donald Trump từng đe dọa áp dụng từ ngày 1/8.

Đổi lại, khối châu Âu cam kết đầu tư lớn vào lĩnh vực năng lượng và quốc phòng của Mỹ, đồng thời mở cửa một số thị trường cho hàng hóa xuất khẩu từ Mỹ với mức thuế bằng không.

Tổng thống Donald Trump đã ca ngợi thỏa thuận này là "có lẽ là thỏa thuận lớn nhất từng đạt được trong bất kỳ lĩnh vực nào, thương mại hay ngoài thương mại".

Ông Donald Trump cho biết Liên minh châu Âu sẽ chi thêm 750 tỷ USD để mua sản phẩm năng lượng từ Mỹ trong ba năm tới, đầu tư 600 tỷ USD vào các ngành công nghiệp Mỹ, và mua "hàng trăm tỷ USD" thiết bị quân sự của Mỹ.

Chủ tịch Ursula von der Leyen cũng bày tỏ sự lạc quan tương tự, khi gọi đây là "thỏa thuận lớn lao" sẽ mang lại "sự ổn định và khả năng dự đoán" cho cả hai nền kinh tế.

Bà Leyen nhấn mạnh rằng thỏa thuận hôm nay tạo ra sự chắc chắn trong bối cảnh bất ổn, mang lợi ích cho công dân và doanh nghiệp ở cả hai bên Đại Tây Dương.

Thị trường dầu mỏ là một trong những lĩnh vực đầu tiên phản ứng tích cực với bước đột phá thương mại này. Cam kết của Liên minh châu Âu chi 250 tỷ USD mỗi năm cho nhập khẩu năng lượng từ Mỹ, bao gồm khí tự nhiên hóa lỏng, dầu thô và có thể cả nhiên liệu hạt nhân, cho thấy sự thay đổi trong quan hệ năng lượng xuyên Đại Tây Dương.

Chủ tịch Ursula von der Leyen cho biết thỏa thuận sẽ giúp khối châu Âu giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng từ Nga, phù hợp với mục tiêu chiến lược đa dạng hóa năng lượng của châu lục.

Lượng xuất khẩu tăng từ Mỹ có thể mang lại lợi ích cho các nhà sản xuất năng lượng hàng đầu của nước này, đồng thời tạo nền tảng nhu cầu ổn định trong ba năm tới.

Sau thông báo, đồng euro đã tăng nhẹ so với đồng USD và yên Nhật, đây là dấu hiệu khác cho thấy thị trường đang nhẹ nhõm vì tránh được sự leo thang thương mại.

Mặc dù mức thuế 15% thấp hơn nhiều so với mức 30% từng được đe dọa, nhưng nó vẫn cao hơn đáng kể so với mức trước thỏa thuận. Mức thuế mới sẽ áp dụng cho nhiều loại hàng hóa, bao gồm ô tô, dược phẩm và chất bán dẫn, vốn là những ngành quan trọng đối với nền kinh tế châu Âu.

Các nhà lãnh đạo châu Âu có phản ứng khác nhau về thỏa thuận. Thủ tướng Đức Friedrich Merz khen ngợi kết quả vì đã ngăn chặn một cuộc chiến thương mại toàn diện, đồng thời lưu ý rằng điều này sẽ ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế hướng xuất khẩu của Đức. Ngành ô tô mạnh mẽ của Đức, trước đây chịu mức thuế 27,5% từ Mỹ, giờ đây sẽ đối mặt với mức 15%.

Tuy nhiên, một số nhóm ngành công nghiệp châu Âu đã bày tỏ sự chỉ trích. Ông Wolfgang Niedermark từ Liên đoàn Công nghiệp Đức gọi thỏa thuận là "một thỏa hiệp chưa đầy đủ", đồng thời cảnh báo rằng mức thuế 15% từ Mỹ sẽ gây tác động tiêu cực lớn đến ngành công nghiệp hướng xuất khẩu của Đức.

Thủ tướng Italy Giorgia Meloni hoan nghênh thỏa thuận nhưng nhấn mạnh nhu cầu làm rõ thêm, khi cho biết Liên minh châu Âu đã nỗ lực để tránh rơi vào bẫy của những bên kêu gọi xung đột trực diện.

Ông Bernd Lange, Chủ tịch Ủy ban Thương mại của Nghị viện châu Âu, thẳng thắn hơn khi nhận xét rằng các mức thuế không cân bằng, và khoản đầu tư lớn của Liên minh châu Âu dành cho Mỹ có thể sẽ ảnh hưởng đến chính khối này.

Thỏa thuận này tiếp nối phong cách ngoại giao thương mại quyết liệt của Tổng thống Donald Trump, người đã ký các thỏa thuận khung tương tự với Nhật Bản, Anh, Indonesia...

Dù mục tiêu "90 thỏa thuận trong 90 ngày" của ông chưa đạt được, nhưng thỏa thuận giữa Mỹ và Liên minh châu Âu lần này đã nổi bật về quy mô và ý nghĩa biểu tượng.

Mặc dù đã đạt đột phá, nhiều vấn đề vẫn còn bỏ ngỏ. Thuế quan của Mỹ đối với thép và nhôm, hiện ở mức 50%, vẫn giữ nguyên. Các cuộc đàm phán đang tiếp tục về các lĩnh vực như hàng không, rượu mạnh và hàng nông sản, nơi có thể dẫn đến các thỏa thuận giảm thêm ma sát thương mại trong tương lai.

Một quan chức cấp cao của Mỹ cảnh báo rằng mức thuế có thể tăng trở lại nếu Liên minh châu Âu không đáp ứng cam kết đầu tư, điều này nhấn mạnh tính chất có điều kiện và đầy tính chính trị của thỏa thuận.

Thỏa thuận thương mại Mỹ - Liên minh châu Âu đánh dấu một thời điểm quan trọng đối với thương mại toàn cầu và thị trường năng lượng.

Dù vẫn để lại nhiều câu hỏi mở và đòi hỏi những thỏa hiệp khó khăn đối với một số ngành, nhưng nó đã xoa dịu một cuộc xung đột kinh tế tiềm ẩn giữa hai cường quốc thương mại lớn nhất thế giới. Hiện tại, thị trường đang thở phào nhẹ nhõm, và giá dầu tiếp tục tăng.