Vào tháng 3/2023, một bài có tựa đề “GITA: Gold Is The Alternative”, gợi ý rằng các nhà đầu tư nên xem vàng là một lựa chọn đầu tư vì nhiều lý do. Khi đó, giá vàng khoảng 1.979 USD/ounce. Hiện tại, giá vàng đã tăng lên 2.775 USD/ounce, cao hơn 40% so với mức giá tháng 3 năm 2023.

Vàng, bằng cách nào đó, vẫn tiếp tục giữ vững vị thế của mình mặc cho những hoài nghi. Trong cùng khoảng thời gian, chỉ số S&P 500 tăng hơn 50% (bao gồm cả cổ tức), và Bitcoin tăng gần 160%.

Dòng tiền dồi dào từ các biện pháp kích thích tài chính và tiền tệ đã góp phần đẩy giá trị tài sản lên cao, dù thế giới vẫn đang đối mặt với biến động địa chính trị. Khi cuộc bầu cử sắp tới tại Mỹ được cho là bất ổn và phân cực nhất trong lịch sử, nhiều nhà đầu tư đang tự hỏi: liệu giá vàng có tiếp tục tăng?

Lý do khá đơn giản và đã được phân tích trong một nghiên cứu vào tháng 5 vừa qua về ba “gương mặt” của vàng. Vàng luôn giữ giá trị của nó trong hàng nghìn năm vì tính linh hoạt trong việc đảm nhận ba vai trò chính: (1) vàng có thể là tài sản thực, chống lạm phát; (2) vàng có thể đóng vai trò là hàng hóa; và (3) vàng có thể trở thành một đồng tiền ổn định.

Không ai có thể dự đoán chính xác khi nào vàng chuyển đổi giữa các vai trò này, cũng như khó có thể dự báo thời điểm mà một cuộc khủng hoảng tài chính sẽ xảy ra. Tuy nhiên, từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2010, vàng đã bắt đầu chuyển dịch thành một loại tiền ổn định, có thể do những chính sách nới lỏng tiền tệ khi đó.

Quan trọng là các chế độ của vàng khi đã bắt đầu sẽ tiếp tục duy trì cho đến khi có một cú sốc khác, như cuộc khủng hoảng tín dụng năm 2008 hay lạm phát dưới thời Volcker. Hiện tại, các nhà phân tích tại Forbes tin rằng giá vàng đang tăng mạnh mẽ vì đang trong chế độ ổn định này.

Nhiều nhà đầu tư như Warren Buffett từng chỉ trích rằng vàng “không hữu ích, không sinh lợi,” và “mua vàng là đặt cược vào nỗi sợ hãi”. Tuy nhiên, những người ủng hộ vàng lâu đời có quan niệm khác, như câu nói “vàng là tiền của vua chúa”, hay “người sở hữu vàng có thể làm mọi thứ trên thế giới này”. Vàng là một công cụ phòng ngừa rủi ro khi có sự chuyển đổi chế độ tài sản.

Sự quan tâm của các ngân hàng trung ương trong việc tích lũy vàng thời gian gần đây cũng cho thấy vàng vẫn được coi là nơi lưu trữ giá trị trên toàn cầu. Khi chính phủ tiếp tục in tiền, vàng có xu hướng trở thành một điểm tựa. Bất kể ai điều hành chính phủ, một điều chắc chắn là sẽ có thêm tiền được in ra, và chi phí nợ công của chính phủ Mỹ sẽ tăng trong vài năm tới. Thêm vào đó, biến động địa chính trị có khả năng gia tăng.

Hai câu hỏi lớn đối với nhà đầu tư quan tâm đến vàng là: Làm thế nào để tiếp cận vàng và phân bổ bao nhiêu là hợp lý? Cách đơn giản nhất cho nhà đầu tư cá nhân là thông qua quỹ ETF GLD, hiện có giá trị khoảng 75 tỷ USD.

Ngoài ra, hai ETF khác là GDX (15 tỷ USD) và GDXJ (6 tỷ USD) đầu tư vào các công ty khai thác vàng, trong đó GDX nắm giữ các công ty lớn và GDXJ tập trung vào các công ty nhỏ hơn. Cũng có các hợp đồng tương lai vàng trên sàn COMEX dành cho nhà đầu tư có kinh nghiệm. Tuy nhiên, các công cụ có đòn bẩy như quyền chọn có thể tăng lợi nhuận lẫn rủi ro lớn nếu không quản lý tốt.

Vậy, phân bổ bao nhiêu tài sản vào vàng là hợp lý trong bối cảnh hiện tại? Nếu nghiên cứu của Forbes đúng và vàng đang là đồng tiền ổn định, thì một tỷ lệ phân bổ 3%-5% trong một danh mục cân bằng gồm 50%-60% cổ phiếu và 35%-45% trái phiếu là khá tối ưu. Tuy nhỏ hơn so với tỷ lệ phân bổ trên 10% trong thời kỳ lạm phát những năm 1970-1980, nhưng đủ để tạo ra khác biệt.

Nhà đầu tư luôn phải dự liệu những điều bất ngờ. Chuyển đổi chế độ tài sản đòi hỏi các nhà đầu tư phải thận trọng điều chỉnh danh mục đầu tư của mình. Trong môi trường như vậy, việc dành một phần nhỏ vào kim loại quý như vàng có thể không phải là một ý kiến tồi – một tài sản không phải của bất kỳ quốc gia nào, nhưng vẫn là loại tiền thanh khoản nhất của toàn cầu.

Dũng Phan (Theo Forbes)