Tự nhiên chúng tôi có rất nhiều quyền

Nhận định về sự phát triển của thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam, ông Vũ Lâm Thanh – Giám đốc Tiktok Việt Nam cho biết, trong khi cả nước đang bước vào nền kinh tế số với tất cả các ngành nên nếu mỗi ngành sinh ra một luật thì rất là khó. "Với mỗi câu chuyện mà đưa ra một luật thì không ai soạn luật nổi", ông Thanh nói.

Nếu internet phát triển thì cần bổ sung luật bởi hầu hết trên các nền tảng đều đã có luật cơ bản từ trước rồi nên để quản lý chỉ cần bổ sung luật chuyên ngành. Thậm chí nếu quyết định ra hết Luật là vô hình chung trao quyền cho các Web froms.

“Tự nhiên chúng tôi có rất nhiều quyền và chính điều này mang lại “nguy hiểm” cho quản lý nhà nước”, Giám đốc Tiktok Việt Nam nhấn mạnh. 

Đồng quan điểm, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI cũng cho rằng: “Nếu chúng ta ràng buộc họ thì đúng là càng trao quyền cho họ, đó là một hiệu ứng rất lớn”. 

Với góc nhìn của người vừa kinh doanh vừa tạo chức năng cho các Web froms, ông Nguyễn Văn Tuấn – Phó Tổng Giám đốc VCCorp cho rằng, chúng ta cần nhìn nhận TMĐT là xu hướng phát triển với tốc độ rất nhanh, đó là xu hướng tất yếu nên không thể kìm hãm mà phải đưa ra cơ chế minh bạch rõ ràng.

Theo ông Tuấn, tại các quốc gia phát triển, việc “lên mạng xã hội để mua sắm là giải trí”, vì thế chúng ta phải chấp nhận đây là xu thế và Việt Nam cũng vậy. Bởi rất khó để phân loại các nền tảng trên mạng xã hội, hiện nay đã có những mạng xã hội siêu ứng dụng, điểm khác giữa các nền tảng này chỉ là điểm xuất phát và trong tương lai cơ chế hoạt động cũng tương tự nhau.

Do đó, để phát triển TMĐT ở Việt Nam, theo ông Tuấn, cần làm rõ được 5 vấn đề. Thứ nhất, phải quản lý hàng hoá đăng tải để đảm bảo quyền sở hữu trí tuệ. Thứ hai, quản lý được quyền mạo danh. Thứ ba, quản lý thuế của người bán bởi nếu không quản được thì sẽ nảy sinh vấn đề khó cạnh tranh giá cả. Thứ tư là làm thế nào để xử lý và gỡ được tin xấu, thậm chí khi cần có thể trích xuất được “lý lịch” người bán cũng như người mua - quản lý data. Thứ năm, quản lý được nghĩa vụ thuế đối với các đơn vị cung cấp dịch vụ trên mạng xã hội. 

Tại sao ở Việt Nam hay xảy ra lừa đảo nhiều? Đó là do cơ chế khó tiếp cận dịch vụ khiếu nại, vì thế cần phải có một đơn vị độc lập để khi xảy ra khiếu nại thì người tiêu dùng có thể đẩy lên hệ thống đồng bộ chờ xử lý và giải quyết.

Cùng với đó, cũng cần “tuyên truyền” trên mạng xã hội cho người tiêu dùng hiểu rằng chỉ nên coi thông tin là quảng cáo. Chính vì thế Luật quảng cáo cũng cần làm rõ cho người đăng tải tuân thủ, qua đó sẽ hỗ trợ tích cực cho cả người mua và người bán.

Nhiều khi người bán đăng tải nhưng không hiểu vì sao bị sai còn cơ quan quản lý thì đánh nhầm hơn bỏ sót sẽ gây thiệt hại cho doanh nghiệp tham gia TMĐT, ông Tuấn nhấn mạnh. 

Quản lý mạng xã hội có chức năng đặt hàng theo Luật TMĐT

Còn ông Trần Mạnh Hùng – Luật sư điều hành của Công ty Luật Hà Nội thông tin, thực tiễn mạng xã hội hiện nay chưa cung cấp chức năng đặt hàng trực tuyến thì rõ ràng bản thân thiết kế mạng xã hội đó sẽ không thể phân biệt được thông tin là thương mại đâu là phi thương mại.

Do đó, “đối với mạng xã hội có chức năng đặt hàng trực tuyến nên quản lý theo sàn TMĐT, vị luật sư này kiến nghị. 

Đứng ở góc độ đại diện cho người tiêu dùng, ông Nguyễn Mạnh Hùng – Chủ tịch Hội bảo vệ người tiêu dùng cho rằng, Nhà nước từng có 2 Nghị định ban hành năm 2012 về quản lý hoạt động kinh doanh trên mạng internet và TMĐT. Về hình thức có thể khác thương mại truyền thống nhưng về bản chất thì vẫn là quan hệ mua bán nên dù hình thức nào thì đây là hoạt động kinh doanh nên phải chấp hành tất cả luật kinh doanh.

Tuy nhiên, theo ông Hùng, “Nghị định 72 không có tầm” bởi internet và TMĐT là một xu thế phát triển của thời đại trong đó có Việt Nam.

"Vì thế trong quá trình ban hành luật, các văn bản nên “nói ít thôi, tránh chồng chéo để thực hiện dễ dàng và hiệu quả”, ông Hùng nhấn mạnh.  

Khánh Linh