Giảm thuế nhập khẩu ưu đãi xăng dầu không tác động tới giá xăng

Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 51, đồng ý giảm từ 20% xuống còn 10% thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN) đối với mặt hàng xăng dầu.

Trao đổi với Báo Nhà báo và Công luận, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế cho biết: Việc Chính phủ đồng ý giảm thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng xăng dầu từ 20% xuống 10%, sẽ không làm giá xăng dầu trong nước giảm trong kỳ điều chỉnh tới.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh phân tích: Thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN) là loại thuế được áp dụng đối với hàng hóa của các quốc gia có hiệp định thương mại với Việt Nam (FTA).

“Nói một cách dễ hiểu, hàng hóa của các quốc gia có hiệp định thương mại với Việt Nam, như Hàn Quốc và 10 nước trong khối ASEAN sẽ được áp dụng mức thuế này. Ngược lại, các quốc gia không có hiệp định thương mại với Việt Nam sẽ phải chịu mức thuế nhập khẩu cao hơn, cao nhất lên tới 30%”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nói.

Quay trở lại với Nghị định 51, sau khi có hiệu lực, xăng dầu được nhập từ các nước đã có hiệp định thương mại với Việt Nam sẽ được giảm từ 20% xuống 10%. 

Tuy nhiên, theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, hiện nay, Việt Nam nhập xăng dầu chủ yếu ở 2 thị trường, đó là Hàn Quốc và ASEAN, cụ thể là Singapore. Đây đều là những quốc gia đã có FTA với Việt Nam.

Theo các điều khoản đã cam kết tại Hiệp định thương mại Việt Nam - Hàn Quốc, mức thuế nhập khẩu liên quan tới xăng dầu đã giảm xuống còn 8% kể từ năm 2018 và đang tiến tới mức thuế 0% trong vài năm tới. 

Tương tự, với Hiệp định thương mại hàng hóa ATIGA (gọi tắt là hiệp định thương mại ASEAN), từ năm 2022, thuế nhập khẩu xăng dầu đã giảm xuống còn 5% và sang năm 2023, mức thuế này sẽ giảm xuống 0%.

“Như vậy, việc thuế nhập khẩu ưu đãi đối với xăng dầu giảm từ 20% xuống 10% không làm giá xăng giảm trong kỳ điều chỉnh ngày mai (11/8). Bởi, mức thuế nhập khẩu hiện đang được áp dụng (5% từ ASEAN và 8% nếu nhập từ Hàn Quốc) đã thấp hơn nhiều so với mức thuế 10%”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nói.

Dù vậy, việc Chính phủ giảm thuế nhập khẩu ưu đãi đối với các mặt hàng xăng dầu cũng mang lại một số lợi ích nhất định, đó là giúp các doanh nghiệp Việt Nam đa dạng nguồn cung nhập khẩu.

Nói rõ hơn về điều này, ông Thịnh nói: Trong thời gian qua, khi nhà máy lọc dầu Nghi Sơn phải cắt giảm công xuất, khiến nguồn cung xăng dầu trong nước thiếu trầm trọng. Điều này buộc các doanh nghiệp đầu mối phải đa dạng hóa nguồn cung nhập khẩu xăng dầu, để đáp ứng được nhu cầu trong nước.

Nếu Chính phủ không giảm thuế nhập khẩu ưu đãi, thì các doanh nghiệp vẫn phải gánh mức thuế rất cao lên tới 20%, điều này sẽ tạo ra áp lực rất lớn cho chính các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. 

“Tuy nhiên, khi mức thuế nhập khẩu ưu đãi giảm xuống 10%, các doanh nghiệp xăng dầu trong nước sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn, tiếp cận nguồn cung từ các quốc gia khác, không phải phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Hàn Quốc hay ASEAN”, ông Thịnh nhấn mạnh.

Giá xăng sẽ giảm xuống 21.000 - 22.000 đồng trong kỳ điều chỉnh ngày mai

Đồng tình với nhận định này, ông Vũ Vĩnh Phú, chuyên gia thương mại cũng nhấn mạnh: Việc giảm thuế nhập khẩu ưu đãi xăng dầu xuống 10% không làm giảm giá xăng trong nước.

Tuy nhiên, ông Phú nhận xét giá xăng dầu trong kỳ điều chỉnh ngày mai (11/8) có thể giảm xuống còn 21.000 - 22.000 đồng/lít, do giá dầu thế giới liên tục sụt giảm trong mấy ngày qua.

Trích dẫn số liệu từ Bộ Công Thương, ông Phú cho biết: Tính tới ngày 8/8, xăng RON92 tại thị trường Singapore đã giảm xuống còn 102,48 USD/thùng, xăng RON95 cũng giảm 106,1 USD/thùng. Như vậy, giá xăng tại thị trường Singapore đã giảm khoảng 6% - 8% so với hồi đầu tháng 8.

“Giá xăng trong nước giảm trong đợt điều chỉnh này là do giá thế giới giảm, còn việc giảm thuế nhập khẩu ưu đãi xuống 10%, sẽ không ảnh hưởng tới giá xăng”, ông Phú nói.

Ông Vũ Vĩnh Phú cho rằng, trong trường hợp Liên Bộ Tài chính - Công Thương quyết định trích lập Quỹ bình ổn xăng dầu (BOG), mức giảm sẽ thấp hơn.

Ông Phú đánh giá: Trong bối cảnh giá xăng dầu lên quá cao, quỹ bình ổn xăng dầu đã phát huy tác dụng, là kìm hãm đà tăng của xăng dầu. Và thực sự, tại thời điểm “đạt đỉnh”, giá xăng dầu trong nước vẫn thấp hơn giá thế giới.

Thế nhưng, việc Liên Bộ Tài chính - Công Thương bắt đầu trích lập quỹ bình ổn, sau khi giá xăng dầu hạ nhiệt lại đang cản trở quá trình kiểm soát lạm phát của Chính phủ.

“Khi trích lập quỹ bình ổn xăng dầu, đáng lẽ trong lần điều chỉnh lần trước, giá xăng có thể giảm hơn 1.000 đồng/lít, nhưng lại chỉ giảm khoảng 500 đồng/lít. Như vậy, rõ ràng việc trích lập quỹ đang đi ngược lại Công điện 679 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường các biện pháp quản lý, điều hành giá”, ông Phú nói.

Ông Phú nhấn mạnh: “Việc trích lập quỹ bình ổn khiến giá xăng giảm nhỏ giọt, giật cục, không khiến giá vận chuyển, hay mặt bằng giá cả hạ nhiệt. Trong kỳ điều chỉnh lần này, tôi không hy vọng giá xăng sẽ giảm mạnh, và chỉ giảm nhỏ giọt, gọi là cho có mà thôi”.