Bất ngờ mất “sổ đỏ” 

Trong đơn thư gửi tới Báo Nhà báo và Công luận, ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình ở thôn Hưng Đạo, xã Cẩm Lạc, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh trình bày về việc gia đình ông bà đã được cấp Giấy CNQSD đất 9 năm, hiện đang sinh sống và làm ăn ổn định thì bỗng có lệnh thu hồi để giải phóng mặt bằng làm đường cao tốc Bắc – Nam.

Việc thu hồi Giấy CNQSD đất đã đẩy gia đình ông vào cảnh khốn cùng, nguy cơ mất đất, mất nhà mà không được đền bù đất ở, tái định cư buộc ông phải đội đơn đi khắp các cơ quan chức năng có thẩm quyền để cầu cứu.

Theo trình bày của ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình: Năm 1989, hộ gia đình ông gồm có bố là ông Võ Hữu Thênh (SN 1943, mất năm: 2008) và mẹ là bà Võ Thị Nguê (SN 1947) và những người con là: Bà Võ Thị Hân, ông Võ Hữu Hạnh, ông Võ Hữu Thông, ông Võ Hữu Đức đến khai hoang tại thửa đất có diện tích khoảng 2.000m2, có địa chỉ tại thôn Hưng Đạo, xã Cẩm Lạc, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh để xây dựng nhà cửa và sản xuất làm ăn.

Năm 2001, lúc đấy bố ông là ông Võ Hữu Thênh còn sống đã thống nhất với vợ, cùng anh chị em trong hộ tách một phần diện tích thửa đất nêu trên là: 1284,5m2 để tặng cho vợ chồng ông Thông. Từ đó đến nay, vợ chồng ông Võ Hữu Thông xây dựng nhà cửa và các công trình trên đất, sinh sống ổn định, đúng mục đích và không tranh chấp với bất kì ai. Đồng thời cũng không cơ quan Nhà nước nào có ý kiến, nhắc nhở gì liên quan đến thửa đất.

Năm 2014, gia đình ông Thông được UBND huyện Cẩm Xuyên cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số: BP 449440, số và sổ cấp GCN: CH 004191, thửa đất số 291, tờ bản đồ số 56, diện tích 1284,5m2 (trong đó Đất ở: 300m2; Đất trồng cây lâu năm: 984,5m2), địa chỉ thửa đất: thôn Hưng Đạo, xã Cẩm Lạc, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh do Uỷ ban nhân dân huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh cấp ngày 24/07/2014 mang tên ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình. Việc vợ chồng ông Võ Hữu Thông được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, được các thành viên trong hộ gia đình ông đều đồng tình, không ai có ý kiến gì.

Đầu năm 2023, ông Thông được UBND xã Cẩm Lạc thông báo là dự án đường cao tốc sẽ đi qua thửa đất gia đình ông đang sinh sống. Nhà nước sẽ thu hồi, tái định cư đối với thửa đất số 291, tờ bản đồ số 56. Lúc đầu gia đình ông Thông nhận được tin rất hoang mang chưa biết làm như thế nào, thì UBND xã bảo là sẽ được bồi thường 300m2 đất ở tái định cư ở một vị trí khác trên địa bàn xã Cẩm Lạc.

Tuy nhiên đến ngày 01/8/2023, Uỷ ban nhân dân huyện Cẩm Xuyên lại bất ngờ ra Quyết định số: 5973/QĐ – UBND về việc thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình với nội dung như sau: “Thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất BP 449440, do UBND huyện Cẩm Xuyên cấp ngày 24/07/2014 cho ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình đối với thửa đất 291, tờ bản đồ số 56, địa chỉ thửa đất thôn Hưng Đạo, xã Cẩm Lạc. Lý do thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Do giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp không đúng quy định pháp luật (không đúng nguồn gốc sử dụng đất vào mục đích sử dụng đất)”.

“Tôi nhận thấy rằng, việc thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho gia đình tôi là không phù hợp bởi lẽ, thửa đất mà gia đình tôi đang sinh sống đã sử dụng hơn 30 năm xây dựng nhà cửa ổn định, không tranh chấp. Bố mẹ tặng cho vợ chồng tôi là hợp pháp, các hộ trong gia đình không có ý kiến phản đối gì.

Thửa đất mà bố mẹ cho vợ chồng tôi lúc đấy không có sổ đỏ, nên năm 2014 chúng tôi thực hiện theo thủ tục cấp lần đầu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo sự hướng dẫn của UBND xã Cẩm Lạc. Lúc thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên, gia đình chúng tôi tuân thủ quy định pháp luật, đóng thuế đầy đủ”, ông Võ Hữu Thông kể lại.

“Hiện nay UBND huyện Cẩm Xuyên lại ra quyết định thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của gia đình tôi. Vậy trường hợp nếu nhà nước thu hồi Giấy CNQSD đất mà không bồi thường và cấp tái định cư cho gia đình tôi thì gia đình tôi sẽ ra sao, vợ chồng và các con của tôi sẽ sống vào đâu khi không còn đất ở, không còn cửa nhà? Gia đình tôi thuộc diện khó khăn, hai vợ chồng làm nông, chủ yếu là làm ruộng, chăn nuôi để nuôi các con ăn học và mẹ già gần 80 tuổi. Hai đứa con tôi đang học đại học, một cháu thì đại học năm 3, còn một cháu năm nay mới bước vào cánh cổng đại học. Chồng tôi là trụ cột trong nhà nhưng mấy năm lại nay bị thoái hóa cột sống và thoạt vị đĩa đệm, nên không làm việc nặng được, cuộc sống trong nhà lại càng khó khăn hơn. Giờ đây nhà nước thu hồi nhưng không đền bù đất tái định cư và bồi thường thì gia đình chúng tôi không biết lấy nhà ở đâu để ở, lấy tiền đâu nuôi con cái ăn học và mẹ già”, bà Nguyễn Thị Bình nuốt nước mắt nói.

Lỗi cán bộ, khổ dân mang

Theo tìm hiểu của PV, ngày 13/7/2023, UBND huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) ra văn bản số 2440/UBND-TNMT về việc thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do cấp không đúng quy định, với nội dung: ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình được UBND huyện Cẩm Xuyên cấp Giấy CNQSD đất số phát hành BP 449440, cấp ngày 24/7/2014 đối với thửa đất số 291, tờ bản đồ số 56, địa chỉ thửa đất tại thôn Hưng Đạo, xã Cẩm Lạc, có nguồn gốc ghi trong hồ sơ là đất bố mẹ tặng cho năm 2001. Tuy nhiên, theo nội dung Tờ trình của UBND xã Cẩm Lạc thì thửa đất của ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình có nguồn gốc được tách ra một phần từ thửa đất gốc, do bố mẹ là ông Võ Hữu Thênh và bà Võ Thị Nguê tạo lập làm nhà ở vào giai đoạn sau ngày 18/12/1980, trước ngày 15/10/1993.

Thửa đất gốc của ông Võ Hữu Thênh và bà Võ Thị Nguê hiện nay được tách thành 3 thửa gồm: thửa đất số 291, tờ bản đồ số 56 (đã cấp giấy chứng nhận cho ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình); thửa đất số 1, tờ bản đồ số 67 (đã cấp giấy chứng nhận cho bà Võ Thị Nguê, sau đó bà Nguê đã tặng cho lại con trai là ông Võ Hữu Đức) và thửa đất số 303, tờ bản đồ 67 (chưa được cấp Giấy CNQSD đất). Trong hai thửa đất đã cấp giấy chứng nhận thì tổng diện tích đất ở được công nhận là 600 m2, vượt hạn mức đất ở được công nhận tại địa phương. Do vậy, việc cấp Giấy CNQSD đất số phát hành BP 449440, cấp ngày 24/7/2014 cho hộ ông Võ Hữu Thông, địa chỉ thửa đất tại thôn Hưng Đạo, xã Cẩm Lạc là không đúng quy định của pháp luật.

Ông Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch UBND xã Cẩm Lạc cho biết, thửa đất của anh Thông, chị Bình là do bố mẹ là ông Võ Hữu Thênh và bà Võ Thị Nguê tạo lập trước 1993. Cũng nhờ có ông Võ Hữu Thênh và bà Võ Thị Nguê lên đây khai hoang lập đất nên Cẩm Lạc mới có làng này. Sau khi tạo lập xong rồi, một thời gian sau chưa làm được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, mà đến năm 2014, tại thời kì chính quyền cấp giấy CNQSD đất đồng loạt cho người dân thì thửa đất này được chia thành 3 thửa cho 3 người là: ông Võ Hữu Đức, Võ Hữu Thông và Võ Thị Hân.

Riêng đối với thửa đất của anh Võ Hữu Đức là nhận chuyển nhượng lại từ mẹ là bà Võ Thị Nguê. Trường hợp của anh Võ Hữu Thông và chị Võ Thị Hân thì được tách ra từ thửa đất gốc, nhưng rồi khi xây dựng hồ sơ cấp Giấy CNQSD đất thì anh Thông được cấp với hạn mức là 300m2 đất ở; còn chị Hân thì chưa làm được thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

“Quá trình sử dụng đất ở đây, khi chính quyền xây dựng hồ sơ cấp Giấy CNQSD đất cho hộ anh Võ Hữu Thông đã xảy ra sai sót, bởi thời kỳ đó tiến hành cấp giấy đồng loạt cho dân nên việc kiểm soát về nguồn gốc, thời điểm sử dụng cũng rất khó khăn cho nên chính quyền đã cấp cho anh Thông 300m2 đất ở. Còn hộ anh Võ Hữu Đức cũng nhận chuyển nhượng lại từ mẹ nên cũng được cấp 300m2 đất ở nữa. Tổng 2 thửa là 600 m2 đất ở, trong khi thửa đất của bố mẹ là ông Võ Hữu Thênh và bà Võ Thị Nguê để lại trước năm 1993, theo hạn mức đối với thửa đất có trên 4 nhân khẩu thì chỉ được cấp 450 m2 đất ở.

Thửa đất của anh Võ Hữu Đức là nhận chuyển nhượng lại từ mẹ, cho nên là về quy định là không được phép thu hồi. Còn thửa đất của anh Võ Hữu Thông thì do chính quyền cấp sai nên khi phát hiện ra việc cấp đất không đúng hạn mức thì nhà nước được phép thu hồi. Trước đây cấp đất sai là không phải do hộ gia đình sai, mà do công tác kiểm soát hồ sơ, kiểm soát nguồn gốc về sử dụng thửa đất của chính quyền là chưa kỹ, do tiến độ phải cấp giấy đồng loạt cho nhân dân. Cái sai ở đây là do lỗi của các cấp chính quyền, dẫn đến hộ gia đình phải chịu hậu quả”, ông Dũng nói thêm.

Trao đổi với ông Nguyễn Viết Thuấn, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Cẩm Lạc (Thời điểm cấp Giấy CNQSD đất cho gia đình ông Võ Hữu Thông, ông Nguyễn Viết Thuấn là Chủ tịch UBND xã). Ông Thuấn cho rằng, ba người con của ông Võ Hữu Thênh và bà Võ Thị Nguê là: Võ Hữu Đức, Võ Hữu Thông và Võ Thị Hân cũng giống như bao nhiêu người dân khác, lên sinh sống ở vùng này từ đó đến nay không có tranh chấp, đúng với quy hoạch thì đương nhiên là được cấp đất...Nhà nước cũng đã cấp ‘sổ đỏ” cho dân rồi, giờ thu hồi đất của dân thì phải đền bù cho người ta, không có cớ gì để bắt ép dân cả”, ông Nguyễn Viết Thuấn giải thích và ông trích dẫn Khoản 2, điều 20 nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.

Theo một lãnh đạo xã Cẩm Lạc (huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) cũng cho rằng: Dân thì không sai, chính quyền làm sai giờ làm khổ dân. Đáng lý giờ Nhà nước đã sai rồi, Nhà nước phải tháo gỡ cho dân. Vì họ sống ổn định lâu dài rồi, không có tranh chấp thì nên để cho dân nộp thuế đất phát sinh, hoặc làm cách thế nào đó để mà tháo gỡ cho người dân.

“Lúc đầu, hộ ông Võ Hữu Thông và bà Nguyễn Thị Bình được xét nằm trong diện được tái định cư rồi, nhưng sau đó đến giữa năm 2023, theo văn bản mới của tỉnh ra, huyện Cẩm Xuyên căn cứ gì đó rồi bất ngờ thu hồi bìa đỏ của dân, không cho họ nằm trong diện tái định cư nữa. Khi xã làm việc với huyện, chúng tôi cũng đã đề nghị với huyện: đây là lỗi của chính quyền, giờ thu hồi của dân thì tội cho dân. Giờ xã đã xác định nguồn gốc đất đó rồi, huyện cũng phải tháo gỡ cho người dân”, vị lãnh đạo xã này nói thêm.

Thiết nghĩ, các cấp có thẩm quyền của tỉnh Hà Tĩnh cần xem xét thấu đáo sự việc để đảm bảo công bằng cho người dân, tránh khiếu kiện kéo dài.

Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin./.