Các chiến binh đối lập cho biết chế độ của Tổng thống al-Assad đã đến hồi suy tàn, thậm chí có thể đã sụp đổ, đồng thời phơi bày cho thế giới biết những điều kiện khủng khiếp mà hàng nghìn tù nhân phải chịu đựng trong suốt nhiều năm qua.

Công việc giải cứu tù nhân vẫn tiếp tục. Các chiến binh và nhân viên cứu trợ phải chạy đua với thời gian để tìm kiếm những tù nhân còn mắc kẹt, mở các phòng giam bí mật và phát hiện các cơ sở giam giữ ngầm của chính quyền Syria.

Những nỗ lực này đã mang lại tia hy vọng mong manh cho vô số gia đình Syria có người thân "biến mất" trong hệ thống nhà tù "khét tiếng" mà nhiều người mô tả là "trại tử thần".

Theo báo cáo của Liên hợp quốc, Syria có hơn 100 cơ sở giam giữ chính thức, cùng với một số lượng không xác định các cơ sở giam giữ bí mật. Trong đó, hai nhà tù khét tiếng nhất là Tadmor và Sednaya. Nhà tù Tadmor nằm trong sa mạc gần thành phố cổ Palmyra, còn Sednaya tọa lạc ngay ngoài thủ đô Damascus. Theo thống kê, khoảng 157.634 người Syria đã bị bắt giữ từ tháng 3/2011 đến tháng 8/2024.

Ngoài ra, hàng nghìn người khác đã bị lực lượng an ninh Syria bắt cóc từ thời kỳ của Tổng thống Hafez al-Assad, cha của Bashar al-Assad, người lên nắm quyền vào năm 1971. Con trai ông đã nắm quyền điều hành đất nước sau khi Hafez qua đời vào năm 2000.

Điều kiện trong các nhà tù ở Syria dưới chế độ al-Assad được mô tả là cực kỳ khủng khiếp. Vào năm 2014, một người đào tẩu biệt danh "Caesar" đã trốn thoát khỏi Syria và mang theo hàng chục nghìn hình ảnh ghi lại những hình ảnh đáng sợ. Người này đã chuyển khoảng 53.276 hồ sơ cho các nhóm nhân quyền cũng như nhà hoạt động Syria và quốc tế.

Theo các nhóm cứu trợ, vẫn còn vô số người bị giam giữ trong các ngục tối dưới lòng đất. Tổ chức Mũ bảo hiểm trắng của Syria cũng đã treo thưởng cho bất kỳ ai cung cấp thông tin giúp phát hiện các cơ sở bí mật.

Hoài Phương (theo AJ)