"Không nên chia thế giới thành nhiều phần"

Hội nghị đang diễn ra trên đảo Bali của Indonesia là cuộc họp đầu tiên của các nhà lãnh đạo G20 kể từ khi Nga tấn công Ukraine vào tháng 2/2022. Cuộc chiến đã trở thành chủ đề nóng ngay tại phiên khai mạc, bất chấp những lời kêu gọi từ nước chủ nhà Indonesia về sự đoàn kết và tập trung vào hành động để giải quyết các vấn đề kinh tế toàn cầu như lạm phát, an ninh lương thực và năng lượng.

"Hầu hết các thành viên lên án mạnh mẽ cuộc chiến ở Ukraine và nhấn mạnh rằng nó đang gây ra đau khổ to lớn cho con người và làm trầm trọng thêm những yếu kém hiện có trong nền kinh tế toàn cầu", dự thảo tuyên bố dài 16 trang của G20 cho biết.

Tuy nhiên, dự thảo sẽ cần được các nhà lãnh đạo thông qua và có khả năng bị Nga phản đối. Một quyết định về nghị quyết khó có thể được đưa trước thứ Tư khi hội nghị kết thúc, theo các nhà ngoại giao.

Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã phát biểu trực tuyến tại hội nghị rằng giờ là lúc để chấm dứt cuộc chiến ở đất nước ông theo một kế hoạch mà ông đã đề xuất "một cách chính đáng và trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế".

Ông kêu gọi khôi phục "an toàn bức xạ" liên quan đến nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, đưa ra các hạn chế về giá đối với các nguồn năng lượng của Nga và mở rộng sáng kiến xuất khẩu ngũ cốc.

Hội nghị thượng đỉnh mở đầu bằng lời kêu gọi của Tổng thống Indonesia Joko Widodo về sự thống nhất và hành động cụ thể để hàn gắn nền kinh tế toàn cầu bất chấp những rạn nứt sâu sắc về chiến tranh.

"Chúng ta không có lựa chọn nào khác, sự hợp tác là cần thiết để cứu thế giới. G20 phải là chất xúc tác cho sự phục hồi kinh tế toàn diện. Chúng ta không nên chia thế giới thành nhiều phần. Chúng ta không được để thế giới rơi vào một cuộc chiến tranh lạnh khác", ông nói.

G20, bao gồm các quốc gia từ Mỹ, Trung Quốc, Nga, Brazil, Ấn Độ, Ả Rập Xê Út cho đến Đức, chiếm hơn 80% tổng sản phẩm quốc nội của thế giới, 75% thương mại quốc tế và 60% dân số.

Trung Quốc kêu gọi ngừng bắn và đàm phán hòa bình

Nga cho biết Tổng thống Vladimir Putin không thể tham dự và Ngoại trưởng Sergei Lavrov đã thay thế ông. Ông Lavrov đã bác bỏ thông tin của một hãng thông tấn hôm thứ Hai rằng ông gặp vấn đề về sức khỏe ở Bali vì bệnh tim, và đã có mặt trong cuộc họp.

Trước thềm hội nghị, Tổng thống Mỹ Joe Biden và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc hội đàm song phương, trong đó họ cam kết liên lạc thường xuyên hơn bất chấp nhiều khác biệt.

Đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên của cả hai kể từ khi ông Biden trở thành tổng thống và nó dường như báo hiệu sự cải thiện trong quan hệ giữa hai siêu cường sau một vòng xoáy đi xuống trong những tháng gần đây.

Cũng vào thứ Ba, ông Tập cũng đã gặp gỡ Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trong một cuộc gặp song phương, trong đó ông nhấn mạnh rằng Trung Quốc ủng hộ ngừng bắn ở Ukraine và đàm phán hòa bình, theo truyền thông nhà nước Trung Quốc.

Văn phòng của ông Macron cho biết điều quan trọng là Pháp và Trung Quốc phải hợp tác chặt chẽ hơn, đồng thời cho biết thêm rằng hai nhà lãnh đạo đã nhất trí rằng cần phải khẩn trương giảm leo thang xung đột ở Ukraine và ngăn chặn việc sử dụng vũ khí hạt nhân.

Trước đó, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cũng cho biết trong một tuyên bố rằng ông Tập đã nói với ông Biden rằng không thể sử dụng vũ khí hạt nhân và không thể tiến hành chiến tranh hạt nhân.

Phương Tây đã cáo buộc Nga về những tuyên bố có thể sử dụng vũ khí hạt nhân trong chiến dịch quân sự tại Ukraine. Ngược lại, Nga cáo buộc phương Tây có những lời lẽ "khiêu khích" về hạt nhân.

Hoàng Hải (theo Reuters, AP)