Tỉnh Hưng Yên chấp thuận “một đằng”

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hưng Yên cho biết, ngày 19/11/2009, Công ty Cổ phần Vân Đức (hiện có địa chỉ tại Bãi Chim, xã Đức Hợp, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên do bà Vũ Thị Hạnh là người đại diện pháp luật) được UBND tỉnh Hưng Yên cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 051000268.

Chứng nhận đầu tư nêu rõ tên dự án đầu tư: Nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng Vân Đức. Đặc biệt, mục tiêu dự án là sản xuất vật liệu xây dựng bằng đất nung, gồm: Gạch, ngói các loại theo công nghệ tuynel. Quy mô 50 triệu viên/năm. Thời gian thực hiện dự án là 50 năm.

Dự án của Công ty Cổ phần Vân Đức được thực hiện tại khu đất có diện tích 133.300m2 (trong đó: 60.000m2 để xây dựng nhà máy và 73.300 m2 để khai thác nguyên liệu) thuộc địa bàn xã Đức Hợp, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên.

Chứng nhận đầu tư cũng nêu rõ về trách nhiệm của nhà đầu tư. Cụ thể, sau khi được cấp Giấy chứng nhận đầu tư, Công ty Cổ phần Vân Đức có trách nhiệm triển khai thực hiện dự án theo đúng mục tiêu, tiến độ đã được chấp thuận.

Nghiêm túc thực hiện ý kiến của Sở NN&PTNT tại công văn số 186/CV-ĐĐ ngày 3/9/2009. Đối với việc khai thác và sử dụng đất bãi ven sông, đất tận dụng để sản xuất gạch: Công ty không được sử dụng đất trồng lúa, chỉ được sử dụng đất bãi ven sông, đất tận dụng để sản xuất gạch. Việc khai thác nguyên liệu làm gạch phải tuân thủ theo Luật Khoáng sản, Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Đê điều và các quy định pháp luật khác liên quan.

Cùng với đó, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt trước khi xin cấp Giấy phép xây dựng theo quy định tại Nghị định số 21/2008/NĐ-CP ngày 28/02/2008 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 80/2006/NĐ-CP ngày 9/8/2006 về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường;

Lập hồ sơ thiết kế cơ sở trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định theo quy định tại Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/02/2009 của Chính phủ về quản lý đầu tư xây dựng công trình; Thông tư số 03/2009/TT-BXD ngày 26/03/2009 quy định chi tiết một số nội dung của Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/02/2009 của Chính phủ về quản lý đầu tư xây dựng công trình;

Phải xây dựng các hạng mục công trình theo đúng mặt bằng quy hoạch tổng thể đã được Sở Xây dựng thẩm định; thực hiện nghiêm các quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Đất đai, các quy định khác của pháp luật hiện hành và các quy định tại Giấy chứng nhận đầu tư.

Doanh nghiệp làm “một nẻo”

Chứng nhận đầu tư được UBND tỉnh Hưng Yên nêu rõ các nội dung như vậy nhưng Công ty Cổ phần Vân Đức liệu có thực hiện đúng mục tiêu và các nội dung được chấp thuận?.

Qua quá trình tìm hiểu thông tin, phóng viên báo NB&CL nhận thấy, Công ty Cổ phần Vân Đức xây dựng lò gạch nung theo công nghệ Hoffman (lò vòng, lò vòng cải tiến). Đây là công nghệ có nguồn gốc từ Đức, được chuyển giao vào Việt Nam từ những năm 80 của thế kỷ trước, đầu tư có chi phí thấp hơn công nghệ tuynel.

Theo đánh giá của Bộ Xây dựng trước đó, ống khói các lò gạch Hoffman không đảm bảo các yếu tố môi trường; việc ra vào lò trong môi trường nóng, bụi nên không đảm bảo sức khỏe cho người lao động. Nghiêm trọng hơn, các lò gạch Hoffman gây ô nhiễm môi trường đối với người dân và ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp.

Công nghệ Hoffman được coi là “công nghệ lạc hậu”, do đó, từ nhiều năm qua, nhiều tỉnh thành đã ra chính sách “xóa sổ” các nhà máy sản xuất gạch nung theo công nghệ này. 

Nhưng tại huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên, Công ty Cổ phần Vân Đức lại ngang nhiên xây dựng, hoạt động sản xuất lò gạch theo công nghệ Hoffman, làm trái với mục tiêu dự án. Trong khi đó, đến nay, theo Sở Xây dựng tỉnh Hưng Yên thì hoạt động sản xuất theo công nghệ lạc hậu của doanh nghiệp này còn được “tạo điều kiện” đến tận 2025 mới phải dừng hoạt động, chuyển đổi.

Để làm rõ hơn về sự việc trên, phóng viên đã liên hệ với lãnh đạo UBND xã Đức Hợp. Trao đổi qua điện thoại với phóng viên, bà Nguyễn Thị Hằng - Chủ tịch UBND xã cho rằng, việc Công ty Cổ phần Vân Đức vẫn đang hoạt động sản xuất gạch theo công nghệ Hoffman mà không chuyển đổi sang công nghệ mới thì phóng viên nên hỏi cơ quan cấp trên bởi UBND xã Đức Hợp không đủ thẩm quyền về việc này.

Tiếp đó, phóng viên đã liên hệ làm việc với UBND huyện Kim Động. Trao đổi với phóng viên, ông Đoàn Ngọc Vinh - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện cho biết, UBND huyện đang chuẩn bị kiểm tra việc chấp hành pháp luật, đất đai, đầu tư xây dựng, thuế... đối với các doanh nghiệp trên địa bàn, trong đó có Công ty Cổ phần Vân Đức. Sau kiểm tra, UBND huyện sẽ cung cấp thông tin đến báo chí theo quy định.

Trong khi đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hưng Yên xác nhận, Công ty Cổ phần Vân Đức chưa từng xin thay đổi chủ trương đầu tư. Chỉ có duy nhất Giấy chứng nhận đầu tư được UBND tỉnh Hưng Yên cấp ngày 19/11/2009 với mục tiêu đầu tư sản xuất vật liệu xây dựng bằng đất nung, gồm: Gạch, ngói các loại theo công nghệ tuynel.

Xây dựng lò gạch theo công nghệ Hoffman là trái với mục tiêu đầu tư, tuy nhiên, gần 15 năm qua, không biết có bao nhiêu đợt thanh tra, kiểm tra của các cơ quan chức năng thuộc UBND tỉnh Hưng Yên, UBND huyện Kim Động mà dường như “không phát hiện” ra việc sự việc; để Công ty cổ phần Vân Đức “ung dung” hoạt động sản xuất gạch nung bằng công nghệ Hoffman, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người lao động.

Qua đây, đề nghị UBND tỉnh Hưng Yên chỉ đạo các cơ quan chức năng làm rõ, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Trao đổi với phóng viên báo Nhà báo và Công luận liên quan đến sự việc trên, Luật sư Nguyễn Hoài Nam - Giám đốc Công ty Luật TNHH Bamboo Star thuộc Đoàn luật sư thành phố Hà Nội nhận định: Theo quy định tại Điều 51 Luật Đầu tư năm 2005, nay là Điều 41 Luật Đầu tư năm 2020: Trường hợp thay đổi mục tiêu dự án đã được quy định tại văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc thay đổi công nghệ đã được thẩm định, lấy ý kiến trong quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư thì nhà đầu tư phải thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án đầu tư. Công ty Cổ phần Vân Đức đã được cấp Giấy chứng nhận đầu tư với mục tiêu dự án là sản xuất vật liệu xây dựng bằng đất nung, gồm: Gạch, ngói các loại theo công nghệ Tuynel. Tuy nhiên, khi thực hiện dự án, Công ty Vân Đức lại xây dựng lò gạch nung theo công nghệ Hoffman (lò vòng, lò vòng cải tiến) thay vì công nghệ Tuynel là đã có sự thay đổi về mục tiêu dự án và thay đổi về công nghệ, cần thiết phải điều chỉnh dự án đầu tư theo quy định pháp luật.

Luật Đầu tư cũng quy định trách nhiệm giám sát, đánh giá đầu tư của chủ đầu tư, cơ quan quản lý Nhà nước về đầu tư, cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành thực hiện giám sát, đánh giá tổng thể đầu tư và giám sát về việc thực hiện quy định tại Giấy chứng nhận đầu tư và việc cấp, điều chỉnh, thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư của cơ quan đăng ký đầu tư theo các quy định của pháp luật,…

Việc Công ty Cổ phần Vân Đức thực hiện không đúng mục tiêu dự án đầu tư, sử dụng công nghệ không được cấp có thẩm quyền cho phép tại Giấy chứng nhận đầu tư là hành vi vi phạm pháp luật về đầu tư. Để xảy ra vi phạm nêu trên, trách nhiệm đầu tiên là của Công ty cổ phần Vân Đức và có phần trách nhiệm của Cơ quan quản lý Nhà nước về đầu tư và cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành của tỉnh Hưng Yên thông qua hoạt động giám sát, đánh giá đầu tư.

Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.