Ngày 7/9/2021, Văn phòng Chính phủ có Thông báo 233/TB-VPCP kết luận của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về Quy hoạch mạng lưới đường sắt và Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Thông báo nêu rõ: Thường trực Chính phủ cơ bản thống nhất nội dung của Quy hoạch mạng lưới đường sắt và Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa thời kỳ 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2050 do Bộ Giao thông vận tải trình. Để sớm phê duyệt Quy hoạch, yêu cầu Bộ Giao thông vận tải tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu dự họp, rà soát kỹ, hoàn thiện nội dung và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Thủ tướng lưu ý, Quy hoạch phải bảo đảm các yêu cầu sau: Thứ nhất, bám sát các nghị quyết của Đảng, nghị quyết của Chính phủ, cụ thể hóa Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm đã được Đại hội lần thứ XIII của Đảng thông qua; cập nhật các nghị quyết của Quốc hội, nhất là Nghị quyết về kế hoạch đầu tư công trung hạn để cân đối nguồn lực Nhà nước.

Thứ hai, khai thác được tối đa tiềm năng, cơ hội về lợi thế cạnh tranh của từng ngành, lĩnh vực, của từng vùng và khu vực.

Thứ ba, bảo đảm tính tổng thể, tầm nhìn xa, chiến lược dài hạn và triển khai thực hiện đầu tư phải phân kỳ hợp lý giữa các ngành, khu vực, cân đối giữa các tuyến, có trọng tâm, trọng điểm, khả thi, hiệu quả.

Thứ tư, các quy hoạch các loại hình giao thông vận tải phải bổ sung, hỗ trợ nhau. Đồng thời các quy hoạch này phải bổ sung cho các quy hoạch khác, góp phần thúc đẩy, phát triển của ngành và địa phương, nhất là kết nối vùng và liên vùng và góp phần giảm chi phí logistics, nâng cao lợi thế cạnh tranh của nền kinh tế.

Thứ năm, hướng tuyến quy hoạch phải ngắn nhất có thể, với quan điểm qua sông bắc cầu, gặp núi làm hầm để mở ra không gian phát triển mới, phục vụ khai thác quỹ đất cho đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất, dịch vụ, du lịch...

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu quy hoạch phải gắn kết với công tác bảo đảm an ninh quốc phòng, đối ngoại, gắn kết các cực phát triển trong khu vực; bảo đảm tính lưỡng dụng trong khai thác, sử dụng, nhằm tận dụng tối đa nguồn lực quốc gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông.

Đặc biệt, đối với nguồn vốn đầu tư, Thủ tướng yêu cầu phải huy động mọi nguồn lực Nhà nước (bao gồm nguồn nhân lực, cơ chế chính sách, định hướng phát triển được cụ thể hóa tại các quy hoạch...), đồng thời phải huy động các nguồn lực xã hội để thực hiện quy hoạch. Phần vốn Nhà nước có vai trò dẫn dắt, kích thích nguồn vốn khác (nguồn lực ngoài Nhà nước) cùng tham gia đầu tư.

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu rà soát đánh giá tác động của quy hoạch đến môi trường, tác động đến xã hội. Quy hoạch phải đưa ra được kế hoạch thực hiện, có danh mục các dự án với lộ trình đầu tư theo thứ tự ưu tiên, phù hợp với điều kiện nguồn lực Nhà nước, xã hội. Quá trình tổ chức thực hiện phải linh hoạt, đa dạng hóa nguồn lực đầu tư cho kết cấu hạ tầng giao thông (bao gồm vốn ngân sách Nhà nước, vốn doanh nghiệp, ODA, vốn đầu tư nước ngoài, các quỹ đầu tư phát triển và các nguồn vốn hợp pháp khác...).

Cũng tại thông báo này, Thủ tướng Chính phủ giao Phó Thủ tướng Lê Văn Thành thay mặt Thủ tướng Chính phủ trực tiếp chỉ đạo, ký quyết định phê duyệt các quy hoạch ngành quốc gia trong lĩnh vực giao thông vận tải, trong đó có Quy hoạch mạng lưới đường sắt, kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa thời kỳ 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2050.