Trước đó, qua công tác nắm tình hình, Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh Nghệ An phát hiện tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên tuyến sông Lam đoạn chảy qua huyện Thanh Chương có chiều hướng diễn ra phức tạp, làm thất thoát tài nguyên, ô nhiễm môi trường, sạt lở đất đai, gây bức xúc trong dư luận quần chúng nhân dân.

Tiến hành điều tra, xác minh, các trinh sát phát hiện một đường dây chuyên khai thác, mua bán khoáng sản trái phép, không có nguồn gốc hợp pháp tại địa bàn xã Thanh Đồng và thị trấn Thanh Chương, huyện Thanh Chương.

Các đối tượng sử dụng thuyền máy vỏ sắt với công suất lớn để khai thác khoáng sản trái phép tại lưu vực sông Lam đoạn chảy qua xã Thanh Đồng, huyện Thanh Chương sau đó về đổ tại các bến, bãi tập kết cát trên địa bàn để bán lại cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu.

Các đối tượng này đều đã bị xử lý vi phạm hành chính về hành vi khai thác khoáng sản trái phép; mặc dù đã được cơ quan Công an tuyên truyền, nhắc nhở nhiều lần nhưng không tiến bộ mà ngày càng hoạt động với phương thức, thủ đoạn tinh vi như: Thường xuyên hoạt động vào ban đêm, cử người canh gác, khi phát hiện lực lượng chức năng thì bỏ chạy khiến công tác đấu tranh, bắt giữ gặp nhiều khó khăn.

Đêm 28/4/2022, khi các đối tượng đang tiến hành hoạt động, trời bỗng đổ mưa, tầm nhìn bị hạn chế; nhận thấy thời cơ đã chín muồi nên Ban chuyên án quyết định phá án, triển khai lực lượng, phân công các tổ công tác nhằm bắt giữ các đối tượng trong chuyên án.

Đến khoảng 22 giờ cùng ngày, tổ công tác Phòng Cảnh sát môi trường phối hợp với Công an huyện Thanh Chương phát hiện, bắt giữ 03 đối tượng gồm Nguyễn Văn Thắng (SN 1978), Nguyễn Văn Bình (SN 1971) và Ngũ Thị Hòa (SN 1974) đều trú tại khối 4A, thị trấn Thanh Chương đang điều khiển thuyền máy vỏ sắt dạng tự chế để hút cát từ lòng sông lên khoang thuyền tại khu vực xã Thanh Đồng, huyện Thanh Chương.

Quá trình làm việc, các đối tượng đều không xuất trình được giấy tờ, thủ tục của việc khai thác và thừa nhận hoạt động khai thác cát ở trên là trái phép. 02 đối tượng chính là Nguyễn Văn Thắng và Nguyễn Văn Bình đều đã bị cơ quan Công an xử phạt vi phạm hành chính, về hành vi khai thác khoáng sản mà không có giấy phép khai thác của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, trong vòng 01 năm trở lại đây.

Phòng Cảnh sát môi trường đã tiến hành lập biên bản để tiếp tục xác minh, làm rõ sự việc. Tang vật tạm giữ gồm 01 thuyền máy vỏ sắt tự chế và khoảng 30m3 cát.

Tiếp tục xác minh mở rộng, phát hiện trên bãi tập kết cát của ông Nguyễn Doãn Đức (SN 1964) trú tại khối 2A, thị trấn Thanh Chương (hiện đang là Phó Giám đốc Công ty cổ phần Khai thác cát sạn Thanh Chương) đang tàng trữ khoảng 400m3 cát các loại mà không xuất trình được giấy tờ, thủ tục chứng minh nguồn gốc hợp pháp của số cát trên.

 Ngoài ra, căn cứ vào các sổ sách mà cơ quan Công an thu giữ, xác định từ đầu năm 2022 đến nay, các đối tượng nêu trên đã khai thác trái phép hơn 35 chuyến với tổng khối lượng hơn 1.700 m3 đổ tại bến tập kết cát của ông Nguyễn Doãn Đức.

Căn cứ vào các tài liệu đã thu thập được, xác định hành vi của các đối tượng có dấu hiệu của tội “Vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên” theo Điều 227 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh Nghệ An đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự.

Hiện, vụ án đã được chuyển giao cho đơn vị có thẩm quyền tiếp tục điều tra, làm rõ.