Theo dõi báo trên:
Gotabaya Rajapaksa từng được gọi với biệt danh “Kẻ hủy diệt” vì đã đánh tan cuộc nổi dậy kéo dài gần ba thập kỷ của người Tamil ở Sri Lanka vào năm 2009 với tư cách là một quan chức quốc phòng trong nhiệm kỳ tổng thống của chính anh trai mình, Mahinda Rajapaksa.
Danh tiếng về sự tàn bạo của Gotabaya đã đưa ông lên nắm quyền đất nước ở vị trí tổng thống sau đó vào năm 2019, thậm chí còn rất được yêu mến khi chính sách thiết quân luật của ông tỏ ra cần thiết trong bối cảnh Sri Lanka phải đối mặt với những vụ đánh bom liều chết của những người Hồi giáo.
Người dân Sri Lanka đang đối mặt với tương lai mờ mịt. Ảnh: Reuters
Phòng họp tổng thống đang chỉ có ý nghĩa như một nơi thăm quan của người dân Sri Lanka. Ảnh: Reuters
Người dân Sri Lanka đã bao vây dinh tổng thống, thậm chí còn nhảy xuống hồ bơi để tắm. Ảnh: Reuters.
Lần này, Gotabaya, 73 tuổi, khi lên làm tổng thống đã bổ nhiệm ngược lại chính người anh Mahinda, 76 tuổi, làm thủ tướng. Họ đã hứa hẹn về "viễn cảnh thịnh vượng và huy hoàng" cho Sri Lanka sau khi một lần nữa cùng nhau lên điều hành đất nước. Nhưng thay vào đó, quốc gia này sớm đối mặt với tình trạng lạm phát tăng vọt, thiếu lương thực và nhiên liệu trầm trọng, đi dần đến bờ vực sụp đổ toàn diện.
Tai họa xảy ra ở Sri Lanka có nhiều nguyên nhân: nợ nần chồng chất, cạnh tranh địa chính trị, đại dịch COVID, sự hỗn loạn trên thị trường thực phẩm và nhiên liệu toàn cầu do cuộc xung đột Nga - Ukraine. Song rõ ràng, trên tất cả chính là sự liều lĩnh của triều đại nhà Rajapaksa.
Không chỉ Sri Lanka, mà nhiều quốc gia trên thế giới này cũng chịu tác động của các yếu tố khách quan nói trên. Nigeria, Argentina, Pakistan hay một số nước khác cũng đang trải qua cuộc khủng hoảng về kinh tế trầm trọng, song vẫn có thể cầm cự được, chứ không dễ dàng sụp đổ chóng vánh như Sri Lanka.
Hôm thứ Bảy vừa rồi, Tổng thống Rajapaksa đã bỏ trốn sau khi hàng ngàn người biểu tình xông vào dinh thự của ông ở thủ đô Colombo. Sự ra đi trong nỗi hổ thẹn của ông gần như là một bản sao của người anh trai của mình: Mahinda từ chức vào tháng 5 vừa rồi sau khi dinh thự chính thức của ông cũng bị bao vây bởi một đám đông giận dữ.
Gia đình nhà Rajapaksa bắt đầu gây ảnh hưởng khi người anh Mahinda kế thừa chiếc ghế quốc hội mà cha ông để lại vào năm 1970. Tuy nhiên, vị thế của gia đình Rajapaksa lúc đó chưa thực sự chắc chắn, khi mà người em trai Gotabaya còn phải chuyển sang Mỹ vào năm 1998, làm kỹ thuật viên CNTT và trở thành công dân Mỹ vào năm 2003.
Tổng thống Gotabaya Rajapaksa đã bỏ trốn khỏi Sri Lanka. Ảnh: Reuters
Khi Mahinda đắc cử tổng thống vào năm 2005, ông đã gần như biến chính phủ trở thành một “công ty gia đình”. Trong đó, người em trai Gotabaya được bổ nhiệm vào vị trí Bộ trưởng Bộ Quốc phòng sau khi đánh bại quân ly khai Tamil. Đây là một chiến dịch đẫm máu đến mức nó đã đối mặt với những lời cáo buộc về tội ác chiến tranh.
Tầm ảnh hưởng của gia đình nhà Rajapaksa ngày càng lớn mạnh sau đó. Bên cạnh Mahinda và Gotabaya cùng thay nhau làm cả tổng thống lẫn thủ tướng, còn có 2 người anh em ruột khác của họ cũng giữ các chức vụ hàng đầu trong chính phủ. Cụ thể, người em thứ ba Basil Rajapaksa (71 tuổi) từng được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Tài chính năm 2021, sau khi đã nắm giữ một loạt vị trí quan trọng khác. Trong khi đó, người anh cả Chamal Rajapaksa cũng có một chân trong Nội các Sri Lanka từ năm 2019.
Ngoài ra, 2 người con của Mahinda, Namal (36) và Yoshitha (34) lần lượt giữ chức Bộ trưởng Thanh niên và Thể thao và Thủ tướng trong một thời gian ngắn, trước khi đều từ chức vào hồi tháng 5 vừa rồi khi cuộc khủng hoảng nổ ra. Chưa hết, con trai Shasheedra của người anh cả Chamal cũng từng giữ chức Bộ trưởng Nông nghiệp nước này, trước khi cũng từ chức trong khoảng cuối tháng 4 và đầu tháng 5.
Để duy trì một hệ thống “gia đình trị” trong chính phủ của cả một quốc gia, anh em nhà Rajapaksa buộc phải tô vẽ màu hồng cho nền kinh tế đất nước và che giấu những mầm mống khủng hoảng, bằng cách vay mượn các quốc gia nước ngoài. Hàng tỷ đô la tiền vay mượn đổ vào quốc gia này, phần lớn phục vụ cho những dự án phù phiếm lãng phí ở thủ đô Colombo. Nó giống như một quả bong bóng được thổi phồng hết mức và giờ thì đã vỡ vụn.
Có thể nói, đại dịch COVID và tác động từ cuộc chiến ở Ukraine đã góp phần khiến gia đình nhà Rajapaksa sụp đổ nhanh hơn dự kiến. Cụ thể, đại dịch COVID đã tước đi lượng khách du lịch nước ngoài và nguồn ngoại tệ quan trọng của đất nước mà nước này cần để nhập khẩu nhiên liệu và thuốc men. Sự quản lý yếu kém của chính phủ và tình trạng khan hiếm tiền tệ đã làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt.
Cuộc khủng hoảng ngày càng trở nên tồi tệ hơn bởi cuộc chiến ở Ukraine, vốn làm gia tăng thêm nhiều vấn đề về chuỗi cung ứng trên toàn cầu. Vào tháng 4, chính phủ đã buộc phải thông báo không thể thanh toán nợ quốc tế của mình, qua đó rơi vào tình trạng vỡ nợ nước ngoài.
Theo Liên Hợp Quốc, hơn một phần tư trong số gần 22 triệu người của Sri Lanka có nguy cơ thiếu lương thực. Quốc gia này cần 6 tỷ USD cho đến cuối năm để mua nhiên liệu và các mặt hàng thiết yếu khác nhưng câu hỏi đặt ra là số tiền đó sẽ đến từ đâu, khi mà mọi nguồn thu đều đã cạn kiệt?
Để trả lời rõ cho câu hỏi này, chúng ta cần quay ngược thời gian trở về trước đó vài tháng. Trong nền kinh tế sa sút bởi đại dịch COVID và tình trạng tắc nghẽn chuỗi cung ứng toàn cầu hồi cuối năm 2021, chính phủ của gia đình nhà Rajapaksa đã đưa ra chính sách cắt giảm thuế để xoa dịu người dân. Điều này đã làm giảm nguồn thu của chính phủ, cùng với việc các hoạt động du lịch vốn là nguồn thu chính của đất nước bị đình trệ.
Sri Lanka cũng đưa ra một chính sách thể hiện sự cùng quẫn, khi cấm nhập khẩu xe có động cơ, phân bón tổng hợp và thuốc trừ sâu để tiết kiệm ngoại tệ. Kết quả thật thảm khốc: Sản lượng chè - nguồn thu xuất khẩu chính - giảm khoảng 18% và sản lượng ngũ cốc giảm 43%. Chính phủ đã tiết kiệm được 400 triệu USD nhờ cấm phân bón nước ngoài, nhưng lại phải chi 450 triệu USD để nhập khẩu gạo!
Sau đó, họ đã hủy bỏ lệnh cấm phân bón đối với một số cây trồng chủ chốt, nhưng thật không may đúng vào lúc này cuộc chiến giữa Nga và Ukraine xảy ra, dẫn đến việc giá mọi mặt hàng tăng vọt, đặc biệt nhiên liệu và phân bón - những mặt hàng cần thiết nhất để giúp cầm cự nền kinh tế Sri Lanka. Đó là lý do tại sao Sri Lanka lại có thể dễ dàng sụp đổ nhanh đến như vậy, khi mà chỉ mới cách đây vài năm họ vẫn còn là một quốc gia phát triển khá mạnh, sở hữu một tầng lớp trung lưu đông đảo.
Theo thông tin mới nhất, Rajapaksa đã gọi điện cho phát ngôi viên của quốc hội để nói rằng ông sẽ từ chức vào cuối ngày hôm nay (13/7), sau khi đã bỏ trốn thành công sang Maldives. Đây có thể nói là dấu chấm hết cho gia đình nhà Rajapaksa.
Tuy nhiên, tấn bi kịch dành cho người Sri Lanka mới chỉ bắt đầu. Tất cả 22 triệu dân của quốc đảo này đều đang đối mặt với một tương lai mờ mịt, không phải vì chiến tranh hay xung đột mà bởi sự yếu kém, quan liêu của chính phủ cùng với một gia tộc ưa quyền lực...
Hải Anh
Thích
(CLO) Mới đây, UBND TP HCM đã ban hành Quyết định 113 về Bảng giá cho thuê nhà ở cũ thuộc tài sản công trên địa bàn thành phố.
(CLO) Trong vòng một thập kỷ qua, thị trường ô tô tại Mỹ đã thay đổi đáng kể, đến mức hầu hết các mẫu xe mới hiện nay không còn là các dòng xe hơi truyền thống.
(CLO) Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa lên tiếng kêu gọi chính phủ và Ngân hàng Trung ương Nga xích lại gần nhau hơn trong việc giải quyết một vấn đề then chốt đối với doanh nghiệp và người dân: lạm phát.
(CLO) Việc sử dụng USD trong thương mại toàn cầu đối mặt thách thức lớn, khi ông Igor Sechin nhấn mạnh vàng sẽ trở thành đối thủ mới, tái định hình kinh tế.
(CLO) Tác phẩm "Những hình ảnh xúc động tại lễ tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng" vinh dự đoạt giải Đặc biệt tại Giải ảnh “Khoảnh khắc Báo chí” 2024. Chia sẻ với Báo Nhà báo & Công luận, đại diện nhóm tác giả, nhà báo Lê Hiếu, đại diện nhóm tác giả cho rằng: “Giải đã thu hút hàng nghìn phóng viên chuyên và không chuyên tham gia, tạo nên một cuộc thi đa màu sắc, 'trăm hoa đua nở'..."
(CLO) Samsung ra mắt bản beta One UI 7 dựa trên Android 15 với giao diện mới, tính năng AI, cải thiện tích hợp PC. Hướng dẫn đăng ký và cài đặt cho các thiết bị Galaxy.
(CLO) Trung Quốc tăng gấp ba lần xuất khẩu xe hybrid sang châu Âu, đạt 65.800 chiếc, nhằm né thuế xe điện mới của EU lên tới 45,3%.
(CLO) Sự biến mất của thiết kế xe "pontoon" từ sau Thế chiến II, với bước ngoặt từ mẫu Cisitalia 202 năm 1947, đã mở ra kỷ nguyên ô tô hiện đại.
(CLO) Doanh thu dầu mỏ Nga tháng 11 giảm 21%, chỉ đạt 5,8 tỷ USD, do giá dầu Urals lao dốc xuống 64,72 USD/thùng, đe dọa nền kinh tế Nga.
(CLO) Ngày 6/12 tại thành phố Huế, tổ chức Diễn đàn quốc tế với chủ đề “Một số định hướng phát triển kinh tế di sản, kinh tế xanh và kinh tế số tại tỉnh Thừa Thiên Huế”.
(CLO) Mới đây, Ban tổ chức concert ''Anh trai vượt ngàn chông gai" công bố dàn sao đình đám sẽ góp mặt trong đêm concert thứ 2 diễn ra tại Hưng Yên vào ngày 14/12 tới.
(CLO) Tập đoàn Lộc Trời (Mã: LTG) vẫn chưa giải quyết xong lùm xùm về nhân sự. Kinh doanh Quý 1/2024 ghi nhận thua lỗ 96 tỷ đồng. Công ty lại vừa bị phạt và truy thu thuế 5 tỷ.
(CLO) Silva, họ hoặc tên của khoảng 5 triệu người Brazil, từ lâu đã được xem như di sản của một chương đen tối trong thời kỳ thuộc địa. Nhưng giờ đây, nhiều người đang nhìn nhận cái tên Silva của mình theo những cách mới.
(CLO) Thấm nhuần đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", những năm qua, tỉnh Thanh Hóa đã không ngừng đẩy mạnh các hoạt động tri ân, chăm lo đời sống cho các đối tượng chính sách, người có công với cách mạng.
(CLO) Sự chuyển mình của Newsquest từ nhà xuất bản truyền thống thành công ty tiếp thị kỹ thuật số địa phương là chiến lược thành công giúp công ty đa dạng hóa nguồn doanh thu.
(NB&CL) Trận Phai Khắt và Nà Ngần là hai trận đánh đầu tiên của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam - và ngay trong trận đầu ấy, đã là những chiến thắng vang dội. Bởi vậy, Phai Khắt và Nà Ngần cũng được xem là biểu tượng sinh động của truyền thống “Quyết chiến, Quyết thắng” của Quân đội nhân dân Việt Nam.
(CLO) Silva, họ hoặc tên của khoảng 5 triệu người Brazil, từ lâu đã được xem như di sản của một chương đen tối trong thời kỳ thuộc địa. Nhưng giờ đây, nhiều người đang nhìn nhận cái tên Silva của mình theo những cách mới.
(CLO) Ngoài nhóm Hayat Tahrir al-Sham và Quân đội Syria Tự do, chiến sự tại Syria thời gian gần đây cũng chứng kiến sự tham gia của Quân đội quốc gia Syria (SNA), vốn được xem là nhóm được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.
(CLO) Tổng thống Volodymyr Zelenskyy vừa tuyên bố mỗi người Ukraine sẽ được hỗ trợ khoảng 24 USD trong mùa đông năm nay, một khoản tiền nhỏ cho những tính toán lớn của ông trong thời gian tới.
(CLO) Ngày 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Seok Yeol tuyên bố áp dụng thiết quân luật ở nước này. Sắc lệnh thiết quân luật cũng liên quan đến việc đình chỉ hoạt động của Quốc hội Hàn Quốc.
(CLO) Từng tuyên thệ với Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và Al Qaeda, Mohammed Al-Jawlani đã bất ngờ dẫn đầu một lực lượng nổi dậy hùng mạnh tiến đánh và kiểm soát phần lớn thành phố lớn Aleppo của Syria.
(CLO) Ông Donald Trump mới đây đã đe dọa áp thuế 100% đối với hàng nhập khẩu từ các nước BRICS nếu họ phát triển một loại tiền tệ mới nhằm cạnh tranh với đồng USD.
(CLO) Cuộc nội chiến kéo dài 13 năm ở Syria một lần nữa thu hút sự chú ý quốc tế khi quân nổi dậy bất ngờ tấn công thành phố chiến lược Aleppo. Cuộc chiến đang bùng phát trở lại này cho thấy tình hình tại Trung Đông sẽ còn nóng và phức tạp hơn.
(NB&CL) Theo BBT tờ TIME, như thông lệ thường niên, các BTV ảnh của tạp chí lại cùng ngồi lại để lựa chọn, đánh giá những hình ảnh mà họ cho là có sức ảnh hưởng, lan toả, ấn tượng hơn cả trong một năm vừa trôi qua. Với họ, đây là công việc không dễ dàng, bởi trải qua 12 tháng trong năm, thế giới luôn ăm ắp sự kiện và các phóng viên ảnh khắp nơi trên thế giới dường như hiếm khi bỏ lỡ các hình ảnh đắt giá. Dưới đây là một số trong top 100 bức ảnh vừa được TIME lựa chọn và công bố.
(CLO) Khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng, thuế quan có thể sẽ một lần nữa đóng vai trò quan trọng trong chương trình nghị sự chính sách của ông.
(NB&CL) “Đại dịch trong bóng tối” là cách mà Liên Hợp Quốc gọi tên vấn nạn bạo lực bùng lên khủng khiếp đối với phụ nữ hồi tháng 11/2021 bởi sự giãn cách và cách ly xã hội trong giai đoạn đại dịch Covid-19 đang hồi ác liệt. Nhưng đến nay, sau 3 năm, trong khi đại dịch Covid-19 đã hạ nhiệt thì vấn nạn bạo lực với phụ nữ và trẻ em gái không những không thuyên giảm mà có phần còn diễn tiến ngày càng đáng quan ngại, nhức nhối.
