Văn phòng UBND tỉnh Lào Cai cho biết, trước thực trạng có nhiều cá nhân sử dụng kích điện để đánh bắt giun đất tại một số huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đã vừa ký ban hành văn bản số 4513/UBND-NLN yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương tăng cường triển khai các biện pháp ngăn chặn tình trạng kích điện, sơ chế và thu mua giun đất.

Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các phòng, cơ quan chuyên môn, UBND cấp xã (đặc biệt là lực lượng công an, dân quân xã) tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra, kiểm soát và ngăn chặn kịp thời các hành vi đánh bắt giun đất trái phép trên địa bàn; đồng thời, tăng cường kiểm tra hoạt động của các cơ sở thu gom, sấy khô, mua bán giun đất không có đầy đủ hồ sơ pháp lý, xử lý nghiêm theo quy định.

Nhận diện các hành vi vi phạm của các cơ sở và áp dụng quy định pháp luật hiện hành về nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, quy định về an toàn thực phẩm, chất lượng sản phẩm, quy định về môi trường để xử lý các trường hợp này.

"Kiểm tra, ngăn chặn, xử lý nghiêm, kịp thời các đối tượng có hành vi sơ chế, sấy khô giun đất gây phát sinh chất thải, nước thải từ hoạt động chế biến của các cơ sở chế biến giun đất (chưa được cấp phép, chưa có hồ sơ pháp lý về môi trường, chưa đầu tư các công trình biện pháp bảo vệ môi trường)", công văn trên yêu cầu.

Cũng theo văn bản trên, Cục Quản lý thị trường tỉnh Lài Cai được giao  chỉ đạo các Đội Quản lý thị trường trực thuộc, phối hợp với các cơ quan liên quan và các địa phương tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi tàng trữ, kinh doanh, buôn bán các loại máy kích điện bắt giun đất, máy mổ giun không có nguồn gốc xuất xứ và các cơ sở thu gom, sơ chế, sấy khô, mua bán giun đất tự nhiên; nhận diện làm rõ các hành vi vi phạm để có biện pháp ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi mua bán giun đất tự nhiên trái phép với mục đích thương mại trên địa bàn.

Công an tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ và công an các huyện, thị xã, thành phố phối hợp chặt chẽ với cơ quan ban ngành, địa phương tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, nhằm ngăn chặn kịp thời hành vi kích điện, sơ chế, buôn bán giun đất; các tổ chức, cá nhân kinh doanh buôn bán kích điện không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật trên địa bàn; gây hủy hoại đến đất sản xuất nông nghiệp và môi trường, ảnh hưởng đến an ninh trật tự và môi trường ở địa phương. Xử lý hành chính với các hành vi xâm nhập trái phép vào khu vực đất sản xuất người dân thực hiện kích giun khi chưa được sự cho phép của chủ vườn. Đảm bảo an ninh trật tự địa phương, giám sát chặt chẽ các đối tượng từ nơi khác tới để thực hiện hành vi buôn bán máy kích điện, thu mua giun đất.

Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đẩy mạnh công tác thu thập thông tin, nắm tình hình địa bàn, tăng cường kiểm tra, kiểm soát khu vực biên giới, cửa khẩu, nhất là những nơi có đường mòn, sông suối, địa bàn thuận lợi dễ bị các đối tượng lợi dụng để tập kết, vận chuyển trái phép giun đất sang Trung Quốc bán trái phép.

UBND các huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh Lào Cai được đề nghị huy động các tổ chức chính trị - xã hội, tập trung mọi nguồn lực, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng tới người dân về vai trò, lợi ích của giun đất đối với môi trường đất và cây trồng; khuyến khích Nhân dân phối hợp đấu tranh phát hiện hoạt động đánh bắt, buôn bán giun đất tại địa phương, kịp thời thông báo cho lực lượng chức năng để có biện pháp ngăn chặn.

Đồng thời phổ biến các quy định của pháp luật về Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường để người dân hiểu rõ hậu quả nghiêm trọng của việc đánh bắt giun đất bằng kích điện đối với tầng canh tác và hiệu quả sản xuất nông nghiệp. Khuyến khích cộng đồng dân cư đưa hành vi kích điện, sơ chế, mua bán giun đất vào hương ước, quy ước của xóm, thôn bản. Không để tình trạng bắt giun đất ngày càng mở rộng, gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động sản xuất nông nghiệp và hệ sinh thái tự nhiên.

Hướng dẫn người dân sản xuất nông nghiệp an toàn, thân thiện với môi trường; sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học để tạo môi trường thuận lợi cho giun đất sinh trưởng và phát triển phân huỷ chất hữu cơ, góp phần cải tạo, nâng cao độ phì nhiêu cho đất sản xuất; đặc biệt chú trọng tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tại các khu vực đất sản xuất đã bị đánh bắt giun trái phép bằng kích điện, để phục hồi và cân bằng hệ sinh thái trong đất.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Ca được giao chủ trì, nghiên cứu Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản liên quan hướng dẫn cụ thể việc nhận diện các hành vi hủy hoại đất, hành vi gây ô nhiễm môi trường do việc thu bắt giun đất, sơ chế, sấy giun đất gây ra (như dùng hóa chất, dùng kích điện…); các chế tài áp dụng xử lý theo quy định hiện hành để các địa phương, lực lượng chức năng thống nhất áp dụng.

Phối hợp với các cơ quan chức năng, địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân không sử dụng kích điện để đánh bắt, sơ chế giun làm giảm chất lượng đất canh tác, gây ô nhiễm, suy thoái môi trường. Tập trung tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về đất đai, bảo vệ môi trường và các quy định liên quan tới việc kích điện, sơ chế và thu mua giun đất.

Phạm Ngọc Triển