Trong một tuyên bố của cơ quan thông tấn nhà nước chính thức của Saudi Arabia, phát ngôn viên quân đội, Đại tá Turki al-Malki, nói rằng lệnh ngừng bắn sẽ kéo dài hai tuần và nó đáp lại lời kêu gọi của Mỹ nhằm ngăn chặn sự thù địch giữa đại dịch Covid-19.

Ông cho rằng, lệnh ngừng bắn có thể được mở rộng để mở đường cho tất cả các bên tham gia thảo luận về các đề xuất, các bước và cơ chế ngừng bắn bền vững ở Yemen... cho một giải pháp chính trị toàn diện ở quốc gia Trung Đông này.

Hiện vẫn không có phản ứng ngay lập tức từ các nhà lãnh đạo Houthi hoặc chính phủ Yemen được quốc tế công nhận đối với tuyên bố của Liên minh quân sự do Saudi Arabia dẫn đầu.

Chỉ vài giờ sau khi thông báo, người dân ở tỉnh Marib của Yemen đang tranh cãi cho biết, một tên lửa được cho là của Houthi bị nghi ngờ đã tấn công một tòa nhà an ninh ở trung tâm thành phố.

Vẫn chưa có tuyên bố nhận trách nhiệm hoặc báo cáo về thương vong ngay lập tức sau vụ tấn công này. Cố vấn tổng thống của Yemen, Abdel-Malek al-Mekhlafi, đã đổ lỗi cho lực lượng Houthi khi nói trên Twitter rằng, cuộc tấn công cho thấy phiến quân Hồi giáo đang “thúc đẩy chiến tranh chứ không phải là hòa bình”.

Trong khi đó, tổng thư ký Liên Hợp Quốc, ông Antonio Guterres hoan nghênh thông báo này: “Điều này có thể giúp thúc đẩy các nỗ lực hướng tới hòa bình cũng như phản ứng của đất nước trước đại dịch Covid-19”.

Trước đó, ông Antonio Guterres đã kêu gọi ngừng bắn trong tất cả các cuộc xung đột toàn cầu vào ngày 23/3 để ngăn chặn virus Corona và đặc biệt kêu gọi hai ngày sau đó để chấm dứt tại Yemen.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc kêu gọi chính phủ Yemen, được hỗ trợ bởi Liên minh do Saudi Arabia lãnh đạo và lực lượng Houthi phải tuân theo cam kết của họ ngay lập tức chấm dứt chiến sự thù địch để đáp lại lời thỉnh cầu ngày 25/3 và tham gia với nhau mà không cần điều kiện trong các cuộc đàm phán, được tạo điều kiện bởi Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc tại Yemen, Martin Griffiths.

Chỉ thông qua đối thoại, các bên mới có thể đồng ý về cơ chế duy trì lệnh ngừng bắn trên toàn quốc, các biện pháp xây dựng lòng tin nhân đạo và kinh tế để giảm bớt đau khổ của người dân Yemen và nối lại tiến trình chính trị để đạt được một giải pháp toàn diện, qua đó kết thúc cuộc xung đột, Guterres nói trong một tuyên bố.

Guterres cho biết hồi đầu tháng này rằng, các bên tham chiến ở 11 quốc gia đã phản ứng tích cực với lời kêu gọi của ông về việc ngừng bắn toàn cầu để giải quyết sự lây lan của virus SARS-CoV-2.

Guterres sau đó nói rằng, cả thế giới, không quan tâm đến quốc tịch hay dân tộc, phe phái hay đức tin, đang phải đối mặt với kẻ thù chung - Covid-19.

Giao tranh dữ dội ở Yemen giữa các lực lượng chính phủ do Liên minh Saudi Arabia hậu thuẫn và người Houthi đã giết chết hơn 270 người trong 10 ngày qua, các quan chức chính phủ và lãnh đạo bộ lạc cho biết hôm thứ Tư.

Hai bên đang chiến đấu ở tỉnh biên giới trọng điểm Jawf và tỉnh trung tâm giàu dầu mỏ của Marib. Các quan chức nói với điều kiện giấu tên vì họ không được phép chia sẻ trên các phương tiện truyền thông, trong khi các nhà lãnh đạo bộ lạc không muốn được trích dẫn bằng tên vì sợ bị trả thù.

Cuộc chiến bùng nổ diễn ra vào thời điểm Saudi Arabia chặn một tên lửa nhắm vào thủ đô Riyadh của họ vào cuối tháng trước. Lực lượng Houthi thường xuyên phóng tên lửa qua biên giới Yemen vào Saudi Arabia.

Cuộc chiến này đã chứng minh sự tốn kém đối với Saudi Arabia và đã làm mất hình ảnh của họ ở nước ngoài. Đất nước này đang tham gia vào cuộc chiến quốc tế về giá dầu mỏ, đã đẩy sản lượng khai thác dầu của mình lên cao hơn để cố gắng lấy lại thị phần từ Nga và Hoa Kỳ.

Các nhóm nhân quyền quốc tế chỉ trích Saudi Arabia về cuộc xung đột và thảm họa nhân đạo. Ở trong nước, Saudi Arabia cũng đang chiến đấu với sự bùng phát của virus Corona, với 2.932 trường hợp được xác nhận dương tính với virus SARS-CoV-2 và 41 trường hợp tử vong.

Al-Malki, phát ngôn viên của Liên minh, cho biết lệnh ngừng bắn nhằm “xây dựng lòng tin” giữa hai bên tham chiến và ủng hộ sáng kiến ​​do Liên Hợp Quốc lãnh đạo để chấm dứt chiến tranh.

Yemen, quốc gia nghèo nhất thế giới Ả Rập, đã bị tàn phá bởi nội chiến từ năm 2014. Đó là khi người Houthi do Iran hậu thuẫn nắm quyền kiểm soát đất nước miền bắc, bao gồm cả thủ đô Sanaa. Liên minh quân sự do Saudi Arabia dẫn đầu đã can thiệp chống lại người Houthi năm sau đó, tiến hành các cuộc không kích không ngừng và phong tỏa Yemen.

Những nỗ lực trong quá khứ để kết thúc cuộc xung đột đã bị đình trệ. Một thỏa thuận hòa bình năm 2018 được dàn xếp bởi Mỹ ở Thụy Điển, với bản đồ giới tuyến kết thúc tại thành phố cảng quan trọng của Hodeida, nhưng mang lại ít tiến bộ thực tế.

Các cuộc đàm phán do Al-Malki đề xuất sẽ là cuộc đàm phán hòa bình trực diện đầu tiên giữa Liên minh Saudi Arabia, Houthi và chính phủ Yêmn kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Ngoài đại diện của hai bên tham chiến, al-Malki cho biết một đội quân của Saudi Arabia cũng sẽ có mặt.

Trong quá khứ, các cuộc đàm phán không chính thức và bí mật đã diễn ra tại Saudi Arabia và Oman giữa Houthi và Saudi. Cả hai bên đổ lỗi cho sự thất bại của các cuộc đàm phán bởi sự thao túng của Saudi Arabia hoặc Iran.

Đến nay, cuộc xung đột đã giết chết hơn 100.000 người và tạo ra cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới, khiến hàng triệu người phải chịu cảnh thiếu thốn lương thực, chăm sóc y tế và đẩy đất nước đến bờ vực của nạn đói.

Chấn Phong (Tổng hợp)