"Theo hiểu biết của chúng tôi, nghiên cứu này đại diện cho nỗ lực lớn nhất cho đến nay để xác định các yếu tố nguy cơ gây ra ung thư và nhằm ước tính gánh nặng trên phạm vi quốc gia, quốc tế và trên toàn cầu”, Tiến sĩ Chris Murray, giám đốc Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe tại Đại học Washington, viết trong nghiên cứu.

Nghiên cứu do Quỹ Bill & Melinda Gates tài trợ. Ông Murray và các đồng nghiệp của ông đã nghiên cứu tỷ lệ tử vong và tàn tật do ung thư từ năm 2010 đến năm 2019 trên 204 quốc gia, kiểm tra 23 loại ung thư và 34 yếu tố nguy cơ.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra các loại ung thư có số người tử vong hàng đầu trong năm 2019 là ung thư khí quản, phế quản và phổi cho cả nam và nữ.

Dữ liệu cũng cho thấy tỷ lệ tử vong do ung thư đang gia tăng 20,4% trên toàn thế giới từ năm 2010 đến năm 2019. Trên toàn cầu, vào năm 2019, 5 khu vực dẫn đầu về tỷ lệ tử vong do ung thư là Trung Âu, Đông Á, Bắc Mỹ, Nam Mỹ và Tây Âu.

"Những phát hiện này nhấn mạnh rằng gánh nặng ung thư trên toàn cầu có tiềm năng phòng ngừa thông qua các biện pháp can thiệp nhằm giảm tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ ung thư đã biết", các nhà nghiên cứu đã viết. Nghiên cứu cho biết thêm: "Các nỗ lực giảm thiểu nguy cơ ung thư phải đi đôi với các chiến lược kiểm soát ung thư toàn diện bao gồm các nỗ lực hỗ trợ chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả".

Nghiên cứu mới đã "xác định rõ ràng" tầm quan trọng của việc ngăn ngừa ung thư nguyên phát và "số lượng ung thư ngày càng tăng liên quan đến béo phì rõ ràng đang cần được chú ý", Tiến sĩ William Dahut, giám đốc khoa học của Hiệp hội Ung thư Mỹ, viết trong một email. Ông lưu ý: "Việc sửa đổi hành vi có thể cứu sống hàng triệu người".

Mặc dù việc sử dụng thuốc lá ở Mỹ ít hơn các nước khác, nhưng các ca tử vong do ung thư do thuốc lá vẫn tiếp tục là một vấn đề lớn và tác động không cân đối đến một số bang nhất định, ông Dahut viết.

Một nghiên cứu riêng biệt, được công bố vào đầu tháng này trên Tạp chí Ung thư Quốc tế, cho thấy tỷ lệ ước tính tử vong do ung thư trong năm 2019 do hút thuốc lá ở người lớn tuổi từ 25 đến 79 dao động từ 16,5% ở Utah đến 37,8% ở Kentucky. Tổng thu nhập ước tính bị mất từ những người tử vong do hút thuốc lá dao động từ 32,2 triệu đô la ở Wyoming đến 1,6 tỷ đô la ở California.

Ông Dahut cho biết thêm: “Ngoài ra, sử dụng rượu cũng như sự gia tăng đáng kể của chỉ số BMI trung bình sẽ dẫn đến số lượng đáng kể các ca tử vong do ung thư có thể ngăn ngừa được. Tầm soát ung thư đặc biệt quan trọng đối với những người có nguy cơ gia tăng"

Trong một bài xã luận được xuất bản cùng với nghiên cứu mới trên tạp chí The Lancet, Tiến sĩ Diana Safarti và Jason Gurney thuộc Cơ quan Kiểm soát Ung thư Te Aho o Te Kahu ở New Zealand đã viết rằng các yếu tố nguy cơ có thể phòng ngừa có xu hướng được định hình theo nghèo đói.

"Nghèo đói ảnh hưởng đến môi trường mà mọi người sống và những môi trường đó định hình các quyết định về lối sống mà mọi người có thể thực hiện. Việc ngăn ngừa ung thư đòi hỏi nỗ lực phối hợp trong và ngoài ngành y tế. Hành động này bao gồm các chính sách cụ thể tập trung vào giảm phơi nhiễm với ung thư từ các yếu tố nguy cơ như sử dụng thuốc lá và rượu, và tiếp cận với các loại vắc xin ngăn ngừa nhiễm trùng gây ung thư, bao gồm cả viêm gan B và HPV", hai tiến sĩ viết.

Quốc Thiên (theo CNN)