Tuy nhiên, Ủy ban châu Âu cho biết hôm thứ Sáu (1/4) rằng những bên có hợp đồng yêu cầu thanh toán bằng euro hoặc đô la Mỹ nên tuân theo điều đó. Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu cho biết: "Các hợp đồng đã thỏa thuận phải được tôn trọng. 97% các hợp đồng liên quan quy định rõ ràng việc thanh toán bằng euro hoặc đô la Mỹ. Các công ty có hợp đồng như vậy không nên làm theo yêu cầu của Nga".
Điện Kremlin hôm qua cho biết họ sẽ không cắt nguồn khí đốt đến châu Âu ngay lập tức, vì các khoản thanh toán cho việc giao hàng sau ngày 1 tháng 4 sẽ chỉ được thanh toán vào nửa cuối tháng này và đầu tháng 5.
Hôm thứ Năm, Moscow ra quyết định rằng những người mua khí đốt của Nga ở nước ngoài sẽ phải mở tài khoản bằng đồng rúp tại ngân hàng Gazprombank do nhà nước điều hành từ thứ Sáu, nếu không sẽ có nguy cơ bị cắt nguồn cung.
Các nhà phân tích cho biết kế hoạch thanh toán bằng đồng rúp, nhằm củng cố vị trí trung tâm của Gazprom trong hoạt động kinh doanh khí đốt của Nga, là để bảo vệ công ty này khỏi các lệnh trừng phạt trong tương lai hơn là cắt đứt nguồn nhiên liệu đến châu Âu.
Ngân hàng Gazprombank không bị áp đặt các lệnh trừng phạt khắc nghiệt đối với các ngân hàng khác của Nga, nên những người mua khí đốt ở châu Âu có thể mở tài khoản với ngân hàng này và thực hiện các khoản thanh toán khí đốt với Nga.
Mặc dù xuất khẩu năng lượng là đòn bẩy mạnh mẽ nhất của ông Putin để chống lại các lệnh trừng phạt của phương Tây, song Nga thực ra cũng chưa có ngay thị trường thay thế để bán khí đốt của mình, phần lớn vẫn được chuyển sang châu Âu.
Một nhà kinh doanh khí đốt ở châu Âu cho biết: "Nếu Putin cắt khí đốt, thì cũng có thể chỉ trong một khoảng thời gian ngắn. Ông ấy vẫn cần tiền của chúng tôi và không thể định tuyến lại toàn bộ dòng chảy khí đốt tự nhiên".
Trong khi đó, Đức cho biết họ đang xem xét sắc lệnh của Putin. Người phát ngôn của Bộ Kinh tế Đức cho biết nước này vẫn đang thanh toán bằng euro theo hợp đồng với Nga. Berlin cũng đã phải kích hoạt một kế hoạch khẩn cấp, qua đó có thể dẫn đến việc phân phối khí đốt nếu nguồn cung giảm quá thấp.
Huy Hoàng (theo Reuters)