Quốc gia với 2,8 triệu dân này dự kiến sẽ đón hơn một triệu du khách cho sự kiện bóng đá lớn nhất hành tinh VCK World Cup 2022 vào tháng 11 năm nay. Vì thế, Qatar phải chạy đua với thời gian để hoàn thành những công trình mới: một hệ thống tàu điện ngầm hiện đại, tám sân vận động bóng đá tối tân (bao gồm một nhà thi đấu có sức chứa 40.000 chỗ ngồi có thể tháo lắp dễ dàng được lắp ráp từ 974 container) và hơn 40 tác phẩm điêu khắc công cộng của những tên tuổi lớn nhất trong nghệ thuật đương đại.

Trong đó, đáng chú ý nhất là Bảo tàng Thể thao và Olympic Qatar 3-2-1 được khánh thành mới đây nhân dịp thành phố Doha, thủ đô của Qatar, tổ chức Lễ bốc thăm World Cup.

Với diện tích 18.952 m2, đây là một trong những bảo tàng thể thao lớn nhất hành tinh và là bảo tàng Ả Rập đầu tiên tham gia Mạng lưới Bảo tàng Olympic. Qatar cũng là quốc gia Ả Rập đầu tiên đăng cai World Cup.

Kiến trúc sư Joan Sibina thiết kế bảo tàng thành hai phần riêng biệt: Tòa nhà mô phỏng Sân vận động Quốc tế Khalifa, kèm theo đó là một tòa nhà có lối vào hình xoắn ốc lấy cảm hứng từ các vòng tròn Olympic có đèn neon màu xanh lam, vàng, trắng, xanh lá cây và đỏ phát sáng vào ban đêm.

Lối vào bảo tàng mô phỏng đường chạy trên sân vận động. Mashrabiya (cửa sổ gỗ trạm rỗng theo phong cách Hồi giáo) tạo bóng mát vào những ngày nắng nóng. Bảo tàng được chia thành bảy khu vực, bắt đầu với lịch sử thể thao và tiếp tục hành trình từ thế kỷ thứ tám trước Công nguyên cho đến ngày nay.

Bảo tàng sử dụng màn hình hiện đại kết hợp trình chiếu âm thanh, hình ảnh sinh động và mô phỏng kỹ thuật số tương tác. Ví dụ: một khu bắn cung ảo, nơi khách tham quan có thể thử bắn tên như người Hy Lạp cổ đại.

Những điểm nổi bật khác bao gồm một cỗ xe đua La Mã được được, một chiếc xe đạp chạy bằng đồng xu sản xuất năm 1882 và chày gỗ cho Pahlevani (một nghi lễ cổ xưa của Iran được thực hiện trong một hố hình bát giác có khán giả vây quanh). Một trong những hiện vật được đánh giá cao hơn là một quả bóng đá trong trận Chung kết Cúp FA năm 1888 của Anh, nơi West Bromwich Albion đánh bại Preston North End với tỷ số 2-1.

Phòng trưng bày được chiếu sáng rực rỡ làm nổi bật mọi ngọn đuốc từ Thế vận hội Olympic mùa hè và mùa đông từ năm 1936 trở đi. Một không gian khác trưng bày các vật kỷ niệm Olympic bao gồm các chương trình, cờ hiệu và các vật dụng kỳ quặc như kính 3D (Thế vận hội mùa hè Helsinki, 1952) và bia stein (Thế vận hội mùa đông Sarajevo, 1984).

Đặc biệt, hiện vật giành được nhiều sự quan tâm nhất từ khách đến thăm là chiếc găng tay đấm bốc có chữ ký của Muhammad Ali từ Thế vận hội Olympic 1960 ở Rome, nơi nhà vô địch boxing hạng nặng giành được huy chương vàng.

Sảnh vận động viên của bảo tàng trưng bày hiện vật của 90 vận động viên tiên phong, mỗi người có một tủ trưng bày riêng. Trong đó, có một số cái tên quen thuộc như Tom Brady và Usain Bolt. Những người khác cũng có tên như đô vật sumo Nhật Bản Taiho Koki, vận động viên lướt ván buồm người Pháp Antoine Albeau và vận động viên điền kinh người Mỹ Ibtihaj Muhammad.

Bảo tàng cũng trưng bày hiện vật của các vận động viên Paralympic, như chiếc xe lăn trong Thế vận hội Bắc Kinh 2008 của vận động viên đua xe đạp người Thụy Sĩ Heinz Frei.

Bảo tàng trưng bày một chiếc xe đua Công thức 1 và chiếc xe trượt tuyết được đội Jamaica sử dụng tại Thế vận hội Mùa đông 1988 ở Calgary. Nhiều hiện vật có chữ ký của các vận động viên nổi tiếng, bao gồm cây gậy bóng chày của Babe Ruth, găng tay đấm bốc của Manny Pacquaio, quả bóng đá được tiền đạo người Brazil Pelé sử dụng để ghi bàn thắng thứ 1.000 trong sự nghiệp, và cây vợt Steffi Graf đã dùng tại giải Pháp mở rộng năm 1999 khi cô đánh bại đối thủ Monica Seles ở bán kết.

Trong khi bảo tàng tập trung chủ yếu vào văn hóa thể thao toàn cầu, họ cũng không thể bỏ qua phần về những chiến thắng của chính Qatar. Ngoài việc kể câu chuyện đằng sau những huy chương vàng đầu tiên của quốc gia này (chiến thắng của vận động viên cử tạ Fares El Bakh và vận động viên nhảy cao Mutaz Barshim tại Thế vận hội Tokyo 2020), bảo tàng còn đào sâu vào các môn thể thao truyền thống của Qatar như bắn chim ưng và lặn ngọc trai.

Ngọc trai là một trong những mặt hàng xuất khẩu chính của Qatar cho đến những năm 1950 trước khi dầu và khí đốt lên ngôi. Môn đua ngựa, lạc đà, hay thậm chí là chó saluki cũng rất phổ biến ở đất nước này.

Khu Kích hoạt có 18 trạm tương tác được thiết kế để đo lường “kiến thức thể chất” của một người trên 5 phương diện chính: cường độ (tập trung, độ bền và sức chịu đựng), sức sống (sức mạnh và năng lực), cộng tác (kỹ năng làm việc nhóm và hợp tác), kiểm soát (kỹ năng, thăng bằng và sự phối hợp), độ nhanh nhạy (phản ứng và tốc độ). Du khách đeo dây đeo cổ tay 3-2-1 và lang thang qua sáu không gian lấy cảm hứng từ vùng đất Qatar.

Trong không gian "công viên", một chiếc hand cycle (xe đạp chạy bằng tay) đánh giá sức bền của người chơi, xem họ có thể đạp được bao xa trong 30 giây. Tại “bãi biển”, trò chơi mô phỏng ván chèo đo khả năng kiểm soát phần giữa của cơ thể. Trong “sa mạc”, người chơi kiểm tra sức mạnh phần thân trên bằng cách đẩy nửa sau xe Jeep ra khỏi bãi cát giả.

Khi kết thúc chuyến thăm, khách tham quan có thể vuốt dây đeo cổ tay tại một ki-ốt để thu thập hồ sơ cá nhân của mình. Ngoài việc ghi lại điểm số tốt nhất từ mỗi trạm, phần mềm còn so sánh độ hiểu biết về thể chất của người chơi với những khách tham quan bảo tàng khác ở cùng độ tuổi. Nó thậm chí còn đề xuất các môn thể thao mà người chơi có năng khiếu và liên kết đến một ứng dụng đưa ra đề xuất cho các câu lạc bộ, huấn luyện viên địa phương và các cơ sở cung cấp các hoạt động cho môn thể thao đó.

Huyền thoại bóng đá David Beckham cũng đã đến thăm bảo tàng trước ngày mở cửa và đã dành nhiều lời khen ngợi cho bảo tàng độc đáo này.

Huyền Linh (Theo Condé Nast Traveler)