Theo Công an tỉnh Quảng Ninh, manh mối đầu tiên từ những cuộn giấy chuẩn bị được chuyển sang Trung Quốc. Qua công tác nghiệp vụ, trinh sát Phòng CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Công an tỉnh Quảng Ninh, phát hiện tại cửa khẩu Bắc Luân có hiện tượng doanh nghiệp tại Hà Nội xuất khẩu hàng hóa là giấy cuộn sang Trung Quốc.

Qua theo dõi, Công an tỉnh Quảng Ninh thấy việc vận chuyển giấy hầu hết bằng các loại xe siêu trường, siêu trọng mà hầu như chỉ tập trung vào những ngày cuối tuần. Các phương tiện tập kết tại bãi kiểm hóa của hải quan trong đêm và làm thủ tục xuất trong ngày. Đặc biệt qua giám sát, lực lượng chức năng phát hiện xe chạy rất ì nên lượng hàng hóa không thể là giấy.

Từ những kết quả điều tra ban đầu, Công an tỉnh Quảng Ninh đã tiến hành xác minh làm rõ. Căn cứ vào tài liệu thu thập được, lực lượng chức năng đã tiến hành rà soát phát hiện doanh nghiệp vận chuyển dùng giấy tờ giả và địa chỉ của công ty cũng là “ảo”.

10h15 ngày 10-9-2020, khi những chiếc xe đầu kéo đang di chuyển chậm chạp hướng sang biên giới, cơ quan công an đã kiểm tra 2 xe ô tô đầu kéo. Tại thời điểm kiểm tra, xe đầu kéo biển kiểm soát 22C-037.89 kéo theo rơ moóc biển kiểm soát 22R-003.62 vận chuyển 51,52 tấn quặng kim loại; xe đầu kéo biển kiểm soát 29C-624.70 kéo theo rơ moóc biển kiểm soát 22R-001.29, vận chuyển 49,88 tấn quặng kim loại.

Toàn bộ số quặng trên 2 xe đều được cất giấu trong thùng tôn hình trụ ống tròn và được ngụy trang thành giấy cuộn bên ngoài nhằm qua mặt các lực lượng chức năng.

Chủ hàng là Công ty TNHH đầu tư xuất nhập khẩu An Phát Việt Nam (Công ty An Phát), địa chỉ tại khu đô thị Văn Phú, phường Phú La, quận Hà Đông, TP Hà Nội. Trước đó, công ty này đã làm thủ tục mở tờ khai xuất khẩu cho lô hàng trên là giấy carton dạng cuộn dùng để tạo lớp sóng, hàng mới 100% (được áp thuế suất xuất khẩu 0%) tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái.

Kết quả điều tra đã xác định nguồn gốc số quặng trên không có hóa đơn, chứng từ kèm theo được thu gom, tập kết tại Bắc Ninh, đóng gói ngụy trang thành giấy cuộn để xuất lậu sang Trung Quốc.

Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh đã ra lệnh khám xét khẩn cấp nhà kho tại thôn Phương Cầu, xã Phương Liễu, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh mà đối tượng cầm đầu là Nguyễn Khắc Vĩnh, SN 1986, trú tại thôn An Lễ, xã Liên Hoa, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình thuê. Tại đây, lực lượng chức năng đã thu giữ 150.361 kg quặng các loại; 25 tấn giấy, 8 tấn tôn sắt dùng để ngụy trang quặng và nhiều phương tiện, đồ vật, công cụ, máy móc phục vụ việc đóng thùng tôn và đóng gói quặng.

Căn cứ kết luận giám định, chứng cứ, tài liệu điều tra thu thập được, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Buôn lậu khoáng sản” và ra quyết định khởi tố bị can đối với: Wang XiaoQing (Vương Hiểu Thanh, người Trung Quốc) với vai trò chủ mưu, cầm đầu đường dây; Nguyễn Khắc Vĩnh cùng 15 đối tượng trong đường dây về  tội “Buôn lậu” quy định tại khoản 4, Điều 188, Bộ luật Hình sự để điều tra theo quy định của pháp luật.

Cũng theo điều tra của Công an tỉnh Quảng Ninh, các đối tượng đã tìm cách thu mua quặng từ các tỉnh Bắc Ninh, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai rồi xuất lậu sang Trung Quốc qua địa bàn Quảng Ninh với số lượng rất lớn. Đến nay, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh đã thu giữ tổng số 251,761 tấn tinh quặng chì, quặng kẽm. Cơ quan điều tra đã làm rõ trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 9-2020, đường dây này đã thông quan, xuất lậu 10.217 tấn tinh quặng chì, quặng kẽm trị giá hơn 200 tỉ đồng.

Cơ quan điều tra đã làm rõ phương thức, thủ đoạn, vai trò của từng đối tượng. Duy nhất đến nay chỉ có Vương Hiểu Thanh, quốc tịch Trung Quốc đã xuất cảnh về nước do COVID-19 trước thời điểm phá án nên Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an ra quyết định truy nã quốc tế.

Ngoài việc chứng minh đúng người, đúng tội đối với 17 bị can, Cơ quan CSĐT đã phối hợp rất chặt chẽ với Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh đánh giá tài liệu chứng cứ và đủ căn cứ khởi tố pháp nhân thương mại đối với Công ty An Phát Việt Nam.