"Nắm bắt cái mới, nỗ lực cải tiến không ngừng đã nâng cao chất lượng các ấn phẩm, khẳng định vai trò quan trọng, vị thế xứng đáng của Báo Nhà báo & Công luận trong nền báo chí Cách mạng Việt Nam. 25 năm qua là những bước chạy đà mạnh mẽ cho tờ báo bước vào một thời kỳ phát triển mới” - Phó Chủ tịch Thường trực HNBVN Hồ Quang Lợi nhấn mạnh trong cuộc trò chuyện cùng Báo Nhà báo & Công luận.

“Cơ duyên, bén duyên và kết duyên” với tờ báo

+ Khi lật giở từng trang tư liệu của Báo Nhà báo & Công luận những ngày đầu, tôi bất chợt gặp được bài viết của ông trên tờ báo thuở sơ khai đăng trang trọng kèm cả ảnh tác giả. Ông có thể chia sẻ về “cơ duyên” đặc biệt đó, thưa ông?

- Nhắc lại chuyện đó, tôi vẫn còn cảm thấy bồi hồi, và nếu gọi là “cơ duyên” cũng đúng. Ngày đó, tôi đang công tác ở báo Quân đội Nhân dân, được lãnh đạo Hội mời đến dự cuộc họp đầu tiên để góp ý vào cơ cấu nội dung, định hướng phát triển và chuẩn bị thành lập tờ báo.

Khi đó, tôi và những người dự họp rất phấn chấn, vui mừng bởi Hội Nhà báo Việt Nam có một tờ báo mang tên là Nhà báo & Công luận. Tôi cũng vinh dự được mời viết bài cho số đầu tiên. Tham gia số báo đó hầu hết là những nhà báo chuyên nghiệp có nhiều năm làm nghề nhưng các đồng chí lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam vẫn rất thận trọng nên đã cho in số 0 (số thử nghiệm) và trên cơ sở đó chỉnh sửa rồi mới in số 1 (số đầu tiên).

Bài của tôi đăng trên số 0 và cả trên số 1, cảm xúc tự hào, trân trọng lắm. Còn nhớ, bài viết đó, tôi lựa chọn vấn đề mà dư luận xã hội lúc đó rất quan tâm đó là cuộc bầu cử Tổng thống Nga đầu tiên trong lịch sử. Tình hình của nước Nga thời đó là một cuộc xung đột, đối đầu chính trị vô cùng căng thẳng sau khi chế độ XHCN sụp đổ ở quốc gia thuộc hạng siêu cường của thế giới.

Sau số báo đầu tiên đó, tôi tiếp tục được các đồng chí lãnh đạo Báo Nhà báo & Công luận qua các giai đoạn mời làm cộng tác viên thường xuyên, và thường xuyên đến mức trong nhiều năm liên tục, hầu như số báo nào cũng có bài của tôi. Dù có ở Hà Nội hay đi công tác bất cứ đâu, thì tôi vẫn tranh thủ viết bài gửi về đều đặn trên mục bình luận quốc tế.

Bởi vậy, đối với tôi, cùng với trách nhiệm thì tình cảm của tôi với tờ báo cũng rất sâu nặng. Nhìn lại hành trình suốt chiều dài 25 năm cho đến ngày hôm nay, có thể nói, tôi có “cơ duyên, bén duyên và kết duyên”  với tờ báo.

+ Chữ “kết duyên” thật là hay, bởi từ sự gắn bó thuở ban đầu, sự thủy chung của một cộng tác viên ruột trong nhiều năm cho đến nay là lãnh đạo trực tiếp đầy trách nhiệm trong chỉ đạo định hướng... Báo Nhà báo & Công luận hôm nay ở ngưỡng tuổi 25, ông đánh giá như thế nào về bước trưởng thành của tờ báo, thưa ông?

Với trách nhiệm là thủ trưởng cơ quan Trung ương Hội, cũng là người được giao trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo tờ báo, tôi luôn theo sát công việc của báo và rất mừng là những năm gần đây, tinh thần đổi mới, cải tiến, nâng cao chất lượng các ấn phẩm của báo được thể hiện rất rõ nét.

Trong hành trình xây dựng và trưởng thành, đã có những thời điểm tờ báo của chúng ta gặp khó khăn về nhiều mặt, trong đó có cả khó khăn về tài chính. Nhưng nhờ sự quan tâm, lãnh đạo của lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam qua các thời kỳ cùng tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, năng động, sáng tạo của anh em mà tờ báo của chúng ta đã thật sự khởi sắc, có được sự tin cậy, yêu mến của những người làm báo và công chúng báo chí.

Hơn nữa, tờ báo đã khẳng định được tầm vóc xứng đáng trong đời sống báo chí, đời sống xã hội, giữ vững được vị trí rất quan trọng và trong một chừng mực nào đó có thể nói là sang trọng. Tôi dùng từ sang trọng là bởi tính chính thống của tờ báo - cơ quan ngôn luận của Hội Nhà báo Việt Nam - một tổ chức chính trị - xã hội của giới báo chí cả nước. Thêm nữa, đây lại là tờ báo của giới báo chí nên tính chuyên nghiệp, tính chuẩn mực về nghề luôn luôn được nêu cao.

Tôi nghĩ rằng, tâm thế làm nghề này đã được thấu suốt từ lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam cho đến lãnh đạo Báo Nhà báo & Công luận qua các thời kỳ, được thấm nhuần trong từng người làm báo. Chính điều ấy đã tạo nên uy tín về nghề nghiệp, sự tin cậy về thông tin, tính định hướng thông tin, định hướng dư luận xã hội của tờ báo.

Sang trọng là một tiêu chí để phấn đấu không ngừng, đòi hỏi chúng ta phải làm nghề một cách đàng hoàng, tử tế, vừa chiến đấu mạnh mẽ, vừa thấm đẫm tinh thần nhân văn.

Bắt nhịp với cái mới

+ Sang trọng từ tầm vóc, vị thế là một giá trị nhưng cũng là một trách nhiệm không nhỏ tạo ra những áp lực đối với thế hệ hôm nay. Vậy, theo ông, Báo Nhà báo & Công luận đã tận dụng lợi thế và biến áp lực thành cơ hội như thế nào để phát triển?

- Mấy năm gần đây, tờ báo đã chú trọng xây dựng tòa soạn hội tụ theo hướng cơ quan báo chí đa phương tiện. Tôi đánh giá cao điều này vì đã bám sát được tinh thần chỉ đạo của lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam.

Hội luôn chủ trương tạo nên một môi trường làm việc ngày càng chuyên nghiệp, tiếp thu được kinh nghiệm, tinh hoa trong hoạt động báo chí của giới báo chí Việt Nam và báo chí thế giới. Sau khi xây dựng được tòa soạn hội tụ, giữa báo in và báo điện tử đã hoạt động rất nhịp nhàng.

Theo đó, tờ báo in Nhà báo & Công luận vẫn là một trong số những tờ báo in có ảnh hưởng, có vị thế, nhất là những số báo đặc biệt. Các chuyên mục, vấn đề về chính trị - xã hội, diễn đàn công luận, chuyên mục về nghề báo, công tác hội, xa lộ thông tin... có nội dung hay, cách đề cập tươi mới. Mặt khác, tôi cũng thấy được tinh thần chiến đấu của tờ báo khi chọn những vấn đề nóng, thậm chí là những vấn đề gai góc, thu hút được sự quan tâm của dư luận xã hội và cả giới báo chí để chúng ta phân tích, mổ xẻ, tập hợp ý kiến...

Bên cạnh đó, báo điện tử congluan.vn là tờ báo có sức sống, có ảnh hưởng trong xã hội đối với dư luận và lượng truy cập ngày một tăng. Thêm nữa, sự tích hợp đa phương tiện với Media cũng khiến cho báo điện tử trở nên sinh động và có sức hút hơn. Nói như vậy để thấy rằng tờ báo đã mở rộng, bắt nhịp và tiếp cận được với những cái mới trong đời sống báo chí hiện đại.

+ Tiếp cận và bắt nhịp nhưng sự đổi mới đối với báo chí là không giới hạn. Ông mong đợi điều gì ở tờ báo sau hành trình tuổi 25, thưa ông?

- Trên nền tảng đó, tôi mong đợi ở tờ báo tiếp tục tinh thần đổi mới, cải tiến mạnh mẽ hơn nữa để trước hết là tờ báo in tiếp tục trụ lại một cách vững chắc trong hệ thống báo in của Việt Nam hiện nay. Kế tiếp là nâng cao hơn nữa sức sống cho báo điện tử congluan.vn. Biên độ cải tiến, đổi mới đối với báo điện tử gần như không có điểm dừng, và với suy nghĩ như vậy thì tinh thần đổi mới, cải tiến cần phải mạnh mẽ hơn nữa.

Nói về người làm báo thì chắc chắn phải có ba yếu tố cốt lõi: Thứ nhất, bản lĩnh chính trị vững vàng; thứ hai, trình độ chuyên môn nghiệp vụ không ngừng được nâng cao, ở đây là nhìn một cách toàn diện cả về kiến thức, phông văn hóa và khả năng tác nghiệp trên nền tảng công nghệ mới; thứ ba, nêu cao đạo đức nghề nghiệp. Dù cho thời cuộc có thay đổi như thế nào với những vấn đề mới, những thách thức mới thì tôi vẫn nghĩ ba điều này là ba điều căn cốt không thể thiếu đối với người làm báo chúng ta.

Mạng xã hội đang gây áp lực dữ dội đối với báo chí về tốc độ lan truyền thông tin, nhưng trong thời đại truyền thông kỹ thuật số, chính độ tin cậy và sức thuyết phục mới là con đường sống của báo chí. Giới báo chí cũng như tờ báo Nhà báo & Công luận phải có những cuộc tọa đàm trao đổi để thấu suốt điều này và từ đó tạo cho mình một tâm thế, cách thức làm nghề để tin tưởng vào con đường mà mình đã chọn.

Sức trẻ và sự tươi mới

+ Tin tưởng vào con đường mình đã chọn cũng như chúng tôi luôn tin vào tương lai của tờ báo, để nhìn đó mà nỗ lực, nhìn đó mà cố gắng và cống hiến hơn nữa. Còn Thủ trưởng thì sao, ông tin vào sức trẻ, tin tưởng vào thế hệ lãnh đạo tờ báo trẻ trung và những phóng viên đang cần mẫn làm việc chứ, thưa ông?

- Theo dõi và đồng hành với hoạt động của tờ báo trong những năm vừa rồi, tôi thấy điều đáng mừng là tờ báo của chúng ta đã xây dựng được đội ngũ những người làm báo có khát vọng vươn tới, năng lượng sáng tạo, tâm huyết với nghề và một tinh thần cải tiến, đổi mới không ngừng.

Từ Ban Biên tập cho đến các phòng, ban đều có những người đủ độ tin cậy để thực hiện các nhiệm vụ của tờ báo, đang được kế tiếp ở những lứa tuổi hợp lý, đảm bảo tính kế thừa và phát triển.

Đội ngũ hiện nay là một đội ngũ có sức trẻ. Điều này cho phép chúng ta tin tưởng, hy vọng vào sức trẻ, sức sống và sự tươi mới của tờ báo. Nếu như không tươi, không mới thì rất khó để có sức hút. Tươi mới về thông tin, tươi mới về phong cách làm báo. Trong hoạt động toàn diện của tờ báo phải luôn ươm giữ, nuôi dưỡng, bảo vệ, phát huy những điều tươi mới, lành mạnh ấy, hướng đến những giá trị mới đích thực, có ích cho cuộc sống.

Kỷ niệm 25 năm ra đời tờ báo đúng vào thời điểm chúng ta chuẩn bị Đại hội Hội Nhà báo Việt Nam lần thứ 11,  tôi mong rằng đội ngũ những người làm báo Nhà báo & Công luận tăng cường đoàn kết, dồi dào năng lượng sáng tạo, thấm nhuần sâu sắc những nhiệm vụ quan trọng của Hội Nhà báo trong nhiệm kỳ mới, từ đó xây dựng một chương trình hành động phù hợp với những điều kiện mới, đáp ứng được những đòi hỏi của đời sống báo chí hiện đại, đưa tờ báo thân yêu của chúng ta bước vào một giai đoạn phát triển mới với những thành công mới.

+ Vâng, xin trân trọng cảm ơn ông!

Hà Vân (Thực hiện)