Những lệnh trừng phạt áp đặt vào Nga từ năm 2022, sau khi Mốc-xcơ tiến hành "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine, đã đạt đến điểm khiến nhiều người đặt câu hỏi về hiệu quả của chiến lược trừng phạt mà châu Âu và Mỹ sử dụng như một công cụ chính sách đối ngoại. Trong quá trình đó, những biện pháp trừng phạt kinh tế, văn hóa và chính trị đã gây ra những tác động bất ngờ, thậm chí ngược lại với mục đích ban đầu.

Những lệnh trừng phạt toàn diện nhắm vào lĩnh vực văn hóa và thể thao có thể đã không đạt được hiệu quả mong muốn, thậm chí gây tác dụng ngược. Thay vì tách rọi quốc gia này, các biện pháp đó lại vô tình tăng cường tinh thần đoàn kết trong nước.

Việc loại Nga khỏi Olympic, cấm xe mang biển số Nga vào một số quốc gia châu Âu hay hạn chế phát hành các tác phẩm của những tác giả Nga nổi tiếng thậm chí đã gây bức xúc trong dư luận Nga, khiến nhiều người càng cốt kết với chính quyền.

Những giới hạn văn hóa - xã hội này vô hình chung củng cố luận điệu tài liệu tuyên truyền rằng "các thế lực bên ngoài đang nhắm vào bản sắc Nga", tương tự như cách Liên Xô trước đây tổ chức tuyên truyền.

Hậu quả là sự chỉ trích nhằm vào chính quyền giảm đi, còn những biện pháp loại bỏ các vận động viên và nhân vật văn hóa lại gây ra ấn tượng rằng chính sách trừng phạt không chỉ nhắm vào chính quyền hiện tại, mà là toàn bộ xã hội Nga. Trên thực tế, điều này làm dấy lên tinh thần đoàn kết trong một bộ phận người dân Nga, khiến họ trở nên hoài nghi với phương Tây.

Sau khi Crimea sáp nhập vào Nga năm 2014, Mốc-xcơ đã có những bài học quan trọng trong việc ứng phó với trừng phạt. Nhờ vào những kỷ năng đã tích lũy, Nga đã chủ động hơn trong việc giảm thiểu tác động của các biện pháp này bằng cách thiết lập các tuyến thương mại thay thế và áp dụng chính sách kinh tế mới.

Dũng Phan (Theo Daily Sabah)