HoSE yêu cầu giải trình

Chi tiết, HoSE đã yêu cầu giải trình về 5 vấn đề trong BCTC soát xét bán niên 2022, bao gồm: Thứ nhất, HoSE yêu cầu ITA giải trình rõ về ý kiến ngoại trừ và lý do dẫn đến ý kiến ngoại trừ của đơn vị kiểm toán đối với BCTC của ITA; Thứ hai, thuyết minh chi tiết các khoản tạm ứng không lãi suất gần 1,462 tỷ đồng được ghi tại thuyết minh của BCTC soát xét bán niên; Thứ ba, HoSE đề nghị ITA giải trình về việc Công ty ghi nhận dự phòng khoản phải thu khác dài hạn hơn 76 tỷ đồng tại phần thuyết minh nhưng lại không thể hiện khoản dự phòng này trên bảng cân đối kế toán; Thứ tư, liên quan đến các giao dịch giữa ITA và bà Đặng Thị Hoàng Yến, HoSE chỉ ra trong BCTC được ITA công bố ngày 29/07/2022, Công ty ghi nhận khoản phải thu đối với bà Yến là gần 1,937 tỷ đồng, tuy nhiên trên BCTC hợp nhất 6 tháng công bố ngày 05/08 lại không còn ghi nhận khoản phải thu này.

Bên cạnh đó, HoSE cũng lưu ý khi đính chính việc hạch toán nhầm dẫn đến nợ phải thu của bà Yến tăng mạnh, ITA đề cập khoản ủy thác đầu tư cho bà Yến tính đến ngày 30/06/2022 là 1,335 tỷ đồng; nhưng tại BCTC soát xét, con số này chỉ còn 314.1 tỷ đồng.

Ngoài ra, HoSE còn đề cập đến việc bà Yến đồng ý nhận trách nhiệm cho 20.69% cổ phần mà ITA đang nắm giữ tại CTCP Đầu tư và Phát triển Năng lượng Tân Tạo (TEDC), tương ứng 1,655 tỷ đồng. Theo giải trình của ITA trước đó, công tác chuyển nhượng cổ phần ITA tại TEDC cho bà Yến vào ngày 30/06/2022 đã được hoàn tất, bà Yến đã thanh toán cho ITA 1,022 tỷ đồng và còn phải thanh toán 633 tỷ đồng. Tuy nhiên, trên BCTC soát xét bán niên, ITA vẫn ghi nhận khoản đầu tư gần 1,753 tỷ đồng tại TEDC.

Cuối cùng yêu cầu thứ 5 nêu rõ, trên BCTC hợp nhất soát xét bán niên 2022, ITA đã đề cập đến việc điều chỉnh/phân loại một số khoản mục cho năm 2021 do các sự kiện phát sinh từ các năm 2020 và 2021. Về việc này, HoSE yêu cầu làm rõ lý do Công ty không ghi nhận các bút toán này tại các BCTC năm 2020 và 2021 theo quy định.

Tân Tạo giải trình thế nào?

Trước những yêu cầu giải trình của HoSE, ITA đã công bố văn bản giải trình nhằm đưa ra lời giải thích cho từng vấn đề mà HoSE đề cập.

Đối với vấn đề thứ nhất, đơn vị kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ đối với BCTC soát xét bán niên 2022 của ITA trên cơ sở khoản mục Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác phản ánh các khoản đầu tư vào vốn chủ sở hữu của đơn vị khác nhưng Công ty lại không có quyền kiểm soát hoặc đồng kiểm soát, do đó gây ảnh hưởng đáng kể đến BCTC.

Về việc này, ITA cho biết đây là khoản ủy thác cho bà Đặng Thị Hoàng Yến được ITA lý giải là để đầu tư các dự án công nghệ cao tại Mỹ, việc đầu tư đã được thông qua tại ĐHĐCĐ thường niên các năm từ 2019-2021. Còn đối với việc hạch toán CTCP Tân Đức, việc hạch toán khoản đầu tư này vào Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác đã được Công ty thông qua tại ĐHĐCĐ tổ chức ngày 01/08/2020. Đơn vị kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ là do số tiền đầu tư chưa được bên nhận vốn xác nhận. Thời gian tới, ITA sẽ làm việc để hoàn thiện theo yêu cầu của kiểm toán.

Đáp ứng yêu cầu giải trình về các khoản tạm ứng không lãi suất của HoSE, ITA đã liệt kê các bên có liên quan ứng với số tiền gần 1,462 tỷ đồng trong BCTC soát xét.

Tương tự, Tân Tạo cũng đã liệt kê các khoản dự phòng phải thu khác dài hạn thuộc khoản mục dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi.

Đối với khoản phải thu và ủy thác đầu tư liên quan đến Chủ tịch Hoàng Yến, nhà phát triển bất động sản khu công nghiệp này cho biết thực chất bà Yến không nhận một đồng tiền mặt nào, mà đây là khoản tiền công ty chi ra để đầu tư tham gia xây dựng hạ tầng và đất đai của Nhà máy Nhiệt Điện Kiên Lương từ năm 2008.

Tuy nhiên, dự án sau đó bị ngừng lại và bị loại khỏi quy hoạch phát triển nguồn điện quốc gia. Vì vậy, toàn bộ phần đất đai hàng trăm ha và cơ sở hạ tầng đang xây dựng dở dang của nhà máy lãng phí hơn chục năm.

Hàng năm Công ty kiểm toán E&Y đều nhắc nhở Tân Tạo loại trừ khoản đầu tư này.

Phía doanh nghiệp cho biết việc thực hiện theo yêu cầu của đơn vị kiểm toán sẽ gây thiệt hại lớn cho công ty và cổ đông, bà Yến đã nhận trách nhiệm cá nhân để hoàn lại khoản đầu tư này cho Tân Tạo.

Tuy nhiên, do trong quá trình công bố thông tin, nhà đầu tư đã hiểu sai thành bà Yến rút tiền từ công ty. Do đó, Tân Tạo đã hủy bỏ giao dịch này để tránh hiểu lầm không đáng có.

Còn với việc chậm trễ điều chỉnh/phân loại một số khoản mục, Tân Tạo cho biết khoản đầu tư 1.752 tỷ đồng tại TEDC công ty mới điều chỉnh chuyển từ khoản mục đầu tư góp vốn vào đơn vị khác sang đầu tư vào công ty liên kết do công ty chưa kịp thời cập nhật tỷ lệ sở hữu trong năm 2021 và phải đến năm 2022 mới tiến hành phân loại lại.

Được biết, ITA thời gian gần đây dính đến loạt lùm xùm, từ việc ghi nhận sai khoản uỷ thác cho Chủ tịch lên đến ngàn tỷ đến phải gia han nộp BCTC do bị Ernst & Young Việt Nam bất ngờ từ chối kiểm toán…

Mới đây Tổng cục Thuế cũng đã yêu cầu Cục Thuế Tp.HCM tập trung rà soát số liệu kê khai thuế của Tân Tạo, đồng thời phối hợp ngân hàng để xác minh số tiền ITA đã tạm ứng cho bà Đặng Thị Hoàng Yến, chuyển hồ sơ cho công an nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm.

Với những sự vụ trên, HoSE đã ký quyết định đưa cổ phiếu ITA vào diện cảnh báo từ ngày 6/9. Lý do HoSE đưa ra là ITA đã vi phạm quy định công bố thông tin từ bốn lần trở lên trong vòng một năm, thuộc trường hợp chứng khoán bị cảnh báo theo quy định.