Cụ thể, Chính phủ thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu, thống nhất quản lý tài sản theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công.

Bộ GTVT thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại diện chủ sở hữu đối với tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia.

UBND cấp tỉnh thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại diện chủ sở hữu đối với tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt địa phương do mình đầu tư.

Cơ quan, tổ chức được giao quản lý, cho thuê hoặc chuyển nhượng có thời hạn tài sản có trách nhiệm quản lý, sử dụng, khai thác, bảo trì và bảo vệ tài sản theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó dự thảo cũng bổ sung quy định “Chính phủ quy định việc quản lý, sử dụng, khai thác và danh mục tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt do Nhà nước đầu tư”.

Theo Cục Đường sắt Việt Nam, việc sửa đổi, bổ sung chính sách này nhằm khắc phục các bất cập, vướng mắc trong thi hành Luật Đường sắt 2017 hiện hành; tạo thuận lợi cho quản lý, khai thác hiệu quả tài sản hạ tầng.

Thực tế 96% tổng số tài sản công trình kiến trúc là tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt trực tiếp liên quan đến chạy tàu. Tài sản không liên quan trực tiếp đến chạy tàu chỉ chiếm 4% tổng số tài sản công trình kiến trúc.

Vì vậy việc phân loại tài sản như Luật Đường sắt 2017 quy định không có ý nghĩa nhiều trong hoạt động thực tiễn. Hiện hiệu quả khai thác tài sản còn ở mức thấp, chưa tương xứng với quy mô khối tài sản.

Cơ chế khai thác chưa gắn với thị trường, vì hiện quy định phí sử dụng hạ tầng đường sắt là 8% trên doanh thu vận tải cho tất cả các chuyến tàu.

Cùng với đó chưa có văn bản hướng dẫn chi tiết tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt nào khi sử dụng cho vận tải đường sắt thuộc đối tượng tính phí sử dụng kết cấu hạ tầng đường sắt, tài sản nào thuộc đối tượng tính giá thuê sử dụng.

Do đó với những tài sản vừa sử dụng để kinh doanh vận tải, vừa cho thuê, các doanh nghiệp kinh doanh đường sắt sẽ đồng thời phải trả cả phí sử dụng và giá cho thuê kết cấu hạ tầng đường sắt, làm giảm năng lực cạnh tranh.