Thành lập năm 1981, Phòng Kỹ thuật hình sự (KTHS), Công an tỉnh Thanh Hóa được giao nhiệm vụ: Khám nghiệm hiện trường, giám định kỹ thuật hình sự, sử dụng biện pháp kỹ thuật để phòng ngừa phát hiện tội phạm… Với sự nỗ lực và quyết tâm cao, quá trình khám nghiệm hiện trường và giám định luôn được các Cán bộ Chiến sĩ Phòng Kỹ thuật hình sự thực hiện đúng quy trình, bảo đảm chính xác, khách quan, phục vụ đắc lực cho công tác điều tra, xử lý tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật.

Trong những năm gần đây, Phòng KTHS, Công an tỉnh Thanh Hóa đã tiếp nhận giám định hàng nghìn vụ việc về ma tuý, ADN, tài liệu, cháy nổ, súng đạn, kỹ thuật số điện tử, cồn, sơn, nhựa, cao su… khám nghiệm hiện trường hàng nghìn vụ, chủ yếu là hiện trường trong các vụ án mạng, hiện trường cháy nổ… Qua đó, phục vụ tốt cho yêu cầu của cơ quan cảnh sát điều tra các cấp phá án thành công. Đặc biệt, để hỗ trợ công tác giám định, không bỏ sót những dấu vết dù là nhỏ nhất, đơn vị đã được trang bị nhiều thiết bị khoa học kỹ thuật hiện đại như máy Quang phổ hồng ngoại, quang phổ tử ngoại, sắc ký khí khối phổ, hệ thống máy giám định ADN hiện đại…với tổng trị giá hàng chục tỷ đồng.

Ngày 7/10/2020, dư luận không khỏi bàng hoàng về cái chết bất thường của vợ chồng ông Tống Duy Nghiễn và bà Cù Thị Kiện tại nhà riêng, thôn Đà Sơn, xã Hà Bắc, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hoá. Trên người có nhiều vết thương. Hiện trường nơi xảy ra vụ án dân cư rất thưa thớt, có nhiều nhà bị bỏ hoang, ít người qua lại. Mặt khác, xung quanh nhà dân không có camera, thời gian vụ án mạng lại vào lúc rạng sáng.Vì vậy, công tác khám nghiệm cần phải được tiến hành một cách tỉ mỉ, chính xác, việc thu giữ các dấu vết, vật chứng là cơ sở xem xét, đánh giá một cách khách quan các sự việc, giúp cơ quan điều tra tiến hành điều tra đúng hướng.

Ngay sau khi nhận được thông tin, lực lượng KTHS đã có mặt tại hiện trường sớm nhất. Các giám định viên đã nhanh chóng khám nghiệm hiện trường, giám định pháp y và thu lượm dấu vết phục vụ cho công tác giám định. Từ công tác khám nghiệm và giám định hiện trường, cán bộ KTHS buộc dấu vết phải “lên tiếng”. Phác họa lại quá trình diễn biến vụ việc đưa ra những nhận định đánh giá kịp thời cho công tác điều tra phá án. Qua kết quả giám định, các cán bộ phòng KTHS đã nhận định, sơ bộ đánh giá: đối tượng khoảng 20-55 tuổi, chiều cao 1,65-1,67m, nhiều khả năng bị thương trong quá trình vật lộn với các nạn nhân, là người thông thạo, am hiểu địa bàn và hoàn cảnh của nạn nhân. Sau 48 giờ khẩn trương, tích cực điều tra truy xét, Ban Chuyên án đã bắt giữ đối tượng Vũ Tiến Long (SN 1998), thôn Đà Sơn, xã Hà Bắc là thủ phạm gây ra vụ án nói trên. Khi bị bắt, Long đang chơi game tại một quán Net ở tiểu khu 3, thị trấn Hà Trung.

Có thể thấy, ở bất cứ vụ án hình sự nào, những người đầu tiên tiếp cập, thực hiện nhiệm vụ thu thập chứng cứ, dấu vết để phục vụ công tác điều tra, phá án chính là các CBCS của Phòng KTHS. Những người lính ấy dù không đối đầu trực tiếp với các loại tội phạm mà bằng những công việc thầm lặng, luôn đối mặt với những gian nan, nguy hiểm, phải tiếp xúc trực tiếp với môi trường độc hại như: hóa chất, tử thi thối rữa, nạn nhân nhiễm HIV/AIDS… để thu thập bằng được dấu vết, vật chứng. Nhiều vụ việc, bản kết luận giám định của Phòng KTHS cũng là chứng cứ vật chất duy nhất chứng minh vụ việc phạm tội. Qua đó, góp phần cùng các đơn vị khác trong lực lượng phá án thành công. 

Đáng nói, thời gian trước khi diễn ra bầu cử đại biểu Quốc hội Khoá XV và bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá xuất hiện nhiều đơn thư nặc danh gửi các lãnh đạo. Đặc biệt, những đơn thư này có dấu hiệu xuyên tạc, bịa đặt nhầm bôi nhọ, xúc phạm lãnh đạo ủy ban nhân dân thị xã Nghi Sơn, sự việc kéo dài liên tục gây mất ổn định tình hình an ninh chính trị.

Theo yêu cầu của cơ quan an ninh điều tra, phòng KTHS đã phát hiện và giám định trên nhiều mẫu vật gửi giám định, kết quả xác định có các loại dấu vết của đối tượng Hồ Đình Tùng, là phó chủ tịch thường trực hội đồng nhân dân thị xã Nghi Sơn. Đây là chứng cứ quan trọng để cơ quan an ninh điều tra khởi tố và bắt tạm giam đối tượng Tùng về tội: “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” lập lại an ninh chính trị trên địa bàn tỉnh nhà.

Theo Thượng tá Trịnh Anh Tuấn - Trưởng phòng Kỹ thuật hình sự chia sẻ: “Những năm gần đây, hoạt động của tội phạm về trật tự xã hội diễn ra ngày càng khó lường, phức tạp về phương thức, thủ đoạn, tính chất nguy hiểm. Nhiều đối tượng phạm tội rất ranh mãnh khi tạo hiện trường giả, đánh lạc hướng điều tra, nhưng với những chứng cứ, dấu vết tại hiện trường dù là nhỏ nhất chúng tôi cũng không bỏ qua, để từ đó tìm ra manh mối phục vụ điều tra, phá án. Qua đó góp phần phá án thành công đạt tới 98%”.

Bên cạnh công tác chuyên môn nghiệp vụ, Phòng KTHS còn thường xuyên tham gia công tác xã hội Đền ơn đáp nghĩa. Hàng năm nhân kỷ niệm ngày thương binh liệt sĩ 27/7 và ngày truyền thống lực lượng kỹ thuật hình sự 23/8, đơn vị đã tổ chức các hoạt động Về nguồn, thăm tặng quà các gia đình chính sách, người có công với cách mạng tại nhiều địa phương trong tỉnh.

Với những thành tích đó, đơn vị đã nhiều lần được Bộ trưởng Bộ Công an, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá tặng Bằng khen. Ngày 8/10/2020, Thượng tá Nguyễn Mạnh Hùng, phó Trưởng phòng được Bộ trưởng Bộ Công an tặng bằng khen đã có thành tích suất sắc trong đấu tranh phòng, chống tội phạm góp phần bảovệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Hơn 120 lượt tập thể và cá nhân vinh dự được UBND tỉnh, Giám đốc Công an tỉnh tặng nhiều phần thưởng cao quý khác…

Công tác kỹ thuật hình sự giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác điều tra khám phá án, truy bắt tội phạm. Các nguồn chứng cứ vật chất của vụ án đều được thông qua công tác KTHS. Nó không chỉ định hướng cho công tác điều tra mà còn đảm bảo hệ thống chứng cứ vật chất vững chắc cho việc chứng minh tội phạm,người phạm tội, và các tình tiết có liên quan đến việc giải quyết đúng đắn vụ án, hạn chế thấp nhất việc oan sai, cũng như bỏ sót tội phạm trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử.

Hà Anh