Thông tin sai lệch nguy hiểm

Giữa tháng 8, cơ quan y tế bang Massachusetts (Mỹ) đã công bố trường hợp đầu tiên một người bị nhiễm bệnh viêm não tủy ngựa miền Đông (EEE) trong năm nay. Vào cuối tháng 8, bang New Hampshire cũng báo cáo ca tử vong đầu tiên của một người bị nhiễm bệnh trong năm 2024.

EEE được truyền qua một loại muỗi cụ thể và theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, căn bệnh này có tỷ lệ gây tử vong lên đến 30%. Nhiều người sống sót bị các vấn đề về thần kinh. Hiện tại không có vắc xin hoặc thuốc đặc trị loại bệnh này.

Hiện,  mạng xã hội đang lan truyền thông tin sai lệch về sự liên quan đến các ca nhiễm EEE hiện nay ở Mỹ với việc thả muỗi biến đổi gen do công ty Oxitec lai tạo, được Quỹ Bill & Melinda Gates cùng nhiều tổ chức khác tài trợ.

Năm 2020, công ty công nghệ sinh học này đã chính thức được cấp phép thả muỗi được nuôi trong phòng thí nghiệm mặc dù chúng phải giới hạn về mặt địa lý ở Florida. Mục đích là để giảm số lượng loài gây hại.

"Muỗi đực sẽ được biến đổi gen để chúng trở nên vô sinh, do đó khi một con muỗi cái giao phối với một con muỗi đực vô sinh, sẽ không có con cái nào có khả năng sống sót. Theo thời gian, điều đó sẽ làm giảm số lượng muỗi và phương pháp này đã được áp dụng thành công ở Brazil", Amesh Adalja, nhà khoa học đến từ Trung tâm An ninh Y tế của Đại học Johns Hopkins cho biết.

Công ty Oxitec cũng đã xác nhận với DW rằng không có con muỗi biến đổi gen nào được thả ở Massachusetts. Lần thả cuối cùng là ở Florida, vào tháng 11/2023, nghĩa là những con muỗi biến đổi gen khó có thể liên quan đến đợt bùng phát EEE hiện tại về mặt không gian và thời gian. Và vì những con vật này là con đực và không đốt ai, nên dù sao thì chúng cũng không thể truyền EEE.

Tin giả hay nhắm vào các nhân vật nổi tiếng 

Tiến sĩ Philip Armstrong - Giám đốc khoa học tại Trung tâm Sinh học vector và Bệnh động vật ở Connecticut (Mỹ) cũng phủ nhận khả năng trên và giải thích rằng virus gây bệnh EEE cũng đã tồn tại từ lâu trước khi sử dụng muỗi biến đổi gen.

“Chúng ta đã biết về nó trong 90 năm. Vì vậy, đây không phải là một loại virus mới. Và nó là một loại virus do muỗi truyền. Nó là loại virus đặc hữu ở khu vực của chúng ta và đôi khi khi đáp ứng đủ các điều kiện thích hợp, chúng ta sẽ thấy các đợt bùng phát định kỳ”, ông cho biết

Bill Gates và những nhân vật nổi tiếng khác thường trở thành mục tiêu ưa thích của thông tin sai lệch, tin giả hoặc thuyết âm mưu. Ví dụ, mạng xã hội cũng từng tung tin giả rằng muỗi Oxitec biến đổi gen là nguyên nhân gây ra dịch sốt xuất huyết ở Brazil vào đầu năm và các trường hợp mắc bệnh sốt rét ở Mỹ vào năm 2023.

Trong đại dịch COVID-19, nhà sáng lập Microsoft đã bị tung tin giả rằng đã bí mật cấy ghép vi mạch với vắc xin COVID-19. Thậm chí, tin giả lan truyền ở Ấn Độ còn cho rằng ông đang bị xét xử vì thử nghiệm vắc xin bại liệt bất hợp pháp trên trẻ em.

Quang Anh (theo DW)