Xây dựng quy định "cái gì được làm, cái gì không được làm, cái gì là mở rộng không gian sáng tạo"

Theo đó, điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Thủ tướng Chính phủ trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội liên quan đến vấn đề không hình sự hóa các quan hệ kinh tế. 

Trả lời vấn đề này, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết trong quá trình hoạt động, có những vấn đề mới phát sinh, hệ thống pháp luật chưa kịp cập nhật. Những vấn đề mới phát sinh đều khó, do đó cần phải tập trung hoàn thiện thể chế. "Bởi thể chế là mục tiêu, là động lực, là nguồn lực cho sự phát triển nên chúng ta tiếp tục phải hoàn thiện trên tất cả các lĩnh vực phát triển chung của đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo người đứng đầu Chính phủ, chúng ta muốn đột phá, cũng phải đột phá từ thể chế. Trong quá trình triển khai cũng nảy sinh một số việc, do vậy cần rà soát lại, trong đó xây dựng quy định "cái gì được làm, cái gì không được làm, cái gì là mở rộng không gian sáng tạo".

Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm của Đảng là bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho mọi công dân, cho doanh nghiệp, tôn trọng quyền con người trong kinh doanh, trong phát triển kinh tế - xã hội. Chính vì vậy, không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, quan hệ dân sự, cũng như quan hệ hành chính.

Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh phải xây dựng thể chế, quy định rõ ràng "cái được làm, cái không được làm" để người dân, doanh nghiệp yên tâm thực hiện. Tuy nhiên, đối với một số tình trạng như buôn lậu, trốn thuế, thao túng, găm hàng đội giá, thao túng thị trường… thì phải xử lý nghiêm.

Liên quan đến xây dựng thể chế cho quản lý các hoạt động trên không gian mạng, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, không gian thực như thế nào, không giản ảo như thế, do vậy, quản lý trên không gian mạng cũng như quản lý trong đời thực. “Với tinh thần như Tổng Bí thư đã chỉ đạo là bỏ tư duy không quản lý được thì cấm. Tức là tinh thần xây dựng thể chế phải vừa phục vụ cho việc quản lý, nhưng vừa mở ra không gian đổi mới sáng tạo, khuyến khích mọi người dân, mọi doanh nghiệp, mọi chủ thể đổi mới sáng tạo. Đổi mới để bay cao và sáng tạo để vươn xa, hội nhập để tiến lên”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Phân cấp, phân quyền 'vướng' chủ yếu tập trung ở trung ương

Tham gia chất vấn, đại biểu Mai Thị Phương Hoa – Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định đặt vấn đề về phân cấp, phân quyền.

Cụ thể, theo đại biểu, Chính phủ đặt ra nhiệm vụ muốn nâng cao hiệu lực, hiệu quả một cách thực chất hoạt động của bộ máy hành chính thì phải gắn với phân cấp, phân quyền hợp lý giữa các cấp. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai vẫn còn tồn tại một số bất hợp lý như việc rà soát sửa đổi bổ sung hoàn thiện các quy định của pháp luật chuyên ngành còn chậm.

Việc phân cấp, phân quyền chưa tính tới đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo và khả năng quản lý của từng cấp, từng ngành. Chưa phát huy được tiềm năng, tối đa nguồn lực của từng địa phương. Từ đó, đại biểu đề nghị giải pháp đẩy mạnh phân cấp, phân quyền giữa Chính phủ và các bộ ngành, địa phương trong thời gian tới.

Cùng nội dung này, đại biểu Dương Khắc Mai – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông cho biết, trong báo cáo về kinh tế xã hội do Thủ tướng Chính phủ trình bày tại Kỳ họp thứ 8 có nội dung như việc phân cấp, phân quyền còn bất cập tập trung ở trung ương.

Một thực tế là phân cấp, phân quyền và phân bổ nguồn còn chưa đồng bộ. Có việc trung ương phân bổ nguồn lực nhưng không phân cấp phân quyền và ngược lại. Từ đó, đại biểu đề nghị Thủ tướng Chính phủ đưa ra giải pháp khắc phục để đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.

Về vấn đề này Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, đây là vấn đề lớn nhưng không còn mới. Trên thực tế đã làm, riêng nhiệm kỳ này và cho đến giờ này, Chính phủ đã trình Quốc hội 14 Luật liên quan, 9 Nghị quyết, bổ sung thay thế 27 Nghị định. Tuy nhiên, vẫn vướng mà vướng ở phân cấp, phân quyền. “Nói thật, vướng ở đây chủ yếu tập trung ở trung ương, đây là nút thắt lớn”, Thủ tướng nêu rõ.

Từ đó, Thủ tướng Chính phủ đưa ra một số giải pháp như rà soát lại quy định của pháp luật, thể chế, quy định của đảng.

Cùng với đó, rà soát lại chức năng nhiệm vụ quyền hạn của các cơ quan, ví dụ như xem xét lại Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức Chính quyền địa phương.

Ngoài ra hoàn thiện quy chuẩn, tiêu chuẩn, tăng cường giám sát kiểm tra. Bên cạnh đó phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, năng lực thực thi của các cấp.

“Chúng ta đang xử lý 1 luật sửa nhiều luật cũng góp phần phân bổ nguồn lực đi đôi với phân cấp, phân quyền. Tập trung một số vướng mắc để tháo gỡ để phân bổ nguồn lực cho địa phương với phương châm địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, Thủ tướng Chính phủ cho biết.