Cấp tập đi vay trái phiếu

Nhắc đến ông Lê Anh Đức (hay còn gọi là Đức “cá tầm”), nhiều người hẳn sẽ nghĩ ngay đến một loạt các công ty dưới chướng đã và đang cấp tập phát hành trái phiếu thời gian qua. Từ đầu năm 2022 đến nay, các thành viên thuộc hệ sinh thái của vị đại gia này đã huy động gần 4.000 tỷ đồng qua kênh trái phiếu.

Mới đây nhất, CTCP Cá tầm Việt Nam (Tập đoàn Cá tầm) đã công bố phát hành thành công 1.477,5 tỷ đồng trái phiếu mã CTVCH2224001, kỳ hạn 2 năm. Thương vụ được thực hiện trong vòng 3 tháng, từ ngày 10/2 – 10/5/2022.

Thành lập tháng 9/2009, Tập đoàn Cá tầm là hạt nhân trong hệ sinh thái các công ty của ông Đức “cá tầm”. Đáng chú ý, chỉ ít tuần trước khi hoàn tất đợt phát hành trái phiếu, Tập đoàn Cá tầm đã đăng ký bổ sung thêm một ngành nghề kinh doanh là “Kinh doanh bất động sản, quyền sử dụng đất thuộc chủ sở hữu, chủ sử dụng hoặc đi thuê”.

Trước đó, từ ngày 3/12/2021 – 9/2/2022, một công ty khác (hoạt động trong lĩnh vực bất động sản) do ông Lê Anh Đức làm Chủ tịch HĐQT là CTCP Câu lạc bộ Du thuyền và Nghỉ dưỡng Cam Ranh – chủ đầu tư dự án Khu đô thị Cam Ranh City Gate cũng đã huy động thành công 2.500 tỷ đồng nhờ phát hành lô trái phiếu mã NCRCH2123001, kỳ hạn 2 năm.

Xa hơn vào tháng 6/2019, một thành viên khác trong 'hệ sinh thái' của vợ chồng đại gia Đức "Cá tầm" là CTCP Đầu tư Xây dựng Vịnh Nha Trang (Vịnh Nha Trang) đã huy động thành công 650 tỷ đồng từ kênh trái phiếu. Vịnh Nha Trang là chủ đầu tư của loạt dự án khu du lịch nghỉ dưỡng tại tỉnh Khánh Hòa như Panorama Nha Trang, The Arena Cam Ranh, Panorama Cam Ranh, Panorama City...

Dự án The Arena Cam Ranh từng bị Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa đình chỉ thiết kế xây dựng với nguyên do dự án không có giấy phép thiết kế xây dựng dù đã được thi công gần 2 năm nay. Bên cạnh đó, dự án này còn được phản ánh là chưa triển khai xong nghĩa vụ và trách nhiệm kinh tế tài chính về tiền sử dụng đất, nhưng tại công trường thi công những máy móc thiết bị vẫn hoạt động, công nhân vẫn ra vào và thông tin căn hộ cao cấp vẫn được rao bán rầm rộ từ đầu năm 2018 đến nay.

Ngoài bất động sản, Vịnh Nha Trang còn lấn sân vào lĩnh vực năng lượng với dự án Nhà máy điện mặt trời Phước Hữu (công suất 65 MW, tổng mức đầu tư 1.200 tỷ đồng) tại tỉnh Ninh Thuận. Tuy nhiên, vào tháng 2/2021, Vịnh Nha Trang đã bán dự án này cho CTCP Green Energy Phước Hữu.

Green Energy Phước Hữu được thành lập vào tháng 7/2020 với quy mô vốn điều lệ 200 tỷ đồng. Trong đó, vợ chồng ông Đức góp 100 tỷ đồng, sở hữu 50% vốn điều lệ. 50% vốn còn lại thuộc sở hữu của CTCP Đầu tư Phát triển Bất động sản TNR Holdings Việt Nam.

Đến tháng 4/2021, ông Đinh Thái Chung (SN 1974) đã thay thế ông Lê Anh Đức làm Chủ tịch HĐQT Green Energy Phước Hữu, đồng thời nhận chuyển nhượng 5 triệu cổ phần, tương đương 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp này.

Ông Đinh Thái Chung hiện còn đang đứng tên đại diện pháp luật cho hàng loạt công ty hoạt động trong lĩnh vực năng lượng như: CTCP Thủy điện Kênh Bắc - Ayun Hạ, CTCP Đầu tư Thủy Điện Gia Lai, CTCP Thủy điện Ayun Hạ.

Thua lỗ triền miên

Phát hành thành công hàng nghìn tỷ đồng trái phiếu, ít ai ngờ rằng Tập đoàn Cá tầm lại kinh doanh “bết bát” như vậy trong những năm qua. Trong giai đoạn từ 2016-2020, doanh nghiệp này chỉ phát sinh doanh thu vài tỷ mỗi năm và thua lỗ triền miên. Năm 2020, Tập đoàn Cá tầm chỉ tạo ra 4,8 tỷ đồng doanh thu và không đủ bù đắp chi phí dẫn đến lỗ ròng gần 16 tỷ đồng.

Các khoản lỗ cộng dồn khiến lỗ lũy kế ăn mòn đáng kể vốn điều lệ doanh nghiệp của đại gia Đức Cá tầm. Thời điểm cuối năm 2020, vốn chủ sở hữu của Tập đoàn Cá tầm chỉ còn lại gần 168 tỷ đồng trong khi vốn điều lệ lên đến 360 tỷ đồng. Quy mô tổng tài sản biến động không đáng kể và dừng ở mức dưới 300 tỷ đồng vào cuối năm 2020. Dù vậy con số này có thể đã tăng đáng kể sau các đợt vay trái phiếu gần đây.

Cùng trong hệ sinh thái, Câu lạc bộ Du thuyền và Nghỉ dưỡng Cam Ranh cũng kinh doanh không khá khẩm hơn là mấy. Nhiều năm qua doanh nghiệp này không phát sinh doanh thu nhưng lại bất ngờ có lãi hơn 8 tỷ đồng vào năm 2020. Rất có thể khoản lợi nhuận đến từ hoạt động tài chính hoặc thu nhập bất thường khác.

Thành lập từ năm 2015, vốn điều lệ của Câu lạc bộ Du thuyền và Nghỉ dưỡng Cam Ranh đến cuối năm 2020 đã đạt 150 tỷ đồng tuy nhiên vốn chủ sở hữu cùng thời điểm chỉ gần 118 tỷ đồng do lỗ lũy kế. Liên tục tăng vốn và phát hành trái phiếu, quy mô tổng tài sản của doanh nghiệp này cũng tăng mạnh qua từng năm và đạt gần 642 tỷ đồng vào cuối năm 2020, gấp 12,5 lần sau 4 năm.

Thành viên có vốn lớn nhất trong hệ sinh thái của ông Đức Cá tầm là Vịnh Nha Trang với số vốn điều lệ lên đến 970 tỷ đồng vào cuối năm 2020. Doanh nghiệp này thành lập từ năm 2014 và có người đại diện theo pháp luật là bà Hà Thị Phương Thảo. Cá nhân này còn đứng tên đại diện cho nhiều công ty khác liên quan khác như Công ty TNHH Nhân lực và Giáo dục Panorama, CTCP Phát triển Nhân lực và Giáo dục Hà Quang,...

Vốn lớn, quy mô tài sản của Vịnh Nha Trang cũng lên đến hàng nghìn tỷ tuy nhiên đang có sự thu hẹp đáng kể trong 2 năm 2019 và 2020. Đến cuối năm 2020, tổng tài sản của doanh nghiệp này chỉ còn hơn 2.100 tỷ đồng, giảm hơn 1.000 tỷ đồng sau 2 năm. Nợ phải trả cũng giảm mạnh xuống còn hơn 1.038 tỷ đồng trong khi vốn chủ sở hữu không biến động nhiều và dừng ở mức 1.089 tỷ đồng vào cuối năm 2020.

Tình hình kinh doanh của Vịnh Nha Trang mạng nặng tính chu kỳ của một doanh nghiệp bất động sản. Sau khi đạt đỉnh về quy mô năm 2018, kết quả được phản ánh vào năm 2019 với doanh thu đột biến hơn 2.000 tỷ đồng và lợi nhuận ròng 119 tỷ đồng. Năm 2020 khi không còn dự án để hạch toán, doanh thu của doanh nghiệp này đã lao dốc mạnh còn 354 tỷ đồng, lợi nhuận cũng chỉ còn khoảng hơn 2 tỷ đồng.