Theo đồ án quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm được chia làm 8 khu chức năng, trong đó 7 khu sẽ phát triển đô thị từ khu chức năng số 1 đến số 7. Riêng khu chức năng số 8 được quy hoạch khu lâm viên sinh thái thuộc vùng châu thổ phía nam. Đây là khu vực ngập nước tự nhiên, tiếp nhận nước từ phía thượng nguồn và nước thủy triều từ biển vào.

Khu lâm viên sinh thái diện tích khoảng 128ha, với chức năng chính là khu vực dành cho mục đích bảo vệ môi trường và thoát nước mặt, được giữ gìn hệ sinh thái tự nhiên như một lâm viên sinh thái rừng ngập nước ngay tại trung tâm TPHCM.

Do tính chất đặc thù của công trình nên UBND TPHCM đã chấp thuận chủ trương thuê đơn vị tư vấn nước ngoài (Công ty Architype - Cộng hòa Pháp) để lập Đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500.

Tuy nhiên, việc lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 mất rất nhiều thời gian do phải tổ chức các hội thảo để lấy ý kiến các chuyên gia về vấn đề bảo tồn, tôn tạo “một lâm viên sinh thái, rừng ngập nước ngay tại trung tâm thành phố”, phải tổ chức tham học tập kinh nghiệm của các dự án có quy mô, tính chất tương tự ở trong nước và các nước trong khu vực, phải lấy ý kiến các cơ quan chuyên môn...

Theo đó, phần lớn diện tích của khu lâm viên sinh thái là vùng sinh thái ngập nước, chỉ quy hoạch 3 lô đất để xây dựng các công trình phục vụ tham quan, du lịch và khu nghiên cứu thực vật. Các công trình xây dựng trên 3 lô đất này có quy mô và kiến trúc hài hòa, mật độ xây dựng thấp để không phá vỡ cảnh quan chung.

Hầu hết diện tích của khu vực là đất trồng đước và các loại thực vật phát triển tự nhiên, kết hợp với các tuyến giao thông thủy được đào và nạo vét từ các luồng lạch hiện hữu. Khi có đợt triều cường từ sông Sài Gòn đổ vào hệ thống kênh đào và rừng đước tại khu ngập nước này, nước sẽ được lọc và đổ ngược vào hệ thống giao thông thủy.

Là một khu lâm viên sinh thái đặc thù và với định hướng sẽ giữ gìn hệ sinh thái tự nhiên nên các công trình xây dựng cũng phải cách né khu sinh thái để khu vực này phát triển tự nhiên nhất

Theo ghi nhận, phần lớn nơi đây là cây dừa nước, một số là cây rừng tự nhiên và động vật hoang dã đã bắt đầu xuất hiện.

Ban Quản lý Thủ Thiêm khẳng định, đến nay, nhiệm vụ quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đã được UBND thành phố phê duyệt và đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đã được đơn vị tư vấn báo cáo đến các cơ quan chuyên ngành của TPHCM; đang hoàn chỉnh để trình thẩm định, phê duyệt theo quy định.

Cũng theo Ban Quản lý Thủ Thiêm, sau khi đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 và báo cáo nghiên cứu tiền khả thi được phê duyệt, UBND TPHCM sẽ có chỉ đạo để sớm đầu tư xây dựng công trình và đưa vào sử dụng trước năm 2025.