Trước các biện pháp thuế mới của Liên minh châu Âu (EU) nhằm bảo vệ ngành công nghiệp ô tô nội địa, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang tích cực chuyển hướng xuất khẩu xe hybrid sang thị trường này, đồng thời lên kế hoạch ra mắt thêm nhiều mẫu xe mới. Điều này cho thấy những giới hạn trong chiến lược áp thuế xe điện của EU.

Các mức thuế mới nhằm ngăn chặn dòng chảy xe điện giá rẻ từ Trung Quốc vào châu Âu không áp dụng cho các loại xe hybrid. Đây là cơ hội để các thương hiệu lớn của Trung Quốc, như nhà sản xuất xe điện hàng đầu BYD, tiếp tục mở rộng thị phần tại khu vực này. Một số nhà sản xuất thậm chí đã chuyển dây chuyền sản xuất và lắp ráp sang châu Âu nhằm giảm chi phí liên quan đến thuế nhập khẩu.

Ông Murtuza Ali, chuyên gia phân tích tại Counterpoint Research, nhận định: "Sự gia tăng này xuất phát từ việc các nhà sản xuất thiết bị gốc của Trung Quốc chuyển sang sản xuất xe hybrid plug-in (PHEV) như một cách để né tránh các mức thuế mới của EU đối với xe điện chạy bằng pin (BEV) nhập khẩu từ Trung Quốc".

Ông dự đoán xuất khẩu xe hybrid từ Trung Quốc sang châu Âu sẽ tăng 20% trong năm nay và còn tăng mạnh hơn trong năm tới.

Chiến lược ứng phó trước thuế EV của EU

Kể từ cuối tháng 10, EU đã áp mức thuế lên tới 45,3% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc. Đây là động thái nhằm đối phó với các khoản trợ cấp mà Ủy ban châu Âu cho rằng đã giúp Trung Quốc tạo ra năng lực sản xuất dư thừa lên đến 3 triệu xe mỗi năm – gấp đôi quy mô thị trường EU.

Cuộc điều tra chống trợ cấp với xe điện Trung Quốc, bắt đầu từ tháng 10/2023, cùng với tình hình kinh tế chững lại tại Trung Quốc, đã thúc đẩy các nhà sản xuất ô tô nước này thay đổi chiến lược tại châu Âu, tập trung nhiều hơn vào xuất khẩu xe hybrid.

Xe hybrid, sử dụng kết hợp xăng và điện, ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng nhờ tính tiết kiệm và là lựa chọn hợp lý giữa xe chạy hoàn toàn bằng xăng và xe điện.

Từ tháng 7 đến tháng 10 năm nay, số lượng xe hybrid xuất khẩu sang châu Âu đã tăng hơn ba lần, đạt 65.800 chiếc so với cùng kỳ năm ngoái, đảo ngược xu hướng giảm doanh số trước đó.

Theo Hiệp hội Xe khách Trung Quốc, trong quý III, xe hybrid plug-in và xe hybrid truyền thống chiếm 18% tổng lượng xe xuất khẩu của Trung Quốc sang châu Âu, tăng gấp đôi so với 9% trong quý I.

Ngược lại, tỷ trọng xuất khẩu xe điện giảm từ 62% xuống còn 58% trong cùng kỳ. Xu hướng này dự kiến sẽ còn tiếp tục mạnh mẽ trong thời gian tới.

Thách thức nội địa và lợi thế cạnh tranh tại châu Âu

Đối mặt với tình trạng dư thừa công suất sản xuất trong nước, Trung Quốc đang đẩy mạnh chiến lược xuất khẩu. Năm ngoái, nước này đã vượt qua Nhật Bản để trở thành nhà xuất khẩu xe lớn nhất thế giới nhờ vào thế mạnh trong lĩnh vực xe điện.

Tuy nhiên, do các mức thuế cao lên đến 100% tại Mỹ và Canada, châu Âu trở thành thị trường trọng điểm cho các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc.

Các nhà phân tích nhận định các hãng xe Trung Quốc có thể làm đảo lộn thị trường hybrid tại châu Âu – vốn đang được thống trị bởi các hãng xe châu Âu và Nhật Bản - khi đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về các mẫu xe tiết kiệm nhiên liệu với mức giá phải chăng trong bối cảnh lạm phát leo thang.

BYD đã ra mắt mẫu xe hybrid plug-in đầu tiên tại châu Âu, Seal U DM-i, với mức giá từ 35.900 euro (khoảng 50.706 SGD). Mẫu xe này rẻ hơn 700 euro so với Tiguan - dòng xe PHEV bán chạy nhất của Volkswagen và thấp hơn 10% so với Toyota C-HR PHEV.

BYD cũng đang xem xét sản xuất cả xe điện và xe hybrid tại nhà máy ở Hungary, theo thông tin từ truyền thông chính thức của Trung Quốc.

Cạnh tranh ngày càng khốc liệt

Ngoài BYD, các hãng xe lớn khác của Trung Quốc như SAIC và Geely cũng tăng cường đưa các mẫu xe hybrid sang châu Âu. SAIC, chịu mức thuế nhập khẩu cao nhất là 35,3%, đã công bố kế hoạch sản xuất các dòng xe với nhiều hệ thống động cơ khác nhau cho thị trường châu Âu.

Geely gần đây đã giới thiệu một mẫu hybrid plug-in mới dưới thương hiệu Lynk & Co cho thị trường châu Âu. Trong khi đó, Honda, hãng xe Nhật Bản đang gặp khó khăn tại Trung Quốc với mức giảm 29% doanh số trong 9 tháng đầu năm, đã chuyển hướng xuất khẩu hai mẫu hybrid truyền thống, một mẫu hybrid plug-in và một mẫu xe điện từ Trung Quốc sang châu Âu.

Mặc dù sự gia tăng xuất khẩu xe từ Trung Quốc có thể làm gia tăng cạnh tranh về giá tại châu Âu, các chuyên gia cảnh báo các hãng xe Trung Quốc cần thận trọng để tránh nguy cơ bị áp thêm các mức thuế mới từ EU.

Ông Yale Zhang, Giám đốc điều hành công ty nghiên cứu Automotive Foresight, nhận định: "Nếu BYD đưa mẫu sedan hybrid Qin Plus vào châu Âu với giá 20.000 euro, chắc chắn sẽ tạo ra một cú sốc lớn".

Chặng đường chinh phục thị trường châu Âu của các hãng xe Trung Quốc tuy nhiều tiềm năng, nhưng cũng không ít thách thức khi phải cân bằng giữa lợi thế cạnh tranh về giá và các rào cản thương mại ngày càng gia tăng.

Việt Hà (Theo The Business Times)