Theo dữ liệu chính thức công bố hôm thứ 6 tuần qua cho thấy, xuất khẩu thực phẩm, nông sản, lâm sản và hải sản sang Trung Quốc đại lục đã tăng 35,2% lên 222,4 tỷ yên (1,93 tỷ USD) vào năm 2021. Rượu sake Nhật Bản, rượu whisky và đồ ăn nhẹ là những mặt hàng phổ biến nhất.

Sự gia tăng này đã giúp Nhật Bản đạt được mục tiêu xuất khẩu lương thực 1 nghìn tỷ yên mà quốc gia này đã mong đợi từ lâu. Các ngành công nghiệp thực phẩm, nông nghiệp, thủy sản và gỗ của nước này đã tạo ra 1,23 nghìn tỷ yên từ xuất khẩu, tăng 25,6% cho mức tăng hàng năm thứ 9 liên tiếp.

Tuy nhiên, cột mốc nghìn tỷ yên đã đạt được hai năm sau ngày mục tiêu ban đầu là năm 2019. Mục tiêu đạt 5 nghìn tỷ yên xuất khẩu lương thực vào cuối thập kỷ này vẫn còn một chặng đường dài.

Hồng Kông giảm xuống vị trí nhà nhập khẩu lớn thứ 2 của Nhật Bản, mặc dù nhập khẩu liên quan đến thực phẩm của nước này tăng 6% lên 219 tỷ yên. Mỹ đứng thứ ba với 168,3 tỷ yên, tăng 41,2%.

Xuất khẩu sò điệp của Nhật Bản tăng 104% lên 63,9 tỷ yên, là sản phẩm có mức tăng trưởng cao nhất về số liệu tuyệt đối. Thịt bò Nhật Bản cũng tăng 85,9% lên 53,6 tỷ yên.

Rượu whisky tăng 70,2% lên 46,1 tỷ yên. Sự công nhận tên tuổi rộng rãi hơn đối với các thương hiệu Nhật Bản trên toàn thế giới đã làm tăng đơn giá nhiều mặt hàng thực phẩm, đặc biệt là đối với Trung Quốc. Nhu cầu cũng mở rộng từ các thị trường phương Tây.

Xuất khẩu hải sâm do Nhật Bản sản xuất, vốn được dùng trong các món ăn cao cấp, đã giảm do đại dịch khiếm giảm doanh thu. Loại này tăng 14,4% lên 15,5 tỷ yên. Xuất khẩu thịt gà giảm 37,2% xuống 1,2 tỷ yên do dịch cúm gia cầm bùng phát.

Nhật Bản hiện đang tìm cách xuất khẩu lương thực với khối lượng lớn hơn để hồi sinh ngành nông nghiệp của mình - vốn đang phải đối mặt với thị trường nội địa đang suy giảm do dân số ngày càng thu hẹp. Xuất khẩu lương thực và nông sản chỉ chiếm 2% tổng sản lượng nội địa của Nhật Bản tính theo giá trị. So sánh với một số quốc gia khác, xuất khẩu thực phẩm và nông trại của Anh chiếm 18% sản lượng nội địa trong khi thị phần của Mỹ là 12%.

Cho đến nay, 14 quốc gia và vùng lãnh thổ vẫn duy trì các hạn chế đối với hàng hóa xuất khẩu của Nhật Bản được áp đặt sau thảm họa hạt nhân Fukushima năm 2011. Trung Quốc cũng cấm các sản phẩm thực phẩm từ 9 tỉnh của Nhật Bản.

Năm ngoái, Mỹ và Singapore đã bãi bỏ các hạn chế nhập khẩu đối với thực phẩm Nhật Bản. Hồng Kông và Liên minh châu Âu đã nới lỏng một phần quyền kiểm soát của họ để đáp lại các cuộc đàm phán đang diễn ra với Tokyo.

Genjiro Kaneko, Bộ trưởng Nông nghiệp Nhật Bản, đã nói trong một cuộc họp báo hôm thứ 6 tuần trước rằng: “Chính phủ sẽ hành động phối hợp để thúc đẩy các quốc gia nhập khẩu dỡ bỏ các hạn chế”.

Các mục tiêu xuất khẩu dự kiến sẽ nhận được sự thúc đẩy từ Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực, hiệp định thương mại tự do đầu tiên có sự tham gia của Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc. RCEP gồm 15 thành viên đã có hiệu lực vào tháng trước.

Huy Hoàng (Theo Asia Nikkei)