Dân bất chấp sống khổ sở để tạo áp lực cho chủ đầu tư

Trong suốt 6 tháng, thứ được gọi là “nhà” của cô Xu (55 tuổi) là một căn phòng trong một căn hộ cao tầng ở thành phố Quế Lâm, miền nam Trung Quốc mà cô đã mua 3 năm trước, khi bị thu hút bởi những tờ quảng cáo giới thiệu hướng nhìn ra bờ sông và bầu không khí sạch của thành phố.

Tuy nhiên, điều kiện sống của cô khác xa so với những gì đã quảng cáo: tường nhà không được sơn, thủng lỗ chỗ ở gần ổ cắm điện và không có gas nấu ăn cũng như nước sinh hoạt. Mỗi ngày, cô đều phải leo cầu thang bộ để mang những chai nước nặng hứng từ vòi nước bên ngoài về.

"Tất cả số tiền tiết kiệm của gia đình tôi đều dùng để mua ngôi nhà này", cô Xu nói với Reuters trong khu phức hợp Xiulan County Mansion, căn phòng của cô trống trơn ngoại trừ một chiếc giường phủ màn chống muỗi, một vài vật dụng cần thiết và chai lọ rỗng trên sàn. Cô từ chối cung cấp tên đầy đủ của mình, với lý do đây là vấn đề nhạy cảm.

Cô Xu và khoảng 20 người mua nhà khác sống trong Xiulan County Mansion dùng chung một nhà vệ sinh ngoài trời tạm bợ và thường ngồi tụ họp trong ngày tại một chiếc bàn và băng ghế ở khu vực sân trung tâm.

Họ là một phần của phong trào những người mua nhà trên khắp Trung Quốc đã chuyển đến những căn hộ mà họ gọi là căn hộ "mục nát", mục đích nhằm gây áp lực buộc các nhà phát triển BĐS và chính quyền phải hoàn thành xây dựng chúng hoặc vì nhu cầu tài chính, khi nhiều nhà xây dựng thiếu tiền và tạm dừng xây dựng trong bối cảnh đất nước đang chìm sâu trong tình trạng BĐS lao dốc.

Viện Nghiên cứu BĐS E-House Thượng Hải ước tính vào tháng 7 rằng các dự án bị đình trệ chiếm 3,85% thị trường nhà ở Trung Quốc trong nửa đầu năm 2022, tương đương với diện tích 231 triệu m2.

Trong khi một số chính quyền địa phương đã thực hiện các bước để thúc đẩy thị trường BĐS bằng cách thiết lập các quỹ cứu trợ, những người mua nhà như cô Xu - những người đã trả tiền đặt cọc trước và đang cần thế chấp - vẫn trong tình trạng bấp bênh.

Câu chuyện thế chấp

Sự gia tăng của các căn hộ chưa hoàn thiện đã gây ra sự phản đối chưa từng có, được thúc đẩy bởi phương tiện truyền thông xã hội. Vào cuối tháng 6, hàng nghìn người mua nhà tại ít nhất 100 thành phố đã đe dọa ngừng thanh toán thế chấp để phản đối việc xây dựng bị đình trệ.

Ông Yan Yuejun, Giám đốc nghiên cứu tại Shanghai E-House, cho biết thị trường BĐS nói chung rất nhạy cảm với các trường hợp căn hộ chưa hoàn thiện vì 90% số nhà mới mua ở Trung Quốc được mua "ngoài kế hoạch" khi vẫn đang trong quá trình xây dựng.

Ông nói: “Nếu vấn đề này không được giải quyết, nó sẽ ảnh hưởng đến các giao dịch BĐS, uy tín của Chính phủ và có thể làm trầm trọng thêm vấn đề nợ của các chủ đầu tư.

Tài sản của Trung Quốc đã và đang sụt giảm sâu cùng với sự gián đoạn do các biện pháp nghiêm ngặt phòng chống Covid-19 gây ra, đang tác động lên nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Vỡ mộng

Cô Xu đã mua căn hộ hai phòng ngủ, rộng 70 m2 của mình vào đầu năm 2019, khoảng một năm sau khi nhà phát triển BĐS của nó, Jiadengbao Real Estate, bắt đầu xây dựng và bắt đầu tiếp thị các căn hộ với giá khoảng 6.000 Nhân dân tệ (tương đương 851 USD) mỗi mét vuông, mà họ cho biết sẽ đi kèm với các tiện nghi, chẳng hạn như hệ thống sưởi ấm sàn và bể bơi chung.

Ban đầu, tiến độ triển khai rất nhanh chóng, với các khối trong khu phức hợp 34 tòa tháp theo kế hoạch sẽ lần lượt được xây dựng lên.

Nhưng vào tháng 6/2020, Jiadengbao Real Estate đã gây chú ý sau khi một tòa án buộc tội công ty mẹ của nhà phát triển BĐS này gây quỹ bất hợp pháp và tịch thu tài sản trị giá 340 triệu Nhân dân tệ của công ty, bao gồm một số căn hộ ở Xiulan County Mansion.

Việc xây dựng dừng lại vào giữa năm 2020, cô Xu phát hiện ra sự thật này vài tháng sau đó và mô tả cảm xúc của cô vào thời điểm đó là "vỡ mộng".

Jiadengbao Real Estate đã không trả lời yêu cầu bình luận từ Reuters.

Kể từ khi cuộc khủng hoảng nợ nổ ra vào năm 2021, thêm hàng nghìn người mua nhà cũng rơi vào tình trạng khó khăn tương tự khi các chủ đầu tư thiếu tiền, phá sản hoặc từ bỏ các dự án đang gặp khó khăn.

Hy vọng

Vào một ngày gần đây, dãy nhà chính của Xiulan County Mansion được bao quanh bởi một hàng rào màu xanh lam cao trong khi khu clubhouse được quảng cáo cũng bị bao phủ bởi một lớp cây cối rậm rạp. Máy trộn xi măng, cọc sắt, rác thải xây dựng nằm ngổn ngang xung quanh.

Cô Xu, hiện đang thất nghiệp, cho biết cô đã mua căn hộ này cho cậu con trai duy nhất của mình với hy vọng cậu bé sẽ có thể nuôi và chăm lo cho gia đình ở đó. Cô cho biết con trai và chồng cô, sống xa nhà ở tỉnh Hà Bắc, đã đổ lỗi cho cô vì tình trạng khó khăn về tài chính của họ và không còn nói chuyện với cô.

Cô nói: “Chúng tôi không biết mình sẽ phải sống ở đây bao lâu vì Chính phủ chưa thông báo gì chính thức”. Cô hy vọng Chính quyền Quế Lâm sẽ vào cuộc để giúp đỡ. Chính quyền thành phố đã không trả lời yêu cầu bình luận từ Reuters.

Cơ quan quản lý nhà ở Baoding, thành phố phía bắc nơi cô Xu sinh sống và nơi đăng ký công ty mẹ của Jiadengbao Real Estate, cho biết vào tháng 11 năm ngoái, chính quyền thành phố và ủy ban Đảng Cộng sản đã thành lập một nhóm để giải quyết vấn đề.

"Nếu Chính phủ thực sự muốn bảo vệ sinh kế của người dân và tiếp tục xây dựng toà nhà, chúng tôi sẽ trở về nhà", Xu nói.

Sơn Tùng (Theo Reuters)