Theo các nhà nghiên cứu, một hệ thống phòng không được hỗ trợ bởi AI có thể ước tính quỹ đạo tiêu diệt tiềm năng của vũ khí đang tới và bắt đầu phản ứng đối phó với thời gian thực hiện là 3 phút.

"Các cường quốc quân sự trên thế giới hiện đang tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang khốc liệt xung quanh việc phát triển các phương tiện siêu thanh, mang lại những thách thức mới và nghiêm trọng đối với an toàn hàng không và vũ trụ", ông Zhang Junbiao, một nhà khoa học máy tính từ Cục tình báo Cảnh báo sớm của Không quân Trung Quốc, cho biết.

"Dự đoán quỹ đạo có ý nghĩa to lớn trong việc đánh giá ý định và đánh chặn phòng thủ trên không", ông và các đồng nghiệp viết trong bài báo đăng trên Tạp chí Du hành Vũ trụ vào ngày 30/4.

Một vũ khí siêu thanh thực hiện một cuộc tấn công từ không gian và không giống như tên lửa đạn đạo thông thường, chúng có thể di chuyển trong và ngoài khí quyển, khiến việc theo dõi và đánh chặn khó hơn.

Với tốc độ Mach 5 hoặc cao hơn, hệ thống phòng không có rất ít thời gian để phản ứng và người ta thường tin rằng công nghệ hiện tại có không thể ngăn chặn được một tên lửa siêu thanh. Nhưng ông Zhang cho biết AI có thể xử lý các nhiệm vụ như vậy.

Bên phòng thủ thường không biết gì về khối lượng, kích thước, hình dạng, hệ thống điều khiển khí động học hoặc mục tiêu của vũ khí đối phương, nhưng AI có thể đưa ra phỏng đoán khá chính xác bằng cách phân tích dữ liệu chuyến bay.

Các nhà nghiên cứu cho biết, tên lửa dù tiên tiến hay nhanh đến đâu cũng cần tuân theo những quy luật vật lý nhất định và mỗi bước di chuyển của nó sẽ mang lại một số gợi ý nhỏ nhưng hữu ích về thiết kế, khả năng và sứ mệnh của nó.

Do đó, một thuật toán "machine learning" (học máy) có thể học từ dữ liệu được thu thập trong giai đoạn đầu di chuyển của tên lửa siêu thanh và sử dụng kiến ​​thức mới có được để tính toán mục tiêu khả dĩ nhất.

Ông Zhang và các đồng nghiệp thừa nhận rằng việc biến lý thuyết này thành một mô hình thực tế không hề đơn giản. Họ cho biết dữ liệu thô được thu thập bởi một hệ thống cảnh báo sớm chứa nhiều nhiễu động có thể gây nhầm lẫn cho AI và quá nhiều dữ liệu cũng có thể khiến máy tính bị choáng ngợp.

Để chống lại điều này, nhóm đã phát triển một thuật toán học sâu duy nhất có thể tự động loại bỏ tiếng ồn khỏi các tín hiệu mà họ phát hiện được. Để tiết kiệm tài nguyên tính toán, thuật toán cũng bắt chước hoạt động của não người bằng cách chỉ tập trung vào dữ liệu mới nhất, quan trọng nhất.

Mặc dù phức tạp hơn bất kỳ AI trước đây để dự đoán quỹ đạo siêu âm, song hệ thống mới có thể chạy trên máy tính xách tay và cho ra kết quả trong vòng 15 giây. Các thử nghiệm mô phỏng cho thấy phương pháp này vẫn hiệu quả đối với nhiều loại vũ khí bay với tốc độ lên đến Mach 12.

Trung Quốc và Nga đã phát triển nhiều loại vũ khí siêu thanh, trong khi Mỹ đang chạy đua để bắt kịp và thực hiện vụ thử thành công tên lửa với vận tốc Mach 5 hồi đầu tháng Năm vừa rồi.

Các nhà nghiên cứu quân sự đã đề xuất nhiều biện pháp đối phó, bao gồm hệ thống cảnh báo sớm trên không gian có thể phát hiện và đánh chặn vũ khí siêu thanh trong giai đoạn đầu hoặc giữa của chuyến bay, tia laser công suất cao có thể làm mù hoặc phá hủy các cảm biến. Nhưng hầu hết các công nghệ này vẫn đang được phát triển.

Trung Kiên (theo SCMP)