Cách đây vài năm, trên thị trường xuất hiện loại nhãn tím do một người nông dân tại Sóc Trăng phát hiện và nhân giống thành công. Khác với các loại nhãn thông thường, nhãn tím có vỏ màu tím bắt mắt, độc lạ, cùi dày và ngọt nước.

Ngay khi xuất hiện trên thị trường, nhãn tím bất ngờ gây sốt và được người tiêu dùng săn lùng dù thời điểm này, giá thành đắt hơn gấp 5-7 lần so với các loại nhãn khác. Thậm chí, nhãn tím còn được người Thái Lan, Đài Loan ưa chuộng, tìm kiếm đặc sản này để thưởng thức.

Giống nhãn tím khi ấy cũng được nhiều người tìm mua về trồng với mức giá khoảng 800.000 đồng/cây.

Tuy nhiên, chỉ hai năm trở lại đây, nhãn tím bỗng chốc trở thành hàng bình dân được bán dội chợ với giá chỉ ngang ngửa với các loại nhãn trong nước.

Theo khảo sát của phóng viên, hiện nay, nhãn tím được bán tại các chợ truyền thống và trên các trang mạng xã hội với giá chỉ từ 40.000 đồng - 50.000 đồng/kg. Thậm chí, nhiều tài khoản trên mạng con rao bán với giá chỉ 35.000 đồng/kg.

Anh Trần Nhật Duy, tiểu thương bán nhãn tím trên “chợ mạng” cho biết, giá nhãn tím giảm dần theo từng đợt. Đầu mùa, anh Duy nhanh chóng bán hết 2 tạ nhãn với giá 70.000 đồng/kg. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, dù giá thành giảm còn 35.000 đồng - 40.000 đồng/kg, nhãn vẫn rất khó tiêu thụ.

Để giảm lượng hàng tồn, ngoài bán tại chợ, anh còn bán trên mạng để tiếp cận nhiều khách ở xa.

“Nhãn tím đã quen mặt với người dân nên nhiều người không còn mặn mà với loại nhãn này. Không chỉ thế, nhãn tím còn cạnh tranh với các loại nhãn trong nước có chất lượng cao nên việc tiêu thụ ngày càng chậm” - anh Duy chia sẻ.

Anh Duy cho biết, trước đây việc đặt mua nhãn tại nhà vườn rất khó khăn vì khan hàng. Các thương lái tại các tỉnh ĐBSCL đã đặt cọc trước từ khi nhãn mới ra hoa nên việc các thương lái phía Bắc muốn tìm mua với số lượng lớn là điều không thể.

Vì vậy, anh Duy chỉ nhập được vài chục kg để bán tại Hà Nội. Dù muốn nhập thêm nhưng nhà vườn vẫn không đủ hàng để cung cấp.

Liên hệ với ông Trần Văn Huy (Kế Sách, Sóc Trăng) - người đầu tiên phát hiện và nhân giống thành công nhãn tím ở Việt Nam, cho biết, nhãn tím từng được đánh giá là cây trồng có giá trị kinh tế cao, nhận được sự quan tâm và ưa chuộng của người tiêu dùng trong và ngoài nước.

Khi đó, vườn nhãn tím của ông Huy được bán với giá cao, khoảng 130.000 đồng/kg với thương lái và 250.000 đồng/kg với khách lẻ. Do chưa được nhân giống rộng rãi nên số lượng nhãn tím còn rất ít nên ông phải giới hạn cho mối sỉ tối đa 100kg.

Tuy nhiên, từ năm 2012 đến nay, ông Huy không chỉ bán quả nhãn tím mà còn bán cây giống với giá từ 800.000 đồng đến 1 triệu đồng/cây. Nhiều chủ vườn từ các tỉnh miền Trung và miền Bắc đã nhanh chóng đặt mua cây giống về trồng. Các du khách từ Thái Lan, Đài Loan, Indonesia,...cũng đến tận nơi thăm vườn và mua cây giống.

Chính vì vậy, diện tích trồng nhãn tím được mở rộng, sản lượng xuất ra thị trường ngày càng nhiều khiến loại nhãn này không còn hiếm như trước đây khiến giá thành giảm sút.

“Giá giảm là điều không thể tránh khỏi khi sản lượng cung cấp cho thị trường ngày càng lớn. Ngược đời là khi diện tích mở rộng thì lại “bí” đầu ra, người tiêu dùng không còn quan tâm nhiều tới loại nhãn này nên mới xuất hiện tình trạng dội chợ như hiện nay” - ông Huy chia sẻ.

Bài và ảnh: Nguyễn Linh